Sturing op verbonden partijen

Presentatie over: "Sturing op verbonden partijen"— Transcript van de presentatie:

1 Sturing op verbonden partijen
Formele rolverdeling bij sturing op verbonden partijen

2 Definitie verbonden partij:
Verbonden partijen Definitie verbonden partij: een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente onderscheidenlijk de provincie of het waterschap een bestuurlijk en een financieel belang heeft Artikel 1 BBV en artikel 4.1 Waterschapsbesluit KokxDeVoogd KokxDeVoogd

3 B&W van X zijn een centrumconstructie aangegaan met B&W van Y voor de uitvoering van de Wet Werk & Bijstand. (B&W van) Y is een verbonden partij van (B&W van) X. (B&W van) Y is in dit geval geen verbonden partij van (B&W van) X. Het ene college van B&W kan nooit een verbonden partij zijn van het andere college van B&W. KokxDeVoogd KokxDeVoogd

4 Verbonden partijen Onder bestuurlijk belang wordt verstaan zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht. Onder financieel belang wordt verstaan: “een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt.” Artikel 1 BBV en artikel 4.1 Waterschapsbesluit KokxDeVoogd KokxDeVoogd

5 Gevolgen Er moet een paragraaf verbonden partijen zijn in de begroting, die in ieder geval de visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting bevat. Daarnaast moeten de beleidsvoornemens ten aanzien van de verbonden partijen zijn opgenomen (art. 9 en art. 15 BBV resp. art en art Waterschapsbesluit) Verbonden partijen mogen niet geconsolideerd in de begroting terugkomen (art. 5 BBV resp. art. 4.5 Waterschapsbesluit) KokxDeVoogd

6 Geen verbonden partij? Wanneer er uitsluitend sprake is van een financieel belang moet de partij besproken worden in de paragraaf weerstandsvermogen Wanneer er uitsluitend sprake is van een bestuurlijk belang moet dit terugkomen in een programma of product (Nota van toelichting bij het BBV, p. 38 en 48, zie Stb. 2003, nr. 27) KokxDeVoogd

7 Gemeente X houdt alle aandelen in BV Q. Welke stelling is juist?
Gemeente X houdt alle aandelen in BV Q. Welke stelling is juist? De Raad van X controleert BV Q. De Raad van X stuurt BV Q. B&W van X stuurt BV Q. KokxDeVoogd KokxDeVoogd

8 Wettelijke verantwoordelijkheden
Wettelijke verantwoordelijkheden Dualisering van het gemeente- en provinciebestuur: Raad is met name kaderstellend, controlerend en (volks)vertegenwoordiging College is uitvoerend orgaan Waterschapsbesluit sluit hierbij aan! Raad moet meer op hoofdlijnen sturen, ook bij de begroting (vgl. Kamerstukken II 2002/03, , nr. 3, p. 1). Daartoe moet het algemeen bestuur kaders stellen. KokxDeVoogd KokxDeVoogd

9 Wettelijke verantwoordelijkheden
Wettelijke verantwoordelijkheden Raad College van burgemeester en wethouders Verbonden partij Let op: de raad stuurt het college, niet de verbonden partij! KokxDeVoogd KokxDeVoogd

10 Gemeenschappelijk openbaar lichaam
Gemeenschappelijk openbaar lichaam Gemeenschappelijk openbaar lichaam Gemeente ALGEMEEN BESTUUR Vertegenwoordigend orgaan Provincie Waterschap DAGELIJKS BESTUUR Voorzitter Directie / Organisatie KokxDeVoogd KokxDeVoogd

11 Anders dan een gemeenschappelijk openbaar lichaam kennen privaatrechtelijke rechts-personen geen vertegenwoordigend orgaan. Juist, alleen organen van publiekrechtelijke organisaties kunnen vertegenwoordigende taken hebben. Onjuist, sommige privaatrechtelijke rechtspersonen hebben van rechtswege een vertegenwoordigend orgaan. Onjuist, het algemeen bestuur van een gemeen-schappelijk orgaan heeft wel een kaderstellende en controlerende taak, maar geen vertegenwoordigende taak. KokxDeVoogd KokxDeVoogd

12 Vereniging: Structuur
Vereniging: Structuur Vereniging Gemeente ALGEMENE LEDENVERGADERING Vertegenwoordigend orgaan Provincie Waterschap Raad van Commissarissen BESTUUR Organisatie KokxDeVoogd KokxDeVoogd

13 Raad van commissarissen
NV en BV: Structuur Vennootschap Gemeente ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS Vertegenwoordigend orgaan Provincie Waterschap Raad van commissarissen BESTUUR Organisatie KokxDeVoogd KokxDeVoogd

14 Stichting KokxDeVoogd Gemeente BESTUUR Provincie Organisatie
Stichting Stichting Gemeente BESTUUR Organisatie Provincie Waterschap KokxDeVoogd KokxDeVoogd

15 Stichting (met raad van toezicht)
Stichting (met raad van toezicht) Stichting Gemeente RAAD VAN TOEZICHT Vertegenwoordigend orgaan Provincie Waterschap BESTUUR Organisatie KokxDeVoogd KokxDeVoogd

16 De Regionale Uitvoeringsdienst Y kampt met grote tekorten, de deelnemers moeten forse extra bijdragen betalen. Welke stelling is juist? Het DB van de RUD moet verantwoording afleggen aan de raden van de deelnemers. De leden van het DB van de RUD moeten verantwoording afleggen aan de raad van de gemeente die ze vertegenwoordigen. De leden van het DB van de RUD moeten verantwoording afleggen aan het AB van de RUD. KokxDeVoogd KokxDeVoogd

17 Gemeenschappelijk openbaar lichaam
Gemeenschappelijk openbaar lichaam Gemeenschappelijk openbaar lichaam Waterschap ALGEMEEN BESTUUR Vertegenwoordigend orgaan Waterschap Gemeente Art. 16 lid 2 Wgr DAGELIJKS BESTUUR Voorzitter Art. 16 lid 1 en 3 Wgr Art. 17 Wgr Art. 169 Gemeentewet Art. 167 Provinciewet Art. 89 Waterschapswet Directie / Organisatie KokxDeVoogd KokxDeVoogd

18 Vereniging: Verantwoording
Vereniging: Verantwoording Vereniging Gemeente ALGEMENE LEDENVERGADERING Vertegenwoordigend orgaan Provincie Niet geregeld Waterschap Raad van Commissarissen Art. 2:48 BW Art. 169 Gemeentewet Art. 167 Provinciewet Art. 89 Waterschapswet BESTUUR Organisatie Art. 2:57 lid 8 BW KokxDeVoogd KokxDeVoogd

19 NV/BV: Verantwoording
NV/BV: Verantwoording Vennootschap Gemeente ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS Vertegenwoordigend orgaan Art. 2:107 lid 2 resp. art. 2: 117 lid 2 BW Provincie Waterschap Art. 2:107 lid 2 resp. art. 2: 118 lid 2 BW Raad van Commissarissen Art. 169 Gemeentewet Art. 167 Provinciewet Art. 89 Waterschapswet BESTUUR Organisatie Art. 2:141 lid 1 resp. art. 2:251 lid 1 BW KokxDeVoogd KokxDeVoogd

20 Gemeenten X en Y houden elk 50% van de aandelen in het gemeentelijk vervoerbedrijf, de NV Z. Welke stelling is juist? De raad van X bepaalt wie X afvaardigt van X in de aandeelhoudersvergadering. De wethouder financiën van X vertegenwoordigt X in de aandeelhoudersvergadering. De wethouder verkeer en vervoer van X vertegenwoordigt X in de aandeelhoudersvergadering. KokxDeVoogd KokxDeVoogd

21 Verrichten privaatrechtelijke rechtshandelingen
Alleen natuurlijke personen en rechtspersonen kunnen privaatrechtelijke rechtshandelingen verrichten (art. 2:5 jo. art. 3:32 BW) De gemeente bezit rechtspersoonlijkheid en kan zodoende rechtshandelingen verrichten (art. 2:1 BW) Het college van burgemeester en wethouders besluit tot het verrichten van een privaatrechtelijke rechtshandeling (art. 160 lid 1 onder e Gemeentewet), hetgeen een niet-appellabel besluit is (art. 8:3 Awb) De rechtshandelingen worden namens de gemeente verricht door de burgemeester, die de gemeente in rechte vertegenwoordigt (art. 171 Gemeentewet) KokxDeVoogd

22 Betrokkenheid raad Artikel 169 lid 4 Gemeentewet
Het college moet de raad vooraf inlichtingen geven wanneer het besluit tot verrichting van een privaatrechtelijke rechtshandeling ingrijpende gevolgen kan hebben voor de gemeente of wanneer de raad hierom verzoekt. Bij ingrijpende gevolgen mag het college niet beslissen alvorens de raad in de gelegenheid is gesteld zijn wensen en bedenkingen ter kennis van het college te brengen. Artikel 160 lid 2 Gemeentewet College moet alvorens te beslissen tot oprichten van of deelneming in een privaatrechtelijke rechtspersoon de raad horen over een ontwerpbesluit. KokxDeVoogd

23 Sturings- en controlemogelijkheden gemeenteraad
Informatie vragen aan college (art. 169 Gemeentewet) Informatie vragen aan eigen lid algemeen bestuur of gemeenschappelijk orgaan (art. 16 en 19 Wgr) Informatie vragen aan bestuur gemeenschappelijk openbaar lichaam of aan gemeenschappelijk orgaan (art. 17 Wgr) Kan vrijwillig ook bij privaatrechtelijke verbonden partij Onderzoekscommissie (art. 155a Gemeentewet) Ten aanzien van collegeleden Rekenkamer (art. 182 e.v. Gemeentewet) Gemeenschappelijk openbaar lichaam of gemeenschappelijk orgaan NV of BV met meer dan 50% van de aandelen Andere rechtspersonen waarbij ten minste 50% van de baten via subsidie, lening of garantie door de gemeente zijn gegeven KokxDeVoogd

24 Spanning tussen rollen
Afspraken over Instandhouding Kaders voor functioneren Gericht op continuïteit Eigenaarsrol Opdrachtnemersrol Opdrachtgeversrol Afspraken over Leveringen Prestatienormen Rapportages Accountmanagement Afspraken over Aard en omvang dienstverlening Mate van standaardisatie Wijze waarop diensten worden verleend KokxDeVoogd KokxDeVoogd

25 De wethouder Milieu en Ruimtelijke ordening.
B&W van X neemt deel in een Regionale Uitvoeringsdienst. Wie is de opdrachtgever van de RUD? B&W van X. De wethouder Milieu en Ruimtelijke ordening. De gemeentesecretaris. KokxDeVoogd KokxDeVoogd

26 Beleggen rollen Wie is nu eigenaar, wie is opdrachtgever of opdrachtnemer? Eigenaarsrol Opdrachtnemersrol Opdrachtgeversrol KokxDeVoogd KokxDeVoogd

27 (Dagelijks) Bestuur waterschap / gemeente
Beleggen rollen? (Dagelijks) Bestuur waterschap / gemeente Bestuur Verbonden Partij Dagelijks bestuur / Secretaris-directeur Waterschap KokxDeVoogd KokxDeVoogd