LOB: ervaringen organiseren Visie op leren LOB: ervaringen organiseren P.Robert-Jan Simons www.visieopleren.nl 14-11-2018
Joop Visser / Jaap Fisher Meneer ik kan niet kiezen Ik weet niet wat ik leuk vind
Gefeliciteerd! Je kunt meerdere dingen en vindt meerdere dingen leuk; dus je hoeft niet bang te zijn dat je het niet kunt of niet leuk vindt Ga na wat je vroeger hebt gekozen; dat vond je toen kennelijk leuk; misschien nu nog Vraag anderen die je goed kennen waar je kwaliteiten liggen Zoek ervaringen om van te leren
Giesbers en Bergen (1992), Jongmans et al 1998, Hoyle (1980) Restricted professionality Professionalisering van het docentschap Duale professionaliteit: vak en didactiek Verwerven van professionele ruimte
Extended professionality Bijdragen aan beleid Contacten met externe stakeholders (o.a. ouders, werkgevers, gemeente, politie) Vakoverstijgende thema’s Bijdragen aan ontwikkeling leerling LOB
Professionaliteit is bewuste een keuze om: Je best te doen voor klanten en de samenleving, Op integere wijze te handelen in onzekere en complexe situaties Je actief te verbinden met de nieuwste inzichten in theorieën Kritisch en reflectief te durven kijken naar je eigen praktijk Bij te dragen aan de ontwikkeling van de professie en medeprofessionals. 14-11-2018
Loopbaancompetenties van leeerlingen Wie ben ik, wat kan ik? kwaliteitenreflectie Wat wil ik, wat drijft mij? motievenreflectie Welk soort werk past bij mij? werkexploratie Wat wil ik worden? loopbaansturing Wie kan mij daarbij helpen? netwerken
Gelden ook voor docenten: Kwaliteitenreflectie Waar ben ik goed in m.b.t. lob? Motievenreflectie Waarom moet ik bijdragen aan lob? Werkexploratie Hoe kan ik dit toepassen in het werk als docent? Loopbaansturing Hoe kan ik mij als lob begeleider ontwikkelen? Netwerken Met wie kan ik hierover sparren?
Mindsets over de mind Groeimindset Statische mindset
Bijdragen aan lob van vakdocent: Leerlingen informeren en spreken over loopbaanmogelijkheden en studiekeuzes op het eigen vakgebied Leerlingen enthousiasmeren voor mogelijkheden op eigen vakgebied (waarom is dit leuk / goed
Het jokereffect Doordat er een functionaris is waar bepaalde taken zijn belegd, zien anderen er van af om ook bijdragen te leveren.
Stappenplan: visie op leren /visie op LOB Inhoud Proces Hulpmiddelen Resultaat 1 Oriënteren op waarom en waartoe Discussies over de vraag waarom er een visie op leren nodig is en welke functies deze dient te krijgen Mogelijke argumenten en functies Onderscheid waarom, wat en hoe Gedeelde ambitie om tot een gedragen en gedeelde visie te komen: waarom, wat en hoe 2 Individuele visies expliciteren Individuele betrokkenen formuleren hun eigen visie op leren en verhouden zich tot concepten uit de literatuur Visualiseringen en assenstelsels: fixed – growth mindset; surface -deep leren, mate van zelfstandigheid, impliciet- expliciet, individueel – samenwerkend. Leervoorkeurscans Leertheorieën Set van individuele visies op leren uitgedrukt in patronen van voorkeuren voor eigen leren en dat van andere lerenden (leerlingen, studenten, werknemers). Visualisering van de belangrijkste overeenkomsten en lastigste verschillen. 3 Grootste gemene deler bepalen Leiding formuleert een eerste voorstel voor een gemeenschappelijke visie op leren Instrument visieontwikkeling SLO. Eerste concept gemeenschappelijke visie op leren Eventueel alternatieven uitgedrukt in vragen 4 Dialoog over grootste gemene deler Door middel van een dialoog, al dan niet in subgroepen, worden veranderingsvoorstellen gedaan Systematische methode van dialoog voeren onder leiding van een facilitator met ervaring in het begeleiden van dialoog voeren Gemeenschappelijke visie op leren (espoused theory) 5 Op zoek naar concretiseringen in de praktijk Deelnemers verzamelen ervaringen met de werking van de visie in de praktijk Een conferentie waar de ervaringen worden gedemonstreerd en gepresenteerd Gemeenschappelijke, meer concrete, visie op leren (visie in action) 6 Pilots uitzetten Deelnemers gaan gedurende langere tijd aan de slag met de visie en leren van elkaar hoe dit uitpakt. Vrijwilligers gaan aan de slag met de visie, ofwel in totaliteit bij een beperkte doelgroep ofwel in delen of aspecten Een evaluatieformulier met vragen die gerelateerd zijn aan de visie Flankerend onderzoek in de praktijk Betrekken lerenden Ervaringen met (onderdelen van) de visie in deelpraktijken 7 Integreren In een eindsessie wordt een eindproduct beschreven Vanuit het kader dat in eerdere stappen (m.n. 3) is ontwikkeld Visualisaties Gedragen en geïntegreerde visie op leren
Kenmerkend: Pendelen tussen visie en praktische uitvoering Mensen functioneren op 2, vaak gescheiden niveaus: Visie, bewust, slow thinking Automatisme, onbewust, fast thinking Deze 2 niveaus zijn niet vanzelf met elkaar verbonden / in elkaars verlengde De kunst is om de verbinding te krijgen
Loeiende koeien 14-11-2018
Opdracht Stel je wil als boer je kinderen leren hun koeien te verstaan en begrijpen. Wat zou u doen / wat zou u laten?
Breng ze in contact met de koeien in de stal of de wei (als je ze niet hoort, kun je ze niet leren verstaan): verleiden Zorg voor essentiële ervaringen (geluid / gedrag) Geef hen verantwoordelijkheid / taken Geef hen een verzorgkalfje (kleine gemaakte ervaring) Leef je liefde voor koeien voor
Dit leidt tot de volgende vragen Wat zijn essentiële ervaringen? Onder welke condities komen deze essentiële ervaringen voor? Hoe krijg ik mensen zover dat ze de essentiële ervaringen ondergaan? Wat kan een klein gemaakte ervaring zijn? Kan ik of iemand anders het voorleven?
Wat zijn essentiele ervaringen m.b.t. lob? Ervaren dat je een leerling kunt helpen kiezen Ervaren dat je dingen weet over je vak die een leerling vooruit helpt Ervaren dat je een leelring kunt helpen bij studiekeuze Ervaren dat je een leerling helpt inzicht te krijgen in zijn / haar eigen kwaliteiten
Essentiële lob-ervaringen Gesprekken met één leerling houden over de toekomst Gesprekken met één leerling houden over studies Gesprekken met leerlingen houden over loopbanen op je vakgebied Leerlingen enthousiast maken voor je vak / studie
Professionele ontwikkeling aansturen Verplichten Sociale verplichting Verplichte keuze Gefaciliteerd vrijwillig Vrijwillig 1. bijv. lerarenopleidingen 2 democatisch besluiten: vakbond; pocket veto; zo niet bedoeld 3. Register schoollleiders: je moet je ontwikkelen; binnen grote kaders mag je zelf kiezen hoe (cursus, zelf, vlc) en wat(7 grote thema’s 4. Leen van Driel: taakuren en parallel roosteren 5. Gebeurt al door sommigen
Slotadvies Pendel tussen het organiseren van visiebijeenkomsten en het verleiden tot essentiële ervaringen.