Cursus Politiek Actief Bijeenkomst 2: De gemeente
Voorstellen Onderwerpen Ageeth van den Heuvel Gemeenteraadslid Amsterdam-Zuid en Den Haag. Wethouder Midden-Delfland De gemeente Beleid en besluitvorming Gemeentefinanciën Vragen 25-12-2018
De plaats van de gemeente
Wat doet de gemeente? Uitvoeren taken van het Rijk (medebewind) Zelf beleid maken en uitvoeren (autonomie) huisvesting en ruimtelijke ordening verkeer en vervoer economische zaken en werkgelegenheid sociale zaken milieubeheer onderwijs openbare orde en hulpverlening cultuur, sport en recreatie welzijn, maatschappelijk werk en gezondheid
Wat doet de gemeente? Een praktijkvoorbeeld. Gemeentelijke en provinciale belangen rond een weg. 25-12-2018
Wat doet de gemeente? Een praktijkvoorbeeld. Gemeentelijke en nationale belangen rond de aanleg van een tunnel. 25-12-2018
9 - 45 leden, afhankelijk van aantal inwoners gemeente Gemeenteraad 9 - 45 leden, afhankelijk van aantal inwoners gemeente Taken: Kadersteller Controleur Volksvertegenwoordiger Ambtelijke ondersteuning: griffier
College van Burgemeester en Wethouders Coalitie Aantal wethouders: 2 – 9, afhankelijk inwonertal gemeente Benoemd door de gemeenteraad Portefeuilles Collegiaal bestuur Vertrouwensregel
College van Burgemeester en Wethouders Taken Uitvoeren van wetten (bijv. Wet werk en bijstand, Wet milieubeheer) Besturen van gemeente binnen kaders door de gemeenteraad opgesteld Personeelsbeleid Leiding geven aan ambtelijk apparaat (door de gemeentesecretaris/algemeen directeur)
Benoemd door Kroon voor 6 jaar Taken: De burgemeester Benoemd door Kroon voor 6 jaar Taken: Voorzitter van College van Burgemeester en Wethouders Voorzitter gemeenteraad Toezicht op verhouding bestuur en burgers Openbare orde en veiligheid Eigen portefeuille Gemeente vertegenwoordigen Linten knippen
Ambtenaren De gemeentesecretaris/algemeen directeur staat aan het hoofd van de algemene organisatie Adviseur van het college van burgemeester en wethouders Ambtenaren dragen zorg voor de uitvoering van beleid. Verschillende soorten ambtenaren
Ambtenaren zijn zeer divers
De besluitvormingsprocedure Wat is beleid? Een samenhangend geheel van uitgangspunten, doelstellingen, maatregelen en termijnen met een bijbehorend budget voor een bepaald onderwerp. 25-12-2018
De besluitvormingsprocedure Proces van politieke besluitvorming Fase 1: wensen, verlangens en constateringen Fase 2: van wensen via politieke eisen naar de politieke agenda Fase 3: de beleidsvoorbereiding Fase 4: de besluitvorming 25-12-2018
Welke inkomsten heeft de gemeente? Gemeentefinanciën Welke inkomsten heeft de gemeente? Gemeentefonds (algemene uitkering; verantwoording besteding aan gemeenteraad niet aan het Rijk) Specifieke uitkeringen (Wet werk en bijstand bijv.) Eigen inkomsten (o.a. belastingen en heffingen) Deelfonds sociaal domein (vanaf 2015) Overige eigen middelen (kaartverkoop museum) 25-12-2018
Welke uitgaven heeft de gemeente? Gemeentefinanciën Welke uitgaven heeft de gemeente? Categoriale uitgaven (personeel, subsidies enz.) Functionele uitgaven (openbare orde en veiligheid, verkeer, onderwijs, cultuur, recreatie, sociale voorzieningen, enz.) 25-12-2018
Gemeentefinanciën, wettelijk kader Besluit Begroting en Verantwoording provincies en Gemeenten (bevat de regels voor de begroting en jaarrekening). Na de behandeling in de Gemeenteraad bestudeert de provincie de financiële stukken. Begroting en jaarrekening moeten worden ingedeeld in een aantal programma’s en paragrafen. Daarnaast is het verplicht een meerjarenraming op te stellen. 25-12-2018
Gemeentefinanciën, de begrotingscyclus De actoren: De burger (verkiezingen) De gemeenteraad (budgetrecht, stellen van de doelen, hoofdlijnen) Het college (bestuur, beheer, uitvoering, verantwoording) Ambtelijk apparaat (ondersteuning college, opstellen financiële stukken) 25-12-2018
Gemeentefinanciën, de plannings- en controlcyclus Voorjaarsnota (kadernota) Jaarstukken Begroting (met indicatoren) Halfjaarbericht (voortgang uitvoering begroting) Naast de programmabegroting wordt een productbegroting gemaakt. Verordening financieel beheer en beleid gemeente. Gemeentefinanciën, de plannings- en controlcyclus Voorjaarsnota (kadernota) Jaarstukken Begroting (met indicatoren) Halfjaarbericht (voortgang uitvoering begroting) Naast de programmabegroting wordt een productbegroting gemaakt. Verordening financieel beheer en beleid gemeente. 25-12-2018
Gemeentefinanciën, rollen van de gemeenteraad Rollen: kadersteller en controleur Kadersteller: Voorjaarsnota (kadernota) en begroting Controleur: jaarstukken en halfjaarbericht (tussentijdse rapportages) 25-12-2018