Klimaat heeft invloed op watervoorziening van planten: A5 090 hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones Landschapzones en klimaat/5.3 Klimaat & bodemvocht Klimaat heeft invloed op watervoorziening van planten: Daarbij kun je een aantal vragen stellen: Hoeveel neerslag (intern vernieuwbaar water) valt er? Hoeveel water verdampt er via oppervlakteverdamping? Hoeveel nuttige neerslag blijft er dan over? Hoeveel verdampt de plant dan zelf via transpiratie? Is de voorraad dan wel genoeg? Wordt er water aangevuld via rivieren (extern vernieuwbaar water)? Irrigatie als er onvoldoende grondwater-voorraad is!!!

Hoeveel neerslag (intern vernieuwbaar water) valt er? Hoeveel water verdampt er via oppervlakte-verdamping? 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Hoeveel nuttige neerslag blijft er dan over? Hoeveel verdampt de plant zelf via transpiratie? 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Is de voorraad dan wel genoeg? Wordt er water aangevuld via rivieren (extern vernieuwbaar water)? 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Irrigatie (of bevloeiing) als er onvoldoende grondwater is!!! 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

- Klimaat heeft invloed op watervoorziening van planten. Kennis van voorraden water/tekorten aan water/etc. is er op een bepaalde plek nu wel… Maar… Hoe is de hoeveelheid beschikbaar water over een bepaalde periode verdeeld? 1. Wanneer is er dan een overschot? 2. Wanneer is dan een tekort? 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

- Let op: de berging van de bodem is max.300 mm. - Hoe is de hoeveelheid beschikbaar water over een bepaalde periode verdeeld? - Dat zie je aan het verloop van de hoeveelheid bodemvocht (gematigde breedte). - Let op: de berging van de bodem is max.300 mm. Daarnaast zie je dat aan de vochtbalans van een bodem. 01-04 tot 01-09 > 300 mm neerslag 01-04 tot 01-09 > 400 mm neerslag nodig (transpiratie) dus > 100 mm tekort vanaf punt B 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Klimaatveranderingen nu > andere plantengroei Klimaatveranderingen vroeger > ook andere plantengroei Dat is vooral merkbaar bij de wisseling van een glaciaal naar een interglaciaal 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Een paar voorbeelden van veranderingen in Nederland in het verleden… Glaciaal (Saalien): - landijs bedekt Noord-Europa - Noordzee is droog, bedekt met gletjers en landijs 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Afzettingen van keileem. IJs brengt zwerfkeien mee. 27-12-2018

Vorming van stuwwallen Bijvoorbeeld in Midden-Nederland (Montferland) 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Satellietfoto recente stofstormen (richting zee) 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Afzettingen van dekzand en löss. 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Hoogveen 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Oeverwal en komgronden. Bij Nijmegen met hoogwater.  27-12-2018

Vorming van basisveen in een kustmoeras. 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Na de ijstijd werd Nederland door overstromingen langs de kust en rivieren bedekt met: Zeeklei en rivierklei. 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

Door dijkaanleg bleef zeeklei voor de landbouwers behouden. 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1

A5 090 hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones Landschapzones en klimaat/5.4 Landschapszones in verleden Samenvattend: - Klimaatverandering brengt altijd een andere plantengroei en die verandering gaat geleidelijk. 27-12-2018 vwo 5 aarde hoofdstuk 1