Beroeps(?)ziekten Ondergeschoven kinderen in het aansprakelijkheidsrecht www.professorlindenbergh.nl

Waar komen we vandaan? Ieder draagt zijn eigen schade, tenzij… 19e eeuw: art. 1401, maar voor 1919 geen ongeschreven recht 1638x (vanaf 1907!) 1901: Ongevallenwet: door werkgevers bekostigd beperkte vergoeding bij door werk veroorzaakte ziekte immuniteit werkgever, behoudens misdrijven 1967: Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering (Wao): dekking ongeacht oorzaak van arbeidsongeschiktheid immuniteit werkgever vervallen Afbouw dekking Wao, opbouw civiele aansprakelijkheid

Een aansprakelijkheidsrechtelijke success-story Art. 7:658 Zeer ver strekkende zorgplicht, omkering bewijslast t.a.v. nakoming Geen eigen schuld, behoudens opzet of bewuste roekeloosheid Ruime opvatting ‘in de uitoefening van de werkzaamheden’ Ruim bereik (lid 4): uitzendkracht, stagiaire, vrijwilliger, onder omstandigheden ook zzp-er Tegemoetkoming in bewijs verband met werkzaamheden (omkeringsregel, proportionele aansprakelijkheid) Aanvulling met 7:611 De beste positie in het aansprakelijkheidsrecht

…maar niet voor werknemers met beroeps(?)ziekten ‘In de uitoefening van de werkzaamheden’? Werknemer stelt, en bewijst bij betwisting Expertise onontbeerlijk (battle of experts) Alles op kosten van werknemer En de rechtspraak? Vergaande tegemoetkomingen op punt van invulling zorgplicht (Jansen/Nefabas, Cijsouw I & II, Kalai/Petit, ABNAMRO/Nieuwenhuys) Pogingen tot tegemoetkoming in bewijs causaal verband: ‘arbeidsrechtelijke omkeringsregel’

Arbeidsrechtelijke omkeringsregel NJ 2001/596 (Unilever/Dikmans) (augustus 1984 uitgevallen) Als wkn tijdens werk is blootgesteld aan gevaarlijke stof en hij heeft schade aan gezondheid opgelopen moet het verband in beginsel worden aangenomen als wkg is tekortgeschoten NJ 2006/354 Havermans/Luyckx) Voor toepassing van die regel is niet alleen nodig dat wkn bewijst dat hij heeft moeten werken onder schadelijke omstandigheden, maar ook dat gezondheidsklachten daardoor kunnen zijn veroorzaakt. NJ 2014/99 (Lansink/Ritsma)/NJ 2014/98 (SVB/Van de Wege) Voor ‘kunnen zijn veroorzaakt’ bestaat wel ondergrens, omdat de regel een vermoeden uitdrukt dat wordt gerechtvaardigd door wat men weet over de ziekte en door de fout van de wkg

Vrijdag de 13e Vrijdag 13 februari 2015 (31 jaar na uitval) Cassatieberoep van Dikmans tegen arrest Hof den Haag na verwijzing met toepassing van art. 81 RO verworpen…

Vrijdag 6 april ECLI:NL:HR:2018:536: 24 jaar badmeester (op bankjes gezeten en toegekeken bij boren in bankjes), tien jaar na einde dienstverband mesothelioom Hof: niet voldaan aan drempel voor aannemelijkheid HR: drempel voor toepassing van arbeidsrechtelijke omkeringsregel geldt ook bij mesothelioom, waarvan blootstelling aan asbest enige bekende oorzaak is. Dus: zelfs bij notoir monocausale ziekte blijft bewijs van causaliteit problematisch

Bewijs van beroepsziekte blijft een lijdensweg Diffuse ziektebeelden, tijdverloop Multicausale ziektes: opvolgende werkgevers mogelijke invloed van niet-werkgerelateerde blootstelling Lijdensweg op kosten van werknemers, maar ook tegen forse kosten van werkgevers Nederland bungelt onderaan Naar een gedragscode voor afhandeling van beroepsziektenclaims