DE ZIEKE WERKNEMER mr. Jolande Janssen mr. drs DE ZIEKE WERKNEMER mr. Jolande Janssen mr. drs. Manouk Milbou 18 mei 2018
Inhoud Begrip ‘arbeidsongeschiktheid’ Loondoorbetalingsverplichting Ontslagbescherming Vormgeving re-integratie Privacy aspecten Arbeidsomstandigheden- en verzuimbeleid en de rol van de OR Inspectie SZW Tips
Begrip ‘arbeidsongeschiktheid’ Geen definitie in het BW Aansluiting bij definitie Ziektewet “het op medische gronden, naar objectieve maatstaven gemeten, niet kunnen of mogen verrichten van de in aanmerking komende arbeid” Oorzaak niet relevant Juridisch gezien: geen gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid
Loondoorbetalingsverplichting bij ziekte I Uitgangspunt: loon in ruil voor verrichten werkzaamheden Uitzondering: artikel 7:629 BW Hoogte loondoorbetalingsverplichting Duur loondoorbetalingsverplichting: 104 weken Uitzondering voor huishoudelijk personeel Optioneel: verlenging
Loondoorbetalingsverplichting bij ziekte II Geen loondoorbetalingsverplichting indien: Arbeidsongeschiktheid is gevolg van opzet werknemer of werknemer heeft bij aanstellingskeuring valse informatie verstrekt De genezing door toedoen van werknemer wordt belemmerd of vertraagd Werknemer zonder deugdelijke grond passende arbeid voor een werkgever of derde weigert Werknemer niet meewerkt aan redelijke voorschriften of maatregelen die werknemer in staat stellen passende arbeid te verrichten Werknemer weigert mee te werken aan het opstellen, evalueren en bijstellen van het plan van aanpak Werknemer niet tijdig een WIA-aanvraag doet Let op: mededelingsplicht
Ontslagbescherming Opzegverbod tijdens ziekte Toetsdatum Duur: 104 weken Maar: verlenging als loonsanctie Uitzondering Na twee jaar ziekte: ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid Route: ontslagaanvraag UWV
Vormgeving re-integratie I 1. Werknemer wordt ziek 2. Beoordeling langdurig ziekteverzuim (binnen 6 weken) 3. Probleemanalyse door arbodienst (binnen 6 weken) 4. Plan van aanpak (binnen 8 weken) 5. Evaluatie plan van aanpak (iedere 6 weken) 6. Ziekmelding bij het UWV (na 42 weken) Overloop: belang flexkrachten en MZ Zie ook SER Constatering in rapport
Vormgeving re-integratie II 7. Eerstejaarsevaluatie (na één jaar ziekte) 8. Informatie over aanvraag WIA (na ongeveer 88 weken) 9. Eind evaluatie (binnen 91 weken) 10. Aanvraag WIA-uitkering (binnen 93 weken) 11. Einde loondoorbetalingsverplichting en ontslagverbod (na 2 jaar) Tenzij loonsanctie Eventueel ontslag op grond van langdurige arbeidsongeschiktheid Let op transitievergoeding
Privacy aspecten Informatie aan werkgever bij de ziekmelding Wat mag een werkgever vragen? Wat mag een werkgever niet vragen Informatie aan bedrijfsarts Informatiedeling bedrijfsarts-werkgever Vastlegging gegevens
Spelers bij arbeidsomstandighedenbeleid Werkgever Preventie-medewerker Bedrijfsarts/ arbodeskundige OR Werknemer
Poll: type verzuimregeling Binnen de onderneming waar ik werkzaam ben geldt een: Maatwerkregeling Vangnetregeling Ik heb geen idee
Typen verzuimregelingen Onderscheid: Maatwerkregeling Vangnetregeling Instemmingsrecht OR artikel 27 lid 1 sub d!
‘Nieuwe’ arbowetgeving Aanscherping arbo-wetgeving sinds 1 juli 2017 Preventiemedewerker Instemmingsrecht OR Basiscontract (vanaf 1 juli 2018 verplicht)
Sterke positie OR Wet op de ondernemingsraden: Instemmingsrecht art. 27 lid 1 sub d WOR: Inhoud en organisatie RI&E Keuze van arbodienst en overeenkomst daarmee Taken en keuze preventiemedewerker Organisatie BHV Informatierecht Bevorderende rol art. 28 WOR Initiatiefrecht Overlegrecht
Sterke positie OR II Arbeidsomstandighedenwet: Actieve informatie-uitwisseling Samenwerking Afschrift advies van arbo-deskundige over RI&E Recht op contact met Inspectie SZW tijdens bezoek zonder aanwezigheid anderen Recht om Inspectie tijdens bezoek te vergezellen Inspectie zendt rapport aan OR OR kan Inspectie verzoeken om onderzoek Arbospreekuur bedrijfsarts Second opinion
Inspectie SZW Inspectie SZW: toezichthoudende taak Onverwacht bezoek OR mag inspecteur vergezellen en afzonderlijk contact hebben Aantal instrumenten Inspectie SZW: Waarschuwing Eis tot naleving Bestuurlijke boete Nieuw is verder dat voortaan ook aan de bedrijfsarts en gecertificeerde arbodeskundige bestuurlijke boetes kunnen worden opgelegd. De eerste stap in de handhaving betreft als regel een waarschuwing of een eis tot naleving. Indien de situatie niet verbetert, wordt een boete opgelegd. Naast handhaving door de Inspectie SZW kan verder ook gedacht worden aan informatie-uitwisseling en samenwerking met bijvoorbeeld de Nederlandse Vereniging van Arbeids- en Bedrijfsgeneeskundigen om de kwaliteit c.q. de professionaliteit van het handelen van de bedrijfsarts en de arbodeskundige te bevorderen. Ontbreken basiscontract: De werkgever die niet beschikt over een door hem ondertekende overeenkomst met een bedrijfsarts of arbodienst wordt bij constatering direct beboet met categorie 3 Niet volledig basiscontract: Indien de Inspectie SZW constateert dat (alleen) één of meer taken in de overeenkomst ontbreken (artikel 14, vierde lid, tweede zin), geeft de Inspectie SZW eerst een waarschuwing of wordt een eis tot naleving gesteld. Als de werkgever de overeenkomst niet aanpast volgt een boete van categorie 2. Geen afschrift RI&E en OR door bedrijfsarts of gecertificeerd deskundige: Het niet naleven hiervan leidt primair tot een waarschuwing voor de bedrijfsarts of gecertificeerd deskundige. Indien de situatie niet verbetert, wordt een bestuurlijke boete gegeven van categorie 1. Geen samenwerking door preventiemedewerker De preventiemedewerker verleent bijstand door te adviseren aan onderscheidenlijk nauw samen te werken met de deskundige personen, de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging inzake de genomen en de te nemen maatregelen gericht op een zo goed mogelijk arbeidsomstandighedenbeleid. Dit houdt onder meer in dat de preventiemedewerker ten minste een keer per jaar de stand van zaken op het terrein van gezond en veilig werken in het bedrijf bespreekt met het medezeggenschapsorgaan, de werkgever en de arbodienst of de bedrijfsarts. Hij vervult daardoor een belangrijke rol bij de preventie in het bedrijf. Het niet naleven van deze verplichtingen door de preventiemedewerkers leidt eerst tot een waarschuwing of eis tot naleving. Indien de situatie niet verbetert, wordt een boete aan de werkgever opgelegd van categorie 3. Geen samenwerking door bedrijfsarts/arbodienst: Werknemers van een arbodienst werken nauw samen met, adviseren en verlenen medewerking aan de in artikel 13, eerste lid, van de Arbowet deskundige werknemers, de ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging. Het niet naleven van deze verplichting wordt als een overtreding aangemerkt. Hiervoor wordt door de Inspectie SZW in eerste instantie een waarschuwing gegeven aan of eis tot naleving gesteld voor de werkgever (de arbodienst is hier werkgever). Indien de situatie niet verbetert, volgt een boete van categorie 3. Het nieuwe artikel 29b Arbeidsomstandighedenwet: openbaarmaking van gegevens door de Inspectie SZW. Het gaat dan om gegevens van bedrijven die zijn verzameld bij het toezichthouden. Naming and shaming als preventiemiddel.
Tips Beleidsregels zieke werknemer Autoriteit Persoonsgegevens: https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/nieuws/ap-publiceert-beleidsregels-de-zieke-werknemer Wet verbetering poortwachter: https://www.arboportaal.nl/onderwerpen/wet-verbetering-poortwachter Checklist arbo voor de OR: https://www.devoort.nl/nieuws/2017/06/17459
Vragen? mr. Jolande Jansen en mr. drs. Manouk Milbou Prof. Cobbenhagenlaan 75 5037 DB Tilburg Tel: 013-4668883 / 013-4668884 E-mail: j.janssen@devoort.nl / m.milbou@devoort.nl Op de hoogte blijven? Volg de sectie MZ ook op twitter (@MZ_DeVoort) en op LinkedIn of meldt u aan voor onze nieuwsbrief via medezeggenschapsrecht@devoort.nl