Ontstaan van België Wim Lecluyse

“Om het heden te begrijpen moet je eerst het verleden kennen”. I De grondwet: basis van het Belgisch publiekrecht A Het ontstaan van België “Om het heden te begrijpen moet je eerst het verleden kennen”.

I De grondwet: basis van het Belgisch publiekrecht A Het ontstaan van België Jozef II Leopold I 1795 1815 1830 Oostenrijk België 80 jaar 180 jaar Vrede van Utrecht 1713

Oostenrijkse Nederlanden 1713 - 1795 Maria Theresia van Oostenrijk (1717-1780) Jozef II (1780-1790) autoritair

Oostenrijkse Nederlanden 1713 - 1795

Verenigde Nederlandse Staten (1790) Oostenrijkse Nederlanden 1713 - 1795 Jozef II (1780-1790) Leopold II (1790-1792) (keizer-koster) autoritair verlicht despoot diplomatisch 1780 1789 1790 1792 1795 Brabandse omwenteling Opstand Verenigde Nederlandse Staten (1790)

Verenigde Nederlandse Staten 1790

Verenigde Nederlandse Staten (1790) Oostenrijkse Nederlanden 1713 - 1795 Jozef II (1780-1790) Leopold II (1790-1792) (keizer-koster) autoritair verlicht despoot diplomatisch 1780 1789 1790 1792 1794 1795 Brabandse omwenteling Slag om Fleurus Opstand Verenigde Nederlandse Staten (1790)

Jozef II Napoleon Leopold I 1795 1815 1830 Oostenrijk Frankrijk België 80 jaar 20 jaar 180 jaar Vrede van Utrecht 1713

Jozef II Napoleon Leopold I 1795 1798 1815 1830 Oostenrijk Frankrijk België boerenkrijg 80 jaar 20 jaar 180 jaar Vrede van Utrecht 1713

de Slag bij Waterloo

de Slag bij Waterloo

Congres van Wenen

Jozef II Napoleon Willem I Leopold I 1795 1815 1830 Oostenrijk Congres van Wenen 1795 1815 1830 Oostenrijk Frankrijk Nederland België 80 jaar 20 jaar 15 jaar 180 jaar Vrede van Utrecht 1713

Verenigd Koninkrijk der Nederlanden Bataafse Republiek Oostenrijkse Nederlanden koning Willem I

inmenging in kerkelijke aangelegenheden Kritiek op Willem I katholieken: inmenging in kerkelijke aangelegenheden liberalen: verplicht gebruik van het Nederlands wij willen willem weg, wil willem wijzer worden, wij willen willem weer. 12 W’s

Willem I Leopold I Belgische revolutie 1830 Karel X Julirevolutie 1830 Lodewijk Filip (autoritair) (liberaal)

Jozef II Napoleon Willem I Leopold I 1795 1815 1830 Oostenrijk Congres van Wenen 1795 1815 1830 Oostenrijk Frankrijk Nederland België 80 jaar 20 jaar 15 jaar 180 jaar Vrede van Utrecht 1713

Het hertogdom Brabant

De vlag van het hertogdom Brabant Belgische vlag

Voorlopige regering: Voorlopig bewind Roept op 04 okt. 1830 de onafhankelijkheid van België uit.

Grondwetgevende vergadering: Voorlopige regering: Voorlopig bewind Roept op 04 okt. 1830 de onafhankelijkheid van België uit. Grondwetgevende vergadering: Nationaal Congres Op 3 nov. 1830 verkozen 30.000 cijnskiezers de 200 leden Baron Surlet de Chokier werd voorzitter

Grondwetgevende vergadering: Voorlopige regering: Voorlopig bewind Roept op 04 okt. 1830 de onafhankelijkheid van België uit. Grondwetgevende vergadering: Nationaal Congres Op 3 nov. 1830 verkozen 30.000 cijnskiezers de 200 leden Baron Surlet de Chokier werd voorzitter Conferentie van Londen Op 20 dec. 1830 erkenden de grote mogendheden de onafhankelijkheid van België

Verdrag der XVIII artikelen - 06/1831 (erkenning van België) Grondwettelijke eed door Leopold I - 21/07/1831 Tiendaagse veldtocht - 2 tot 12/08/1831 Verdrag der XXIV artikelen - 1839 (definitieve erkenning) Louise-Marie Louis-Philippe

Verdrag der XXIV artikelen - 1839

Tijdlijn met overzicht van gebeurtenissen GwK R 18 L1 rP rB N/B VB NC cL L 1e P 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1830 1831

I De grondwet: basis van het Belgisch publiekrecht A Het ontstaan van België B Een grondwet: wat? Belangrijkste beginselen Hoofdlijnen van de staatsstructuur: wie maakt wetten? welke rechten hebben burgers? Afdwingbaar

De grondwet kunnen we omschrijven als Een geheel van fundamentele regels die: De werking en de organisatie van de instellingen bepalen; De verhoudingen bepalen tussen de instellingen en de burgers; De verhoudingen bepalen tussen de instellingen onderling. Hij kan slechts gewijzigd worden als specifieke procedureregels worden nageleefd.

II Kenmerken van de Belgische staat 1. Scheiding der machten 2. Een monarchie 3. Representatieve en parlementaire democratie 4. Een rechtstaat

1. Scheiding der machten Charles de Montesquieu De wetgevende-, uitvoerende- en rechterlijke macht moeten elkaar controleren en in evenwicht houden. Als één de bovenhand krijgt, dreigt machtsmisbruik.

2. Een monarchie: erfelijk Koningschap Louis van Orléans Surlet de Chokier (regent)

2. Een monarchie: erfelijk Koningschap Het Nationaal Congres koos als staatshoofd de tot Brit genaturaliseerde Duitser, Leopold van Saksen-Coburg en Gotha, die in Londen woonde. Het Nationaal Congres riep hem bij decreet uit tot eerste koning der Belgen met 152 stemmen op 196.

2. Een monarchie: erfelijk Koningschap

2. Een monarchie: erfelijk Koningschap Op 21 juli 1831, deed Leopold I zijn plechtige intrede in Brussel en legde de grondwettelijke eed af.

2. Een monarchie: erfelijk Koningschap

2. Een monarchie: erfelijk Koningschap

Beknopte stamboom 2. Een monarchie: erfelijk Koningschap Koning Regent

3. Representatieve parlementaire democratie Cijnskiesrecht Algemeen meervoudig stemrecht Alg. enkelvoudig stemrecht Vrouwenstemrecht 1831 1893 1919 1948

Evolutie van het stemrecht in België Cijnskiesrecht (1830) mannen cijns (belasting) betalen 46.000 Algemeen meervoudig stemrecht (1893) mannen 1 stem + 1 (diploma) + 1 (belasting) 460.000 opkomstplicht leeftijd 25 jaar Algemeen enkelvoudig stemrecht (1919) mannen 1 stem leeftijd 21 jaar Vrouwenstemrecht (1948) Mannen & vrouwen 1 stem leeftijd 21 jaar

Evolutie van het stemrecht in België Positieve discriminatie (1980) elke kieslijst ½ mannen en ½ vrouwen op eerste 3 plaatsen moet één persoon van het andere geslacht Leeftijd van volwassenen (1981) leeftijd 18 jaar EU-burgers (1992) stemrecht Migrantenstemrecht (1999) hier 5 jaar legaal verblijven provincie- en gemeenteraadsverkiezingen