Adolescentenpsychologie en leerlingbegeleiding Les 2: Opvoeding en identiteitsontwikkeling
Onderwerpen De volgende onderwerpen worden in deze les behandeld: x Onderwerpen De volgende onderwerpen worden in deze les behandeld: Identiteitsontwikkeling Morele ontwikkeling: waarden en idealen Persoonlijkheidstypen Zelfbeeld Sociale omgeving en identiteitsontwikkeling Opvoedingsstijlen Ontwikkeling van de persoonlijkheid
x Leerdoelen Na het bestuderen van de theorie en het afronden van deze les kunt u: de identiteitsontwikkeling in de pubertijd en de adolescentie omschrijven aan de hand van de invloeden van het microsysteem en het macrosysteem. (5) uitleggen welke factoren belemmerend en stimulerend zijn voor de persoonlijkheidsontwikkeling van jongeren. (5) Leerlingen begeleiden bij hun (beroeps)identiteitsontwikkeling (3,5) het individuele belang van het ontwikkelen van normen en waarden vergelijken in het licht van maatschappelijke belangen. (1) op basis van voorbeelden uit uw eigen onderwijspraktijk, demonstreren hoe u de lerende ondersteunt in zijn/haar morele ontwikkeling. (1)
Voorbereiding Kijken naar jezelf 5| een eigen persoonlijkheid x Voorbereiding Kleine ontwikkelingspsychologie Kijken naar jezelf 5|Een eigen persoonlijkheid Enkele bouwstenen van de persoonlijkheid Het vijffactorenmodel Soms verandert er nog wel wat Ego: een organiserende kracht Copingmechanismen Strategieën van emotionele zelfverdediging Persoonlijkheidstypen Zelfbeeld en Ik-Ideaal Zelfwaardering en gevoel van eigenwaarde Identiteit Internet en ik Waar sta je voor? Kijken naar jezelf 5| een eigen persoonlijkheid 6| waarden en idealen 7| op zoek naar avontuur 8| kenmerkende problemen 9| van probleem naar stoornis Voor deze les: leest u hoofdstuk 5 en 6 uit het boek Kleine ontwikkelingspsychologie. leest u hoofdstuk 2.6, 2.7 en 3.4 uit het boek Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding. maakt u de opdrachten bij deze les. Kleine ontwikkelingspsychologie Kijken naar jezelf 6|Waarden en idealen Kunnen redeneren over goed en kwaad Je verplaatsen in een ander Weten dat je fout zit, maar toch doen Maatstaven van het Ego Wat wil ik met mijn leven? Wat is belangrijk in het leven? De IK-generatie Tijdsbesteding Waar haal je waarden en idealen vandaan? Een eigen standpunt
Voorbereiding Identiteitsontwikkeling x Voorbereiding Identiteitsontwikkeling 2.6 Sociale omgeving en identiteitsontwikkeling 2.6.1 De invloed van het macrosysteem 2.6.2 De betekenis van het meso- en het microsysteem 2.6.3 Opvoedingsstijlen 2.6.4 De betekenis van leeftijdgenoten 2.7 Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding 2.7.1 Continuïteit 2.7.2 Herkenning en erkenning 2.7.3 Vrijheid en afhankelijkheid 2.7.4 Het besef van een zinvolle toekomst De ontwikkeling van de intelligentie 3.4 Morele ontwikkeling 3.4.1 Morele oordelen Voor deze les: leest u hoofdstuk 5 en 6 uit het boek Kleine ontwikkelingspsychologie. leest u hoofdstuk 2.6, 2.7 en 3.4 uit het boek Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding. maakt u de opdrachten bij deze les.
Opdrachten Undercover op een jongerenforum Voorbereidingsopdracht: Eigen identiteitsontwikkeling Voorbereidingsopdracht: Pedagogische visie Opdracht tijdens de les: Bespreken identiteitsontwikkeling Opdracht tijdens de les: Individueel versus maatschappelijk belang Opdracht tijdens de les: Ondersteunen morele ontwikkeling Praktijkopdracht na de les: (Beroeps)identiteit ontwikkelen
Ke(r)nbegrippen bij deze lesdag Big Five Identiteit Epigenetisch principe Ontwikkelingscrisis Ontwikkelingstaak Omgevingsinvloeden Ik- versus Wij-cultuur Onderhandelingshuishouden Bevelshuishouding Etnische kenmerken Opvoedingsstijl Jeugdsubcultuur Zelfbeeldverheldering Ongeschreven regels in klas Keuzestijl Persoonlijkheidsstructuur volgens Freud Vier aspecten van gevoel van identiteit Levensloopschema Ontwikkelingscrisis Identiteitsverwarring Bronfenbrenner Sociale invloed op identiteitsontwikkeling Typologie Riesman Psychische gevolgen migraine Macrostructuur identiteitsontwikkeling Afweermechanismen Losmakingsproces Invloed ouders op identiteitsontwikkeling opvoedingsstijlen Leerlingbegeleiding identiteitsontwikkeling
Voorbereidingsopdracht: Pedagogische en didactische visie x Voorbereidingsopdracht: Pedagogische en didactische visie Beschrijf op basis van de literatuur, de besprekingen tijdens de les en de feedback van uw leerlingen uw eigen visie op didactiek en pedagogiek. In uw beschrijvingen moet een duidelijke link zichtbaar zijn tussen uw visie, uw praktijkervaring en de theorie. Leg bijvoorbeeld de link tussen positieve ervaringen in het onderwijs en uw visie op pedagogiek. Of beschrijf hoe de behoefte aan eigen verantwoordelijkheid van jongeren volgens u in de didactiek een plek krijgt. Tot slot formuleert u ten minste drie aanbevelingen voor het scheppen van een stimulerend leerklimaat voor jongeren.
Voorbereidingsopdracht: Pedagogische en didactische visie x Voorbereidingsopdracht: Pedagogische en didactische visie Uw uitwerking bevat de volgende onderdelen: een duidelijke link tussen de eigen visie, de eigen praktijkervaring en de theorie; voorbeelden van links met de theorie: volwassen worden, behoefte aan zelfverantwoordelijkheid van jongeren, ontwikkelen van en belang van eigen identiteit, betrokkenheid, belang van positieve ervaringen, behoefte aan structuur, heldere doelen, hoge verwachtingen formuleren, individuele aandacht geven, respect voor de leerlingen uiten, enzovoort; drie aanbevelingen die afgeleid zijn van de eigen visie.
Opdracht tijdens de les: Bespreken identiteitsontwikkeling Deze opdracht werkt u tijdens de les uit. Uw docent geeft u tijdens de les instructies voor deze opdracht. Bespreek in kleine groepen van 2 tot 3 personen uw eigen identiteitsontwikkeling, waarbij u extra aandacht besteed aan ondersteunende en belemmerende factoren en de rol van uw sociale omgeving voor uw eigen identiteitsontwikkeling. Hierbij maakt u gebruik van de voorbereidingsopdracht. Timer 30
Opdracht tijdens de les: Individueel versus maatschappelijk belang Deze opdracht bestaat uit 3 stappen. Eerst bereid je in een groep 2 prikkelende stellingen voor over ofwel het individuele belang, ofwel het maatschappelijke belang voor het ontwikkelen van normen en waarden. Vervolgens start de discussie iedere keer met de uiteenzetting van de stelling. Wijs in de groep 1 persoon aan die de stelling introduceert, de anderen vullen aan. Als laatste worden op de flip-overvel het individuele en maatschappelijke belang van het ontwikkelen van normen en waarden vergeleken in de groep. Timer 30
Onderzoek geweten 07:47,23
Praktijkopdracht: ondersteunen morele ontwikkeling 04:23
Opdracht tijdens de les: Ondersteunen morele ontwikkeling Deze opdracht werkt u tijdens de les uit. Uw docent geeft u tijdens de les instructies voor deze opdracht. Deel in groepen van 3 personen uw beste voorbeelden waaruit blijkt hoe bij de groep en bij de individuele leerlingen de morele ontwikkeling wordt ondersteunt. Verzamel met elkaar de beste voorbeelden en deel deze later in de groep. Timer 30
Praktijkopdracht: (Beroeps)identiteit ontwikkelen
Praktijkopdracht na de les: (Beroeps)identiteit ontwikkelen De praktijkopdrachten vormen een belangrijk onderdeel van de module. Tijdens het uitvoeren van de praktijkopdrachten past u de bestudeerde theorie concreet toe in de praktijk. Maak op basis van eerder behandelde literatuur een analyse van een leerling die in uw beleving ondersteuning nodig heeft bij de (beroeps) identiteitsontwikkeling. Werk dit uit op maximaal 2 A4'tjes en neem dit mee naar de volgende les. Bedenk een opdracht die u met deze leerling kunt uitvoeren en neem dit op video op. De opdracht duurt minimaal 10 minuten waarbij duidelijk wordt hoe u de leerling begeleid. U neemt 10 minuten op van een voorbeeld van leerlingbegeleiding waarbij hij of zij gericht werkt aan de (beroeps)identiteitsontwikkeling van de leerling. Evalueer op 1 A4'tje wat goed ging en wat beter kon bij uw begeleiding van de leerling. Neem alles mee naar de volgende les: de analyse, de videobeelden en uw evaluatie.
Afronding, afspraken en afscheid