18/09/2018
Voorstelling project Limosa Minister Vanvelthoven 18/09/2018
Minister van Werk en Informatisering Het waarom van de Limosaverplichting Peter Vanvelthoven Minister van Werk en Informatisering 18/09/2018
Vrij verkeer – actuele situatie Europese Unie Principe Vrij verkeer van diensten, personen en vestiging als zelfstandige Maar: Respect voor arbeidsvoorwaarden Regels binnen de lidstaten zelf Vaststelling: toenemende fraude op het terrein Gevarieerde fraudemechanismen Gevolgen: Concurrentievervalsing Uitbuiting van werknemers Sociale dumping Toenemende druk op Belgische solidariteitsmechanismen Inleiding – grensoverschrijdende situatieschets Dat Europese burgers binnen de Unie vrij kunnen gaan en staan waar ze willen, is ongetwijfeld een van de meest zichtbare verworvenheden van de Europese integratie. Of het nu is om op vakantie te gaan, te werken of een seminarie bij te wonen: aan de binnengrenzen zijn er geen wachttijden en geen papierwinkel meer. Een zakenreis naar een andere lidstaat is al even eenvoudig als een vergadering in België. Deze evolutie heeft er ook voor gezorgd dat het voor buitenlandse firma’s en zelfstandigen eenvoudig is geworden om hun diensten aan te bieden in België. Deze personen moeten weliswaar de Belgische regels en arbeidsvoorwaarden respecteren, maar een efficiënte controle hierop is in grensoverschrijdende situaties geen eenvoudige zaak. Toenemende fraude op het terrein Bij controles op het terrein moeten wij dan ook vaststellen dat er een aantal buitenlandse firma’s en zelfstandigen zijn die het niet zou nauw nemen met al onze regels en minimale normen. De fraudemechanismen zijn zeer gevarieerd: van relatief eenvoudige constructies waarbij een Belgische werkloze als werknemer van een zogenaamde Nederlands detacheringbureau van op een Belgische werf aangetroffen wordt, over ingewikkelde constructies met Oost-europeanen in het bezit van een Duits paspoort in dienst van een Griekse bouwonderneming, tot schijnzelfstandige uitbeners in een slachthuis. Dit zorgt voor sociaal en economisch onaanvaardbare situaties ten nadele van degenen die het spel wel correct spelen: concurrentievervalsing, uitbuiting van werknemers en sociale dumping. Bovendien zet dit misbruik de fundamentele Belgische solidariteitsmechanismen onder een steeds toenemende druk. Ongewenste situaties: ten nadele van iedereen Nochtans heeft iedereen belang bij een correcte naleving van de Belgische wetgeving: zowel de Belgische firma’s en hun werknemers, de Belgische zelfstandigen als de in het buitenland gevestigde dienstverleners. Zelfs de landen waar deze laatste gevestigd zijn hebben belang bij een correcte toepassing van de regels. Vaak stellen de inspectiediensten immers vast dat slechts een gedeelte van het in België ontvangen loon aangegeven wordt in het land van oorsprong, waardoor ook deze landen socialezekerheidsbijdragen mislopen. 18/09/2018
Initiatief van de overheid Project Limosa Uitbreiding vrij verkeer moet samengaan met een efficiente controle: ministerraad van 23 december 2005: Opdracht: Uitwerken van een elektronisch systeem van monitoring en controle Omvat elke vorm van buitenlandse tewerkstelling in België Naam :"Limosa", symbool voor migratie Initiatief van de Ministerraad In deze steeds complexer wordende context heeft de Ministerraad van 23 december 2005 aan de Werkgroep voor de Modernisering van het beheer van de sociale zekerheid de opdracht gegeven om een elektronisch systeem van monitoring en controle uit te werken voor elke vorm van tewerkstelling van buitenlanders in België. De naam van dit nieuwe project ‘LIMOSA’ is de verwijzing naar de trekvogel Limosa Limosa die migreert doorheen heel Europa (voor de ornithologen: in het Nederlands een grutto). 18/09/2018
Doelstellingen van het project: Betere monitoring en controle op buitenlandse activiteiten Betrouwbare statistische informatie Administratieve vereenvoudiging Doelstellingen van het project De doelstellingen van het Limosa project zijn ambitieus: betere monitoring en controle van de buitenlandse activiteiten in België Het is primoridiaal om een correct en gedetailleerd zicht te krijgen op deze buitenlandse activiteiten in België betrouwbare statistische informatie voor het beleid aanleveren een administratieve vereenvoudiging teweeg brengen voor alle betrokken partijen bij een grensoverschrijdende tewerkstelling. 18/09/2018
Project met vele partners RSZ Ministère de la Région Wallone RSVZ Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale FOD Biza (DVZ) Duitstalige Gemeenschap FOD Buza FOD WASO FOD Economie KSZ Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap FOD SZ Informatica-technische ondersteuning: Smals Partners in het project Momenteel is diverse informatie omtrent buitenlandse tewerkstelling in België zeer fragmentair verspreid over zowel federale diensten als diensten van de gewesten en de gemeenschappen. Om te komen tot een geïntegreerde aanpak van het fenomeen is het project dan ook een unieke samenwerking tussen alle betrokken diensten: RSZ KSZ FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg RSVZ FOD Sociale Zekerheid FOD Binnenlandse Zaken: Dienst voor Vreemdelingenzaken (DvZ) FOD Buitenlandse Zaken FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie Waals Gewest, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Vlaams Gewest, Duitstalige Gemeenschap Om dit alles in goede banen te leiden werden de ontwikkeling en leiding van het project toevertrouwd aan de RSZ en KSZ. 18/09/2018
3 fasen Veralgemeende meldingsplicht Kadaster Uniek loket 18/09/2018
Fase 1 : Veralgemeende meldingsplicht Scope: Een beeld van iedereen die in België werkt Niet onderworpen aan Belgische sociale zekerheidsstelsel Wie: Buitenlandse werknemers Buitenlandse zelfstandigen Buitenlandse stagiairs Uitzonderingen voorzien: sportmanifestaties, zakenreizen, congressen,… 7. Drie fasen 7.1. Veralgemeende meldingsplicht In een eerste fase – inwerkingtreding 1 april 2007 wordt een veralgemeende meldingsplicht voor naar België gedetacheerde werknemers, zelfstandigen en stagiairs ingevoerd. Het doel van deze melding is in eerste instantie een beeld te krijgen van iedereen die in België werkt maar niet onderworpen is aan het Belgische socialezekerheidsstelsel. Wie? Het gaat concreet om: Werknemers die tijdelijk uitgestuurd worden naar België of die tijdelijk of gedeeltelijk in België werken in dienst van een in het buitenland gevestigde werkgever In het buitenland wonende zelfstandigen die tijdelijk of gedeeltelijk in België werken of naar hier komen om zich tijdelijk te vestigen als zelfstandige Stagiairs die in het kader van een buitenlands studieprogramma of beroepsopleiding in België hun stage of een deel ervan komen verrichten Uitzonderingen Bepaalde categoriëen zijn vrijgesteld van de meldingplicht wegens de korte duur van hun activiteiten in België of wegens de aard ervan. Deze vrijgestelde categoriëen zijn bepaald bij KB. Wat? Deze meldingsplicht houdt in dat buitenlandse werkgevers, zelfstandigen of stageinstellingen via een internettoepassing op het portaal van de sociale zekerheid hun activiteiten in België voorafgaandelijk moeten melden. In ruil voor deze melding zullen zij onmiddellijk een ontvangstbewijs ontvangen dat zij in België voorleggen als bewijs voor het nakomen van hun verplichtingen. Belgische eindgebruikers of klanten van hun kant moeten de aanwezigheid van dit ontvangstbewijs controleren voor de activiteiten bij hen of voor hen aanvatten, en het ontbreken van het document onmiddellijk melden via het portaal. 18/09/2018
Fase 1 : Veralgemeende meldingsplicht Procedure: Aangifte door de buitenlandse onderneming Ontvangstbewijs Controle ontvangstbewijs door Belgische klant Niet voor particulieren Bij ontbreken ervan: elektronisch melden door klant Wat? Deze meldingsplicht houdt in dat buitenlandse werkgevers, zelfstandigen of stageinstellingen via een internettoepassing op het portaal van de sociale zekerheid hun activiteiten in België voorafgaandelijk moeten melden. In ruil voor deze melding zullen zij onmiddellijk een ontvangstbewijs ontvangen dat zij in België voorleggen als bewijs voor het nakomen van hun verplichtingen. Belgische eindgebruikers of klanten van hun kant moeten de aanwezigheid van dit ontvangstbewijs controleren voor de activiteiten bij hen of voor hen aanvatten, en het ontbreken van het document onmiddellijk melden via het portaal. Wanneer particulieren voor louter private doeleinden gebruik maken van buitenlandse ondernemingen of zelfstandigen, zijn zij vrijgesteld van de verplichting om de aanwezigheid van het Limosa-ontvangstbewijs te controleren en, bij het ontbreken ervan moeten zij geen melding verrichten 18/09/2018
Veralgemeende meldingsplicht Hoe melden Elektronisch : via webtoepassing op de portaalsite Beveiligde toegang Snel en eenvoudig Onmiddellijke aflevering meldingsbewijs Per brief of fax Melding op papier is enkel toegelaten wanneer de melder het niet elektronisch kan doen. 18/09/2018
Veralgemeende meldingsplicht Aangifte van een buitenlandse werknemer/zelfstandige Basisgegevens Gemeenschappelijke gegevens voor werknemers en zelfstandigen 18/09/2018
Veralgemeende meldingsplicht Aangifte van een buitenlandse werknemer Bijkomende gegevens voor melding van een werknemer Bijkomende gegevens enkel voor werknemers 18/09/2018
Veralgemeende meldingsplicht Ontvangstbewijs L1 Wanneer de melding correct is uitgevoerd wordt de melder onmiddellijk een algemeen ontvangstbewijs, voor intern gebruik van de melder, én een individueel meldingsbewijs L1 (mee te geven aan de persoon die in België komt werken) aangeboden. Hij kan dit afdrukken op zijn eigen printer (en het opslaan op zijn computer) 18/09/2018
Veralgemeende meldingsplicht Ontvangstbewijs ontbreekt? Belgische klant of opdrachtgever heeft een controleplicht Risico op sancties Melden door de Belgische klant van het ontbreken van het ontvangstbewijs Indien betrokken werknemer of zelfstandige de Belgische klant geen L1 kan voorleggen, moet deze klant het ontbreken hiervan elektronisch melden voor de werkzaamheden aanvatten. Deze melding bevat een veel beperkter aantal gegevens. Een melding van ontbreken van L1 door de Belgische klant bevrijdt alleen hem van zijn aansprakelijkheid, niet de buitenlandse onderneming ! 18/09/2018
Veralgemeende meldingsplicht Melding van ontbreken ontvangstbewijs Gegevens door de belgische opdrachtgever of klant te vermelden Indien betrokken werknemer of zelfstandige de de Belgische klant geen L1 kan voorleggen, moet deze klant het ontbreken hiervan elektronisch meleden voor de werkzaamheden aanvatten. Deze melding bevat een veel beperkter aantal gegevens. 18/09/2018
Veralgemeende meldingsplicht Gevolgen voor de buitenlandse onderneming Administratieve vereenvoudiging : Vrijstelling van het opstellen van bepaalde Belgische documenten, zoals: Arbeidsreglement Personeelsregister Controledocumenten voor deeltijdse werknemers Vergelijkbare documenten volgens de wet van het land van herkomst, zoals: Individuele rekening loonsafrekening Het correct verrichten van de melding heeft op het gebied van de administratieve vereenvoudiging voor de buitenlandse onderneming de volgende voordelen: - de werkgever die werknemers naar België detacheert is vrijgesteld van het opstellen van bepaalde Belgische documenten (aspect «arbeidsorganisatie») wanneer hij de voorafgaande melding heeft gedaan of wanneer hij hiervan vrijgesteld is.Hier worden beoogd : het arbeidsreglement, het personeelsregister en de controlevoorschriften voor de deeltijdse werknemers. de werkgever die werknemers detacheert naar België is vrijgesteld van het opstellen van andere Belgische documenten (aspect «loon») wanneer hij vergelijkbare documenten die opgesteld werden krachtens de wet van het land van herkomst ter beschikking houdt van de betrokken inspectiediensten of wanneer hij hiervan vrijgesteld is door de Koning. Hier worden beoogd : de individuele rekening en de loonsafrekening. Sancties: strafrechterlijk / administratieve geldboetes 18/09/2018
Veralgemeende meldingsplicht sancties Voor buitenlandse werkgever: Gevangenisstraf (8 d. tot 1 j.) Geldboete (van 500 tot 2 500 €) Per werknemer Max.125 000 € Voor Belgische klant: Geldboete (van 250 tot 2 500 €) Per werknemer (of zelfstandigen) Max. 125 000 € Mogelijkheid van een administratieve geldboete 18/09/2018
Fase 2: Creatie van een kadaster Centrale databank voor betrokken inspectiediensten & overheidspartners Consultatie van gegevens Kopie van detacheringsformulieren Meldingen Arbeidskaarten en arbeidsvergunningen Beroepskaarten Verblijfsvergunningen 7.2. Creatie van een kadaster In een tweede fase – midden dit jaar – worden deze gegevens via een centrale databank (het zogenaamde kadaster) ter beschikking gesteld aan de betrokken inspectiediensten, die er binnen hun bevoegdheid, opdrachten en prioriteiten kunnen van gebruikmaken. Deze meldingen worden aangevuld met gegevens inzake arbeidskaarten, beroepskaarten en verblijfsvergunningen, afkomstig van de respectieve federale, gemeenschaps- en gewestelijke diensten. Op basis van de gegevens van het kadaster zullen relevante statistische gegevens aan de beleidsverantwoordelijke kunnen aangeleverd worden. 18/09/2018
Fase 3: Uniek elektronisch loket Unieke toegangspoort voor de buitenlandse onderneming Eenmalig verzamelen van gegevens Meervoudig gebruik van gegevens Uitwisselbaarheid van informatie 7.3. Uniek elektronisch loket Om in dit alles de toegang van buitenlandse werkgevers, zelfstandigen en werknemers tot de diverse Belgische administraties zo eenvoudig mogelijk te maken, zal de derde fase bestaan uit de creatie van een uniek elektronisch loket. Dit loket moet ervoor zorgen dat een bepaald type informatie slechts eenmaal moet worden ingegeven en dat elke betrokken Belgische bevoegde instelling deze gegevens ontvangt die ze nodig heeft voor de verwerking van het dossier. 18/09/2018
Vergelijking met andere lidstaten Reeds melding in 13 lidstaten: o.a. Frankrijk, Luxemburg en Duitsland Complex administratief systeem: Melding via aangetekende brief met ontvangstbewijs Enkel in de taal van het land Bijkomende bewijsvoering België: April 2007: als eerste in Europa Veralgemeende meldingsplicht Elektronisch 4 talen: EN-FR-NL-DE 8.3. Vergelijking met andere lidstaten Momenteel hebben al een deel van de andere Europese lidstaten, onder andere onze buurlanden Frankrijk, Luxemburg en Duitsland, een soort meldingsplicht ingevoerd. Het gaat echter steeds om administratief logge procedures waarbij aangetekende brieven of faxen moeten gestuurd worden – in de nationale taal van het land – naar de inspectiediensten. Vanaf april 2007 voert België een Europese primeur: een veralgemeende meldingsplicht die via de portaalsite van de sociale zekerheid kan verricht worden 18/09/2018
Naar een pan-Europese elektronische sociale dienst Frank Robben Administrateur-generaal van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid (KSZ) 18/09/2018
Naar een pan-Europese elektronische sociale dienst ? Besluit 2004/387/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 betreffende de interoperabele levering van pan-Europese e-overheidsdiensten aan overheidsdiensten, ondernemingen en burgers (IDABC) « De Europese Raad, die in maart 2003 in Brussel is bijeengekomen, heeft erop gewezen hoe belangrijk het is Europa te verbinden en aldus de interne markt te versterken, en heeft beklemtoond dat elektronische communicatie een sterke motor is voor groei, concurrentievermogen en banen in de Europese Unie en dat er maatregelen moeten worden genomen om dit pluspunt te consolideren en bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van Lissabon. Het is zaak daartoe de ontwikkeling en invoering van pan-Europese e-overheidsdiensten en de onderliggende telematicanetwerken te ondersteunen en te bevorderen. (…) Bij dit besluit wordt voor de periode 2005-2009 een programma voor de interoperabele levering van pan-Europese e-overheidsdiensten aan (…) Europese ondernemingen en burgers vastgesteld. » 18/09/2018
Naar een pan-Europese elektronische sociale dienst ? Gestandaardiseerd, pan-Europees elektronisch meldsysteem over de lidstaten van de EU heen is voordelig voor De ondernemingen en de zelfstandigen Eenvormig, multifunctioneel meldsysteem over lidstaten heen Beschikbaar 24/7 overal ter wereld Beschikbaar in de eigen taal Gebruik van nationale basisdiensten (bvb. portaalomgeving, systeem van identificatie en authenticatie, …) De EU en de lidstaten van de EU Grotere tevredenheid van ondernemingen en zelfstandigen Grotere bekendheid van systeem doorheen de hele EU => verhoogde waarborg van gebruik en vermijden van onnodige buitenlandse informatiecampagnes Elektronische beschikbaarheid van relevante informatie 18/09/2018
Naar een pan-Europese elektronische sociale dienst ? Architectuur van LIMOSA laat evolutie naar pan-Europese dienst toe Modulaire, gelaagde architectuur Presentatielaag (diverse portalen) Toepassingslaag (inhoudelijke processen) Basisdienstenlaag (gebruikers- en toegangsbeheer, ontvangstmelding, …) Informatielaag: gegevensbanken Volledig gebaseerd op open standaarden Componenten kunnen gemakkelijk worden geïntegreerd in andere omgevingen Mogelijkheid tot valorisatie van Belgische know how inzake E-government in de sociale sector en elektronisch identiteits- en gebruikersbeheer 18/09/2018
Naar een pan-Europese elektronische sociale dienst ? Pan-Europese dienst waarbij uitstekend gebruik kan worden gemaakt van de oplossing inzake grensoverschrijdende elektronische identificatie van burgers en ondernemingen in uitvoering van de Interministeriële verklaring van 24 november 2005 te Manchester « By 2010 European citizens and businesses shall be able to benefit from secure means of electronic identification that maximise user convenience while respecting data protection regulations. Such means shall be made available under the responsibility of the Member States but recognised across the EU » Nood aan elektronische identificatie en authenticatie van burgers en ondernemingen van alle lidstaten, en elektronische verificatie van bepaalde hoedanigheden en mandaten 18/09/2018
Uitwerking van het Limosa project Koen Snyders Adjunct-Administrateur-generaal van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) 18/09/2018
Uitwerking Project Limosa Uitdaging Limosa-project Internationaal karakter Groot aantal betrokken overheidsdiensten Intensieve samenwerking Verschillende administratieve en wettelijke aspecten Werkgroep Modernisering Beheer Sociale Zekerheid Beleidscellen, OISZ en FOD's E-Gov in de sociale zekerheid Basisprincipes en scenario's Wettelijk kader : wet + KB Algemene opvolging 18/09/2018
Uitwerking Project Limosa Projectleiding: RSZ en KSZ Ruime ervaring informatiseren en automatiseren van gegevensstromen Dimona DMFA ASR 18/09/2018
Uitwerking Project Limosa De OISZ beschikken over een netwerk tussen 2.000 openbare en private actoren in de sociale sector, met een veilige verbinding met alle andere overheidsnetwerken, het internet en het interbancair netwerk Isabel R FW Gebruikers Internet FedMAN Isabel … Backbone RSZ KSZ 18/09/2018
Uitwerking Project Limosa De OISZ beschikken over een geïntegreerd portaal met : Elektronische transacties voor ondernemingen, burgers en professionals uit de sociale sector Geharmoniseerde instructies m.b.t. de elektronische transacties Informatie betreffende alle aspecten van onder meer sociale zekerheid Een E-box voor elke onderneming Een geïntegreerde e-workspace met : E-teams (vb. stuurgroep instructies) Workflow over actoren in de sociale sector heen Een datawarehouse arbeidsmarkt gegevens afkomstig van alle takken van de sociale zekerheid basis voor beleidsondersteuning, beleidsevaluatie en onderzoeksondersteuning 18/09/2018
Uitwerking Project Limosa Dimona Equivalent Limosa-meldingsplicht Eerste grootschalige elektronische aangifte 1999 vrijwillige basis 2003 veralgemeend en verplicht 1,3 miljoen Dimona-aangiften per maand Onmiddellijke verwerking Ervaring met usermanagement Usermanagement light Creatie van eenvoudige account Userd-id - password 18/09/2018
Uitwerking Project Limosa GOTOT : grensoverschrijdende tewerkstelling Gelijkenis met Limosa-meldingsplicht Elektronische aanvraag en creatie van E101-formulier Eerste stappen op vlak van elektronische gegevensuitwisseling met o.m. Nederland 18/09/2018
Contactcenter Eranova - Multimediaal bereikbaar: telefoon, e-mail, formulier op portaal, … - Ondersteund door customer relation management tool - Gemiddeld 15.000 contacten per maand - Strikte service level agreements (wachttijd, afhandeltijd, …) - Ondersteuning van informatie en sensibiliseringscampagnes - Talen : EN, FR, NL, DE. E-mail Telefoon Internet @ Eranova RSVZ Smals RSZ Limosa 18/09/2018
Uitwerking Project Limosa Verantwoordelijkheden RSZ : Beheer van de toepassing Usability Informatie en communicatie Beheer van de gegevens Ter beschikking stellen van gegevens via Genesis (inspectie) Aanmaak statistieken Uitwerken kadaster buitenlandse tewerkstelling Uniek loket voor buitenlandse tewerkstelling Verantwoordelijkheden KSZ : Beheer usermanagement Privacy Verantwoordelijkheden SMALS : Informaticatechnische ondersteuning 18/09/2018
Minister van Werk en Informatisering Demo Peter Vanvelthoven Minister van Werk en Informatisering 18/09/2018
Voorbeeld : Popov Plumbing Pools bedrijf Popov Plumbing Aangever van de melding Marcus Koskow Werknemer van Popov Plumbing Franz Heinz Belgisch bedrijf Solid Construct Bouwwerf Solid Construct in Antwerpen Periode Van 16 april tot 21 juni 2007 Uurrooster 38-urenweek 18/09/2018
Communicatiestrategie Karel Deridder Adviseur-generaal van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) 18/09/2018
Communicatiestrategie LIMOSA Aangeven Buitenland België Werkgevers: Stagiairs Werknemers Zelfstandigen Gebruiker: Werkgevers Ondernemingen Zelfstandigen… Grote Werkgevers Belangenverenigingen Consultancybureau's Overheidsinstellingen Bekendmaking Instructies Support Folder Advertenties Direct mailing Informatie (+verwijzingen) op portaalsite: Wettelijke bepalingen Gebruikershandleiding Contactcenter Viertalig 18/09/2018
18/09/2018 Nederland Polen Duitsland Frankrijk FEM Business Management Team Intermediair PW NRC Handelsblad Global Dutch Cobouw Polen Warsaw Business Journal Rzeczpospolita Gazeta Prawna Gazeta Wyborcza Polityka Eurobuild Polen Murator Duitsland WirtschaftsWoche Capital Manager-Magazin Impulse Allgemeine Bauzeitung Personalmagazin Personal Manager HR International Frankrijk Capital Management Initiatives & le nouvel entrepeneur Le Moniteur des travaux publics et du Bâtiment 18/09/2018
Vragen ? 18/09/2018
18/09/2018