Zorginstituut Nederland concept Zorginstituut Nederland Wat doen we en waarom Leren, verbeteren & samenwerken binnen IC-netwerken ter bevordering van kwaliteit Madelon Rooseboom 09.20u Leren, verbeteren en samenwerken binnen IC netwerken ter bevordering van kwaliteit Tijdens dit onderwerp gaat een projectleider van Zorginstituut Nederland (ZIN) in op de vragen: - Op welke manier wil en kan Zorginstituut Nederland de kwaliteit van zorg bevorderen en verbeteren? - Hoe verhoudt dat zich tot de kwaliteitsstandaard Organisatie van Intensive Care-zorg? Mw. drs. M. Rooseboom - Adviseur Veranderen & Implementeren, Zorginstituut Nederland

Inhoud Waar komt Zorginstituut vandaan? Ambities Zorginstituut Stimuleren implementatie Kwaliteitstandaard organisatie IC-zorg Stimuleren toepassing kwaliteitstandaard door Zorginstituut 09.20u Leren, verbeteren en samenwerken binnen IC netwerken ter bevordering van kwaliteit Tijdens dit onderwerp gaat een projectleider van Zorginstituut Nederland (ZIN) in op de vragen: - Op welke manier wil en kan Zorginstituut Nederland de kwaliteit van zorg bevorderen en verbeteren? - Hoe verhoudt dat zich tot de kwaliteitsstandaard Organisatie van Intensive Care-zorg? Mw. drs. M. Rooseboom - Adviseur Veranderen & Implementeren, Zorginstituut Nederland

Waar komt het Zorginstituut vandaan? Wie kent het Zorginstituut en welk beeld heb je?

Waar komen we vandaan? Zelfstandig bestuursorgaan Aangesteld per wet (ZVW) Uitvoeren overheidstaken Niet onder gezag Ministerie VWS Taken en verantwoordelijkheden op het gebied van zorg Adviseren over en verduidelijken vh basispakket aan zorg Bevorderen kwaliteit en inzichtelijkheid van zorg Uitvoering financiering ZVW en Wlz Elke burger toegang tot goede zorg, tegen aanvaardbare kosten voor ons allemaal: niet meer dan nodig en niet minder dan noodzakelijk

Ambities Zorginstituut

Ambities Zorginstituut Kwaliteit stimuleren & verbeteringen sneller in praktijk 2. Bevorderen betere zorg 3. Verbeteren informatie (uitwisseling) 1.Behouden solidariteit Mensen betere beslissingen maken over zorg die bij hen past Betaalbaar houden van zorg

Stimuleren implementatie door Zorginstituut

Stimuleren Implementatie Stimuleren dat Kwaliteitstandaarden, Verbetersignalementen, pakketstandpunten & uitkomstinformatie bij Samen Beslissen daadwerkelijk worden toegepast

Focus bij stimuleren implementatie door ZIN Zinnige Zorg: evidente effectieve diagnostiek en behandeling (overbehandeling – onderbehandeling) Duidelijkheid over wat goede zorg is: Kwaliteitstandaarden, indicatoren, informatiestandaarden (via MJA/Doorzettingsmacht) Samen beslissen adhv uitkomstinformatie

Nodig voor succesvolle implementatie GEDEELD LEIDERSCHAP & COMMITMENT Bv. collectief leiderschap, gezamenlijk streven, eigenaarschap Nodig voor succesvolle implementatie IMPLEMENTATIE- INFRASTRUCTUUR Voorzieningen: bv. normen, instrumenten, governance afspraken, geld e.a. Sociaal/Leernetwerk: bv. verbinders, platform, stroomlijnen activiteiten IMPLEMENTATIE-VERMOGEN Innovatie is bv. kneedbaar en toegankelijk & mensen kunnen innovatie werkbaar, integreerbaar en leerbaar maken INVESTERINGS-DYNAMIEK Mechanismen die leiden tot implementatie: Participatie, ideeën vormen voor toepassing, collectieve activiteiten, reflectief monitoren

Implementatiekompas, o.b.v. Karl May Implementatiekompas. May ea., 2009, 2013, 2017 Implementatiekompas, o.b.v. Karl May “Impact krijg je als zicht hebt op de bakens” “Impact krijg je als zicht hebt op de bakens” Eerst het geheel leren zien (implementatiekompas - Dan afdalen waar nodig in detail (bijv implementatiechecklist)

https://youtu.be/HBwisgHLwIk Rol ZIN’: regie voor duidelijkheid en faciliteren van condities & mechanismen https://www.youtube.com/watch?v=HBwisgHLwIk&feature=youtu.be https://youtu.be/HBwisgHLwIk https://youtu.be/HBwisgHLwIk

Kwaliteitstandaard organisatie IC zorg

Waarom ZIN IC oppakte 2006: eerste richtlijn ’Organisatie IC’ in ziekenhuizen 2008: aanbeveling IGj tbv verbetering: Samenwerking tussen ziekenhuizen heeft optimalisatie nodig zodat IC-patienten op basis van wat ze nodig hebben, op de juiste IC met de juiste expertise en equipment terecht komen (bijv. basis IC of hoog-gespecialiseerde IC) 2010-2015: beroepsgroepen van professionals, patiëntenorganisaties en verzekeraars werken samen aan de revisie van de IC-richtlijn. 2014: Zorginstituut Nederland (ZIN) prioriteert IC op Agenda (‘Meerjarenagenda’) Health Care Inspectorate finds points of improvement: “collaboration between hospitals needs optimization, so that intensive care patients are treated on the intensive care that suits their need (eg. ‘basic’ intensive care or highly specialized?)”

2015: Impasse ontwikkeling IC-richtlijn – ZIN pakt regie ZORGVISIE ZORGVISIE https://www.zorgvisie.nl/kwaliteit/nieuws/2015/4/kwaliteitsinstituut-heeft-ic-richtlijn-in-vizier-1741101w/ https://www.zorgvisie.nl/Kwaliteit/Nieuws/2015/7/Kwaliteitsinstituut-pakt-regie-bij-IC-richtlijn-1786260W/?intcmp=related-content

Tijdslijn van werkzaamheden door Zorginstituut Jan16 Juli16 KS in Register Okt17 Indicatoren in Register Aug16 Stuurgroep IC (SG IC) Okt16 SG IC Jan17 SG IC April17 SG IC Jun17 SG IC Nov17 Leerbijeenkomst IC-netwerken Reflectiegesprekken netwerken Doorzettings- Traject door KR Implementatie-traject Ondersteuning door ZIN

Insteek Kwaliteitsraad: RVS advies ‘Verlangen naar samenhang’ Verlangen landelijke ordening en eenduidigheid belemmert passende zorg Pluriformiteit moet leidende principe worden niet altijd evidente oplossingen verschillende perspectieven verschillende context Geef ruimte aan professionals en burgers

Uitgangspunten bij het ontwikkelproces door KR-ZIN Voortbouwen op de bestaande conceptrichtlijn IC Zoveel mogelijk baseren op evidence en expertise Betrekken van veldpartijen en inhoudsdeskundigen Nadruk op verbeteren en samenwerking in de regio Kaders landelijk vastleggen (‘bestemming’) Daarbinnen ruimte laten voor professionals in de regio (‘route’)

Ambitie er samen voor zorgen dat IC-patiënten goede, passende zorg krijgen op de juiste plek. Kwaliteitsstandaard Organisatie van IC (juli 2016) legt landelijk vast wat moet: te realiseren doelen maar schrijft niet één werkwijze voor: focust op samenwerken en leren van-en met elkaar om steeds te verbeteren. De ambitie van iedereen die hier zit is een hele mooie ambitie: met elkaar ervoor zorgen dat IC-patient op de juiste plek behandelen behandeld worden. Dit was ook de ambitie waar we de voorwaarden voor wilde scheppen in de kwaliteitsstandaard toen de KR van het Zin deze in 2016 maakte. We wilden landelijk afspreken naar welke doelen iedereen toewerkt en dit vastleggen in de kwaliteitsstandaard. Maar we weten dat er verschillende regio’s bestaan met verschillende eigenschappen, verschillende situaties. Het is belangrijk die diversiteit te kennen en toen we de kwaliteitsstandaard maakten wilde we die diversiteit ook omarmen. Dus wel landelijk afspreken/ vastleggen wat echt moet; naar welke doelen iedereen toewerkt, waar elke IC-patient op moet kunnen rekenen. Maar niet landelijk één manier van werken voor te schrijven. De kwaliteitsstandaard focust daarbij op samenwerking in netwerken en op leren in de regio en met elkaar om zo goede en steeds betere zorg te kunnen geven. Het was spannend om dit zo open in de kwaliteitsstandaard te zetten, maar de KR gelooft in deze aanpak.

Te realiseren doelen - Aanwezigheid intensivist - Regionale samenwerkingsafspraken - IC-locaties in Netwerken De ambitie van iedereen die hier zit is een hele mooie ambitie: met elkaar ervoor zorgen dat IC-patient op de juiste plek behandelen behandeld worden. Dit was ook de ambitie waar we de voorwaarden voor wilde scheppen in de kwaliteitsstandaard toen de KR van het Zin deze in 2016 maakte. We wilden landelijk afspreken naar welke doelen iedereen toewerkt en dit vastleggen in de kwaliteitsstandaard. Maar we weten dat er verschillende regio’s bestaan met verschillende eigenschappen, verschillende situaties. Het is belangrijk die diversiteit te kennen en toen we de kwaliteitsstandaard maakten wilde we die diversiteit ook omarmen. Dus wel landelijk afspreken/ vastleggen wat echt moet; naar welke doelen iedereen toewerkt, waar elke IC-patient op moet kunnen rekenen. Maar niet landelijk één manier van werken voor te schrijven. De kwaliteitsstandaard focust daarbij op samenwerking in netwerken en op leren in de regio en met elkaar om zo goede en steeds betere zorg te kunnen geven. Het was spannend om dit zo open in de kwaliteitsstandaard te zetten, maar de KR gelooft in deze aanpak. Ik vind het goed om te zien dat we elkaar nu treffen om van- en met elkaar te leren!

Speelveld zonder blauwdruk, met samenwerken & leren van-en met elkaar om steeds te verbeteren Zonder blauwdruk: localiteit/context Samenwerken: samenwerkingsafspraken geven momentum, maar samenwerken te maken met cultuur, goede samenwerking geeft goede uitkomsten (systematic review Brathwaite) Leren en verbeteren: situatie complex, daarom leren begrijpen van het geel/systeem en vanuit daar leren hoe het goed/beter kan, niet alleen vanuit wat gaat fout en oplossingen voor problemen, maar ook en misschien vooral met de focus wat/waar gaat het goed, hoe komt dat en hoe kunnen we dat in onze eigen situatie organiseren. Het leren en verbeteren zowel op regionaal/locaal niveau als landelijk: diversiteit en variëteit aan mogelijkheden, perspectieven en ideeën bijeen brengen

Stimuleren toepassing kwaliteitstandaard door Zorginstituut Kern issue: Hoe kunnen we als ZIN-KR leren en samenwerken in netwerken stimuleren?

ZIN: faciliteren van samenkomen sleutelpartijen betrokken bij intensive care Monitoren te realiseren doelen

ZIN: faciliteren ontwikkeling van indicatoren

ZIN: faciliteren netwerkvorming & leren van elkaar (praktijkervaring) & sense making

Wat gebeurt er allemaal Kwaliteitsstandaard wordt ingevoerd in de verschillende IC-netwerken. Er wordt lokaal passende invulling gevonden voor de landelijke voorwaarden! Netwerkvorming & leren van elkaar (regionaal en landelijk) Monitoring en ondersteuning door Stuurgroep IC De kwaliteitsstandaard wordt nu (al ruim een jaar 2016-2017) ingevoerd in de verschillende IC-netwerken. De kwaliteitsstandaard krijgt op veel plaatsen inhoud en vorm. Leren & verbeteren geleid tot niet 1 keer bij elkaar komen maar landelijke jaarlijks zodat tussen de regio’s kennis & kunde, ervaringen en vragen uitgewisseld blijven worden. Het afgelopen jaar (2016-2017) heet de Stuurgroep IC de invoering ook gevolgd en waar nodig geprobeerd te ondersteunen. Het werken aan verandering/ invoeren van een kwaliteitsstandaard is natuurlijk niet altijd makkelijk. Dat leidt tot vragen, uitdagingen, maar ook lokaal tot mooie oplossingen.