Daniëlla Pierreux 28 juni 2018 De invloed van de wet aanvullende pensioenen op de hervorming van het landschap van paritaire comités Daniëlla Pierreux 28 juni 2018

Overzicht uiteenzetting Inleiding Harmonisering statuut arbeiders- bedienden inzake aanvullende pensioenen Welke verschillen? Geleidelijke harmonisering: 3 periodes Gefaseerde harmonisering: 2 niveaus Welke tools in WAP en/of andere tools? Actiepunten voor de sociale partners Evaluatie harmoniseringstrajecten van de sectoren Moeilijkheden Besluit

Inleiding Wat is een aanvullend pensioen ? Wettelijke basis? pensioen dat door een werkgever of een bedrijfssector wordt opgebouwd voor de werknemers via financiële middelen die collectief hiertoe bestemd worden Situeert zich in arbeidsrelatie: wordt opgebouwd op basis van tewerkstelling in sector / onderneming Aanvulling op het wettelijk pensioen Opgebouwd op basis van kapitalisatie Wettelijke basis? Wet van 28 april 2003 (WAP) Welke sectoren hebben aanvullend pensioen? Evolutie WAP-conforme stelsels Ontbrekende sectoren

Evolutie aantal WAP-conforme stelsels Ø Toestand op 01/01/2005: 13 stelsels ( 410.053 werknemers) Ø Toestand op 01/01/2007: 18 stelsels ( 580.305 werknemers) Ø Toestand op 01/01/2008: 21 stelsels ( 621.508 werknemers) Ø Toestand op 10/02/2009: 27 stelsels ( 740.485 werknemers ) Toestand op 24/01/2011: 38 stelsels ( 1.030.100 werknemers) Toestand op 24/01/2012: 41 stelsels ( 1.031.214 werknemers) Toestand op 01/02/2013 : 44 stelsels ( 1.112.661 werknemers) Toestand op 01/02/2014 : 45 stelsels ( 1.350.135 werknemers) Toestand op 01/02/2015 : 47 stelsels (1.350.749 werknemers) Toestand op 01/01/2016 : 49 stelsels (1.393.227 werknemers) Toestand op 01/01/2017: 49 stelsels (1.393.227 werknemers) Toestand op 01/01/2018: 51 stelsels (1.417.443 werknemers) Dit impliceert dat momenteel 45 % van de werknemers uit de privésector gedekt is door een sectoraal pensioenstelsel

Harmonisering statuut arbeiders- bedienden inzake aanvullende pensioenen Wet van 5 mei 2014 : geleidelijke opheffing van verschillen in behandeling die berusten op het onderscheid tussen werklieden en bedienden Geleidelijke harmonisering: Lange overgangsperiode: tot 2025 Rechtszekerheid Kostenspreiding Geven van voldoende tijd aan sociale partners Gefaseerde harmonisering Fase 1 : Sectoren aan zet Fase 2: Ondernemingen aan zet ( mogen niet passief blijven )

Periodes

Onderscheid tussen tewerkstellingsperiodes Periode N1 :verleden en duurt tot 01/01/2015: geen discriminatie Periode N2 :overgangsperiode van 10 jaar Vrijstelling verschil in behandeling ingevoerd voor 01/01/2015 Standstill-verplichting Geen nieuwe pensioenstelsels invoeren die verschillen bevatten Geen nieuwe verschillen in bestaande pensioenstelsels Tenzij als middel om einde te maken aan bestaand verschil in behandeling Verplichting om harmoniseringstraject uit te werken

Tewerkstellingsperiodes ( vervolg) Periode N 3 : de toekomst: vanaf 01/01/2025 verschil in behandeling dat berust op A/B is discriminatie Personen moeten zich in vergelijkbare situatie bevinden Geen verwijzing naar hypothetische personen Verschillende pensioenstelsels zijn mogelijk voor A/B maar toepassingsgebied en aansluitingsvoorwaarden mogen niet langer gebaseerd zijn op louter onderscheid Arbeiders / Bedienden Aparte personeelscategorie blijft mogelijk: vb: kaderleden, directieleden….

Harmonisering door sectoren Welke sectoren? Art. 14/4.1 § 1. De paritaire comités en/of de paritaire subcomités die, ongeacht hun uitsluitende bevoegdheid voor werklieden of bedienden, overeenkomstig de koninklijke besluiten tot oprichting van deze organen hetzij op expliciete, hetzij op residuaire wijze bevoegd zijn voor dezelfde beroepscategorieën of voor dezelfde ondernemingsactiviteiten, nemen de noodzakelijke maatregelen om het verschil in behandeling dat berust op het onderscheid tussen werklieden en bedienden, te beëindigen. Dus : PC’s met overlappend bevoegdheidsressort( zowel symmetrische PC’s als de asymmetrische PC’s) Sommige ondernemingen vallen voor bepaalde werknemers onder PC 200 dat een aanvullend PC is ( bijv. Bouwsector: arbeiders vallen onder PC 124 en bedienden vallen onder PC 200);

Actiepunten sectoren Opstarten onderhandelingen om protocolakkoorden te sluiten. Inhoud protocolakkoord: beginselen/modaliteiten/tijdschema Timing : protocolakkoorden worden binnen 2 maanden na het sluiten ervan neergelegd bij de griffie COA Protocolakkoorden moeten onverwijld overgemaakt worden aan secretariaat van NAR Het sluiten van deze protocolakkoorden moet leiden tot het sluiten van een of meerdere sectorale cao’s die tegen ten laatste 1 januari 2023 neergelegd worden bij de Griffie COA Doel :ten laatste 1 januari 2025 een einde te stellen aan het verschil in behandeling dat berust op het onderscheid tussen werklieden en bedienden

Aanduiding gemeenschappelijke inrichter Tools Aanduiding van eenzelfde inrichter via verschillende cao’s FBZ kan optreden als een gemeenschappelijke inrichter Voorwaarde ; gemeenschappelijke inrichter heeft als uitsluitend doel : oprichting van AP-stelsel PC/ PSC Arbeiders PC/PSC Bedienden cao arbeiders Aanduiding gemeenschappelijke inrichter cao bedienden Pensioenstelsel

Tools Sectorale Cao kan voorzien in opting-out De werkgever kan aanvullend pensioen geheel of gedeeltelijk zelf organiseren voor alle werknemers of voor een deel van zijn werknemers en een pensioenstelsel op ondernemingsniveau uitwerken Sectorale Cao kan toepassingsgebied beperken cao kan gesloten worden voor beperkt toepassingsgebied (WG die valt onder bevoegdheidsressort van PC maar niet onder toepassingsgebied van cao) Toepassingsgebied kan beperkt worden tot subgroep van ondernemingen/ van werknemers

Tools Vraag : Wie met wie vergelijken? Technische bijstand door FOD WASO: bepaling van PC’s met overlappend bevoegdheidsressort Overzichtslijst opgemaakt in samenwerking met de directie van de bevoegdheden van de PC’s

Evaluatie vooruitgang Verslaggeving door PC’s aan NAR om de twee jaar en dus tegen : 1 januari 2016, 1 januari 2018, 1 januari 2020 en 1 januari 2022 aan de Nationale Arbeidsraad: een verslag met een overzicht van werkzaamheden die verricht werden om het verschil in behandeling dat berust op het onderscheid tussen werklieden en bedienden te beëindigen. Evaluatie door NAR : tegen respectievelijk 1 juli 2016, 1 juli 2018 en 1 juli 2020 maakt de NAR aan de minister Pensioenen en aan de minister van Werk , een evaluatie over, gebaseerd op de verslagen die hem door PC’s werden overgemaakt over de vooruitgang die op sectoraal niveau geboekt werd in de opheffing van het verschil in behandeling dat berust op het onderscheid tussen werklieden en bedienden.

Opvolging door NAR Bijkomende evaluatie door NAR tegen 01/07/2022: Welke PC’s hebben nog geen protocol gesloten? Welke Pc’s hebben geen bijkomende vooruitgang geboekt Sancties : mogelijke maatregelen: als PC’s tegen 01/01/2023 geen cao’s hebben neergelegd ter griffie COA waarbij verschil in behandeling wordt beëindigd : Koning kan maatregelen nemen ( via in MR overlegd KB na advies van de NAR)

Moeilijkheden Uitwerking van een geharmoniseerd aanvullende pensioenstelsel voor arbeiders en bedienden : is complexe oefening Wie is de juiste gesprekspartner? Hoe de pensioenstelsels vergelijken? Situatie in PC 200 Kostprijs? Levelling-up ? Harmonisering is tijdrovend en vergt overleg Diverse interpretatievragen Verwevenheid tussen aanvullend pensioen op sectorvlak en ondernemingsvlak Harmoniseringstraject door sectoren verloopt zeer langzaam

Besluit de tijd begint stilaan te dringen….. Nog slechts twee onderhandelingsrondes om tot sectorale CAO's te komen die een einde maken aan het verschil in behandeling tussen arbeiders en bedienden De sector-CAO's moeten uiterlijk op 1 januari 2023 worden neergelegd bij de griffie COA Indien harmoniseringsplicht van art. 14/4 van de WAP niet tijdig kan worden gerealiseerd: mogelijke sancties oproep aan sectoren om de harmoniseringsplicht mee te nemen in de volgende sectorale onderhandelingen

Bijkomende Info Doorlichting van de sectorale aanvullende pensioenstelsels - 2016 http://www.werk.belgie.be/WorkArea/DownloadAsset.aspx?id=45920 Overzichtslijst: Aanvullende Pensioenen samenvallende PC’s (zie bijlage 2 rapport NAR nr. 97) http://www.cnt-nar.be/RAPPORT/rapport-097-NL.pdf