Huid pathologie
Huid pathologie alopecia Alopecia =kaalheid
Huid pathologie Bulla=groter blaasje
Huid pathologie collerettes Collerettes= schilferend randje waarbij de schilfer nog vast zit collerettes
Huid pathologie Crusta = korst Erosie= bovenste oppervlakkig laagje van de huid is er af bv schaafwond
Huid pathologie Erytheem= roodheid van de huid Excoriatie= ontvelling ( beschadiging tot op de lederhuid)
Huid pathologie Hyperkeratose= verhoorning
Huid pathologie Hyperpigmentatie= te veel pigment in de huid Hypopigmentatie= te weinig pigment
Huid pathologie Papel= kleine verhevenheid van de huid (bultje) Nodulus = iets grotere verhevenheid van de huid
Pathologie huid Pustel= bultje met pus Plaque= verhevendheid bestaande uit meerdere papels
Huid pathologie Ulcus (= zweer) Seborrhoe (gestoorde talgproductie, met roos) Ulcus (= zweer)
Huid pathologie Urticaria =verhevenheid huid Vesicula = blaar
Klant belt over dier dat huidklachten heeft ; waaruit bestaat je anamnese?
Anamnese huidklachten Is er jeuk aanwezig? Hoe lang bestaat de klacht? Is het verergerd? Op welke plekken van het lichaam zitten de afwijkingen? Zijn er andere dieren in het .huishouden die ook klachten hebben? Heeft de eigenaar huidklachten?. Is er een buitenlandanamnese?
Huid pathologie Jeuk? ja parasieten vlooien Mijten schimmels (jeuk?) luizen Autoimmuun- ziektes pemphigus lupus Allergieen vlooienallergie atopie contactallergie Voedingsaller- gie (Tumoren)
Jeuk? localisatie nee Endocriene (hormonale afwijkingen ) hond hypothyreoidie Symmetrische kaalheid flanken Syndroom van Cushing Aangeboren af-wijkingen Kleurdilutie alopecia romp Ontbreken van pigement Idiopatische aandoeningen Symmetrische alopecia bij de kat Buik, achterpoten, flanken Juveniele cellulitis bij de hond Snuit, rond de ogen
ectoparasieten
ectoparasieten Vlo luis
vlo Lichaamsvorm; zijdelings afgeplat Kattevlo komt het vaaks voor Kan ook bloedprikken bij de mens, maar blijft niet op het lichaam! Levenscyclus; vlo , ei, larve, pop, vlo Cyclus duur is afhankelijk van omgevingstemperatuur; bij kamertemperatuur 3-6 weken Poppen komen uit door trillingen;bekend probleem na de vakantie!
vlooienprobleem
Hoe herken ik vlooienpoepjes? Ei= met blote oog te zien als witte ovaalvormige “speldeknopjes” Poepje; Zwart stipje, kleurt met water rood van het bloed
Vloerbedekking onder de microscoop: A= eitje B= vlooienpoepje C= larve
vlooienbestrijding Vlooienmiddelen die de vlo meteen doden; Meest gebruikt druppels in de nek, liefst druppels die uitwendig blijven ivm vlooienallergie. Alle dieren behandelen! (vergeet het konijn niet!) ( spray, poeder,vlooienband minder aan te raden ivm werkzaamheid/ niet praktisch) Injecties (program) die de vlo steriel maken/ 2 x per jaar Omgeving behandelen!!
vlooienallergie Meest voorkomende allergie; zeker bij katten. Dieren zijn allergisch voor het vlooienspeeksel! Dus geen vlooienmiddelen gebruiken die in het bloed trekken! 1 x prikken door vlo kan enorme reactie geven
Luizen Komen bij honden en katten niet vaak voor Met het blote oog te zien 2 soorten; bloedzuigende en bijtende Komen nog regelmatig voor bij konijnen, soms bij cavia’s (bloedluis bij kippen zijn mijten!) Behandeling met wassingen/ stronghold druppels
Mijten bij de hond en kat jeuk localisatie bijzonderheden Zoonose behandeling Demodex(jonge honden schurft) Matig, kan wel door bijkomen-de infecties Kop, rond de ogen, pootjes Nestinfec-tie, erfelijke aanleg, verminderde weerstand Nee Zelden bij katten Wassen met ectodex (giftig!) Sarcoptes heftig Buik/poten Moeilijk aantoon-baar ja ivomec injecties of strongold pipetten Cheyletiella Nee/matig romp Wandelen-de roos Wassin-gen met een vlooien-midddel (stronghold) otodectes oren Nestinfec-tie nee Otimectin oorzalf
mijten Demodex (jonge honden schurft) Sarcoptes (scabies) Cheyletiella (wandelende roos) Otodectes (oormijt)
Diagnose mijten Huidafkrabsels met scherpe lepel of plakbandmethode; bekijken onder microscoop
demodex
Demodex Nestinfectie( jonge honden schurft)/ mak- kelijk te zien in afkrabsels Erfelijke aanleg Minder weerstand Vaak rond de ogen en op poten kale plekken(voetjes), kan zich uitbreiden Zit in de haarzakjes van de huid Vaak bij dobermann pinschers/bobtails Vaak bijkomende infecties in ernstige gevallen Kan spontaan genezen in lichte gevallen Therapie; wassingen met amitraz (ectodex) pas op giftig!!
Sarcoptes = scabies Erge jeuk, veel last Zit in diepere huidlagen Graaft gangetjes in de huid Vaak aan de buik/poten Moeilijk aantoonbaar in afkrabsels zoonose
cheyletiella
cheyletiella Zitten in bovenste laag van de huid/vachtmijt Meestal geen jeuk Doffe vacht met schilfers “wandelende roos” Aantonen met plakbandmonster/ofs Stofzuigmonster Wordt nog al eens bij konijnen gezien Behandelen met vlooienshampoo/pipetten
Otodectes=oormijt Nestinfectie Erge jeuk oren/kop Veel bruine smeer Goed te zien met Otoscoop(witte knopjes) Behandeling oorzalf met ivermectine (stronghold)
schimmelinfectie
schimmels Zoonose! Dragers kunnen aanwezig zijn Meest aangetroffen bij langharige jonge katten, vaak aan de kop maar kan over hele lichaam Diagnose ; dmv schimmelkweek Therapie is heel intensief en langdurig ; ook de omgeving moet behandeld worden. Scheren/wassingen/ antischimmel medicatie weken lang (tabletten of vloeistof)
Schimmelkweek; praktijktest duurt 11 dagen, bij twijfel tandenborstelmethode
teken
Levenscyclus teek
tekenbeet
Hoe verwijder je een teek?
Hoe voorkom je teken bij een huisdier
Teken Kunnen in Nederland ziekte van Lyme overbrengen (Borrelia bacterie) In buitenland Babesia canis In de praktijk wordt ziekte van Lyme zelden gezien bij dieren. Seizoen; maart-oktober,zachte winters langer actief Preventie ; tekenband werkt het beste (scalibor) Teken zo snel mogelijk verwijderen (binnen 24 uur)
Leishmania Denk bij een buitenlandanamnese bij een hond aan leishmania; Komt voor in landen rond Middelandse zee. Is een protozo, wordt door zandvliegjes overgebracht Tast organen aan maar uit zich vaak het eerst in de huid Schilfers rond ogen/oren/snuit Reageert niet op standaardbehandlingen Diagnose; bloedonderzoek;leishma-niatiter icm klachten
leishmania Preventief; tekenband met afwerende werking tegen zandvliegjes (=soort mugje in binnenlanden) Dier na schemering binnen houden Tegenwoordig ook inenting mogelijk (nieuw)Nadeel; duur, moet paar keer geent worden
Behandeling; Allopurinol tabletten min 6 maanden. Genezen niet, wordt alleen onderdrukt. Levenslang onder behandeling /controle blijven aan de hand van bloedwaardes
Endocriene afwijkingen= hormonale afwijkingen Hypothyrodie(= te traag werkende schildklier) bij de hond Cushing bij de hond = teveel bijnierschorshormoon in het lichaam Wanneer hier aan denken? Kaalheid flanken, geen jeuk, hyperpigmentatie van de huid Bijkomende klachten; goede anamnese belangrijk!
Anamnese belangrijk! Hypothyreoidie (= te traag werkende schildklier); hond is slomer, geen zin meer om te lopen, licht op warme plekken Lichaamsgewicht toegenomen
Ziekte van Cushing(= teveel bijnierschorshormoon) Drinkt heel veel en plast heel veel Eet meer dan anders Buik is dikker geworden
hypothyreoidie
Cushing bij de hond
Wat houdt een allergie in?
Een allergie is een reactie van het immuunstysteem op lichaamsvreemde stoffen (= allergenen) die op zich niet schadelijk zijn
allergeen Allergeen= is een stof die een allergische reactie van het afweersysteem kan oproepen. Het afweersysteem reageert op stofjes die normaal geen reactie oproepen. Voorkomend bij dieren; Vlooienallergie, Luchtwegallergenen (huisstofmijt, pollen, stuifmeel e.d)= atopie Voedingsmiddelen, Contactallergie ( denk aan voedselbakje kleedje mand) Diversen; medicijnen, insekten,
Allergieen; ontstaan door een reactie op een allergeen
Atopie; allergie voor stof die ingeademd wordt (ook via de huid opgenomen?) Symptomen; Jeuk, kan seizoensgebonden zijn Huidveranderingen en jeuk op “typische” plekken Soms alleen de oren en/of conjunctivitis (ontsteking oogslijmvlies) Komt minder vaak voor bij de kat; diagnose moeilijker
Hoe stellen we de diagnose?
Diagnose? Eerst voedingsallergie uitsluiten; min 6 weken op een hypoallergeendieet (liefst drie dieten/zelfmaakdieet) Allergietest huid (“gouden” standaard) Allergietest bloed
Intradermale huidtest positieve en negatieve controle Allergeen wordt in de huid gespoten met een heel klein naaldje, hoeft niet bang te zijn dat je in bloedvat spuit! Positieve en negatieve
Huidtest gevolgd door bloedtest Mooie aanvulling op dermale test Meet antilichamen tegen allergenen in bloed
Behandeling atopie Hyposensibiliseren; allergeen inspuiten, zodat dier minder allergisch reageert. Vaak levenslang nodig ( soms alleen in het seizoen), resultaat bij 70% van de honden (volgens fabrikant) Medicatie; bijnierschorshormonen; prednisolon, dexamethason atopica (geen bijwerkingen), nadeel dat het duur is, duurt langer voordat je weet of het werkt (min 1 a 2 maanden geven) Huidondersteunende dieten
voedingsallergie Symptomen; jeuk (zelfde als bij atopie)/maagdarmklachten Vaker bij jonge dieren, maar kan ook bij oudere dieren!! Bij de kat vaker alleen aan de kop maar kan ook over het hele lichaam, reageert vaak niet op prednisolon behandeling !Voedselintolerantie; geen reactie van het afweersysteem, behandeling met lichtverteerbare dieten (dus hypoallegene dieten vaak niet nodig)
Wat is een hypoallergeendieet? Bevat een eiwitbron die het dier nog niet eerder gehad heeft; dus geen kip of lamsvlees!! ( zoals in tekst staat!!) Bv struisvogelvlees Dieten met gehydrolyseerd eiwit; Eiwit is in stukjes gebroken zodat het minder /geen allergische reactie oproept Minimaal 6 weken, mogen geen andere voedingsmiddelen bij, anders heeft het geen zin. Liefst 3 voedingen uitproberen/zelfmaakdieet
Contactallergie; reactie huid op contactplaatsen Reactie huid op contactplaatsten
Huidtumoren hoe stel je diagnose? Aspiratiebiopt= cytologisch biopt= celbiopt Histologisch biopt= weefselbiopt
Aspiratiebiopt Aspiratiebiopt=celbiopt, cellen worden in de naald gezogen Ontsmetten met spiritus (scheren) Naald insteken met spuit (10ml), daarna aanzuigen in verschillende richtingen Naald met spuit verwijderen, naald los maken en lucht aanzuigen. Naald weer op de spuit zetten en op voorwerpglaasje spuiten. Opsturen naar lab of zelf kleuren en onder microscoop bekijken. Voordeel; makkelijk te doen zonder narcose, snelle uitslag Nadeel; niet 100% betrouwbaar
Weefselbiopt (punchbiopt of incisiebiopt) Klein stukje weefsel wordt weggehaald met een stansje (punchbiopt) of er wordt een klein stukje weggesneden(incisiebiopt). Weefsel wordt opgestuurd naar pathologisch laboratorium. Voordeel; 100% betrouwbaar Nadeel; dier moet onder “roesje”, duurt langer voordat uitslag er is
Welk ras is dit?
Ragdoll= lappenpop Ras komt uit Amerika Zeer sociale kat, houdt van gezelschap, maar toch rustig houdt zich slap bij oppakken, slaat geen nagels uit= ideaal voor kinderen Halflange vacht die weinig verzorging vraagt