FISCAAL OVERGANGSRECHT Mr. C.A.H. Luijken Deloitte Pension Advisory Amsterdam, 21 maart 2012

Bij versobering fiscale regels veelal overgangsrecht: bestaande aanspraken eerbiedigen lopende regelingen eerbiedigen ontzien bepaalde groepen voldoende tijd voor aanpassing geleidelijk omzetting naar nieuw systeem

Hoofdregel loonbelasting: Aanspraak belast, uitkering vrijgesteld Omkeerregel pensioen (en RVU-regelingen): Aanspraak vrijgesteld, uitkering belast

Aanpassing pensioenrichtleeftijd 2005 Op werknemers geboren voor 01-01-1950 blijft oud pensioenregime van toepassing. Bestaande VUT-regelingen voor werknemers geboren voor 01-01-1950 mogen blijven bestaan. Per 31-12-2004 bestaande regelingen mogen tot 31-12-2005 ongewijzigd blijven.

Aanpassing omkeerregeling 1995: Aanspraak ten onrechte niet belast -> uitkering belastingvrij Aanspraak ten onrechte niet belast -> uitkering belast Overgangsregeling vanaf 1995: Tot 1 januari 1995 opgebouwde aanspraken vallen onder oud regime:

Overgangsregime 2014? Bestaande regelingen voor bepaalde groep geëerbiedigd? Groep geboren voor 01-01-1950 ontzien? Levensloopsparen mag in sommige gevallen doorlopen na 2011. 100%-toets: actuariële herrekening naar hogere leeftijd leidt tot hogere uitkering Verhoging telt mee bij 100% toets: individuele regelingen Verhoging telt niet mee bij 100% toets: collectieve regelingen

Recente fiscale jurisprudentie Is er sprake van een onzuivere pensioenregeling per 31-12-1994? Is er sprake van een VUT-regeling per 31-12-2004? Zo ja, dan is het overgangsrecht van toepassing Zo nee, geen overgangsrecht dus huidige wetgeving van toepassing

1. Pensioenregeling Europees Octrooibureau Gepensioneerde ontvangt in 2007 pensioenuitkeringen Standpunt: uitkering is belastingvrij want uitkering vloeit voort uit een per 31-12- 1994 belaste aanspraak

Standpunt eiser: pensioenregeling voldeed per 31-12-1994 niet aan fiscale eisen: Opbouw van 2% Geen AOW-inbouw Partnerpensioen soms afkoopbaar Aanvullende vergoeding is onderdeel pensioengrondslag Wezenpensioen tot 26 jaar Vervroeging tot leeftijd 50 mogelijk Separate belastingvergoeding Wachttijd 10 jaar Bij vertrek binnen 10 jaar vergoeding voor betaalde premies

Oordeel rechtbank: regeling is in 1994 aan te merken als een fiscaal acceptabele regeling Vraagtekens bij dit oordeel: Geen AOW-inbouw Actuariële herrekening tot leeftijd 50 Is vergoeding binnen 10 jaar geen afkoop?

2. Voldeed 55+-regeling van ABP per 31-12-2004 aan wettelijke VUT-normen? Standpunt werkgever: ja, dus regeling mag na 2004 doorlopen voor werknemers geboren voor 01-01-1950. Standpunt fiscus: nee, dus overgangsrecht niet van toepassing, dus een RVU?

Kenmerken 55+-regeling van ABP bij reorganisatie kunnen ambtenaren van 55 jaar en ouder vrijwillig uittreden uitkering bedraagt 80% van laatstgenoten loon deze loopt door tot leeftijd 65

Oordeel rechtbank: Regeling is op 31-12-2004 fiscaal bovenmatig (80% vanaf leeftijd 55) Daardoor is overgangsrecht VUT-regelingen niet van toepassing Dus zijn RVU-bepalingen van toepassing Dus extra heffing bij werkgever 26%

Cassatie in belang der wet: Geen beleid om alle 55+-ers uit te laten treden -> geen RVU Overgangsrecht VUT is krachtens beleid fiscus in ruimere zin van toepassing, dus ook voor bestaande stamrechtregelingen. VUT-regeling in 2004 wel maatschappelijk gebruikelijk: toetsen aan beste bestaande regeling (en niet aan gemiddelde) daarbij rekening houden met omvang gebruikelijke stamrechten niet vergelijken met prepensioenregelingen

Conclusies Overgangsregelingen van groot belang voor de dagelijkse praktijk Geen garanties dat overgangsrecht later niet wordt aangepast Voor rechters vaak lastige dossiers Pensioenakkoord: - overgangsregeling lijkt zeer beperkt - wat gebeurt er met groep van voor 01-01-1950? - overgangsregeling waarschijnlijk van korte duur