Hoofdstuk 1 VWO5 klimaten & landschapszones

Presentatie over: "Hoofdstuk 1 VWO5 klimaten & landschapszones"— Transcript van de presentatie:

1 Hoofdstuk 1 VWO5 klimaten & landschapszones

2 Een paar impressies van klimaten: De lijntjes zijn isothermen, op 1 lijn is het dus ongeveer dezelfde temperatuur (in Fahrenheid). A5 PPT 081

3 Management van het beschermen van een land werkt niet wanneer er overstromingen e.d. zijn. Desertificatie = woestijnvorming Dust bowle (stofwolk) = het is zo droog dat het zand meewaait. Gemend loofbos = temp. onder 18 graden

4 Klimaatindeling van Köppen
A5 PPT 081

5 Wat voor weer is het morgen?
A5 PPT 081

6 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Wat is weer? Wat is klimaat? A5 PPT 081

7 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Stralingsbalans = verschil tussen wat er binnen komt en weer weg gaat… De zon brengt verschillende soorten straling. Van sommige wordt je bruin, van andere ga je direct dood. Wolken absorberen of weerkaatsen straling; de wolken houden de temp. vast. Wanneer de wolken verdwijnen, komt de warmte vrij. De ozonlaag houdt ook straling tegen. De straling die de overblijft bereikt de aarde en verwarmt ons. A5 PPT 081

8 A5 PPT 081

9 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Kortgolvige straling komt binnen. Langgolvige straling komt van de aarde. A5 PPT 081

10 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Absorptie van kortgolvige straling door ozonlaag en wolken. De gassen in de atmosfeer vangen voor 90% de langgolvige straling op > nat. broeikaseffect. Door licht wordt het aardoppervlak verwarmd. Het licht van de zon is zo fel dat het verwarmd. A5 PPT 081

11 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Samengevat: Door licht wordt het aardoppervlak verwarmd. Het aardoppervlak verwarmt de atmosfeer. Stralingsbalans = hoe veel warmte komt binnen en gaat weg? A5 PPT 081

12 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Hoe komt het dan dat de temperaturen op aarde nogal verschillen? Verschillen in stralingsdichtheid A5 PPT 081

13 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Temperatuurverschillen ontstaan door: De aarde draait om zijn aardas, dus helft van de tijd is er geen verlichting. In Moskou is het 2 uur later, dus daar is het al kouder.

14 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
De aardas staat scheef, dus de ene plek krijgt meer licht dan de andere (daglengte!). Geographische breedte: zonlicht is langer/korter onderweg door de dampkring. Klein stuk land velicht door 1 straal = warm Groot stuk land verlicht door 1 straal = koud A5 PPT 081

15 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Bolvorm van de aarde > kleine of grote delen verlicht met zonnestraal. Jaargetijde: soms staat de zon hoger/lager. A5 PPT 081

16 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Positionering > sommige delen hebben slechts even zon op een dag. Sommige dorpen liggen in het donker en zijn daarom altijd koud. A5 PPT 081

17 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Hoogteligging > per 100 m stijging wordt het 0,6° C kouder. Ligging aan zee of continent: water houdt de warmte vast. A5 PPT 081

18 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Zeestromen brengen extra warmte of kou. Wind brengt extra warmte of kou. A5 PPT 081

19 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Temperatuurverschillen ontstaan door: A5 PPT 081

20 Hoofdstuk 1 klimaten & landschapszones
Resultaat: stralingsoverschot en –tekort. Variatie in stralingsbalans op aarde = variatie in het saldo van de inkomende straling van de zon en de uitgaande straling van de aarde. Dus ook een variatie in temperaturen op aarde. A5 PPT 081

21 Ozonlaag als beschermende paraplu
- Ozon is warme beschermende laag gas/lucht. Bij samenpersing > ongeveer 3 mm 100 dobsoneenheden = 1 mm / 2,1 gram p km2 Hoeveelheid afhankelijk van hoeveelheid licht en aanvoer van ozon van elders. Beschermt tegen ultraviolet licht. Ultraviolet licht maakt ozon. Geen inversie = geen wisseling van lucht (warme ozon blijft gelukkig boven). Ozongat (m.n. Antarctica) door chloor m.n. in zomer. Montreal Protocol 1989> verbod CFK’s> minder ozon! Broeikaseffect > op grote hoogte kouder > bevordert afbraak ozon!