Sociaal Statuut der Zelfstandigen 17 september 2018 | pag. 1

Sociale verzekeringen 1 2 3 4 Persoonlijke werkingssfeer 17 september 2018 | pag. 2

Persoonlijke werkingssfeer Algemeen systeem Zelfstandigen Uitgesloten zelfstandigen Helpers Gelijk Behoudens andersluidende wetsbepalingen Uitgesloten helpers Aansluitingsprocedure 17 september 2018 | pag. 3

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Geen eigen definitie Verwijzing naar arbeids- en ambtenarenrecht Negatieve omschrijving Gezinsbijslagenverzekering Verwijzing naar fiscaal recht Ondergeschikt aan verwijzing naar arbeidsrecht Pensioenverzekering Irrelevant Woonplaats, geslacht, nationaliteit 17 september 2018 | pag. 4

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Natuurlijk persoon Ook minderjarigen Werkende vennoten, bestuurders, zaakvoerders 17 september 2018 | pag. 5

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Beroepsactiviteit: begrip: van wettelijk → jurisprudentieel (cf. werkzaamheden van alle aard) Activiteit ≠ Titel ≠ Inkomsten = Voor eigen rekening 17 september 2018 | pag. 6

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Beroepsactiviteit: begrip Winstoogmerk ≠ boeken van winst = nastreven van verrijking ≠ kostenvergoeding ≠ enig motief = determinerende reden ≠ opleiding of scholing 17 september 2018 | pag. 7

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Beroepsactiviteit: begrip Frequentie ≠ occasioneel ≤ 18 dagen per jaar = voldoende omvang en onderlinge samenhang = intentie, ter beschikking, voorbereiding = terugkerend ≠ overdracht Cf. 2de beroep Verschillende zelfstandige beroepen = 1 x zelfstandige 17 september 2018 | pag. 8

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Beroepsactiviteit: begrip > beheer van privaat vermogen Vrijwaring of verrijking cf. goed huisvader Verhuring van goederen of zaak Belegging in aandelen Aanwending van vermogensbestanddelen voor beroep Activiteit Diensten aan huurders Activiteit om kapitaal te doen renderen Bestuur 17 september 2018 | pag. 9

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Beroepsactiviteit: bewijs van rechtsfeit door alle middelen met uitzondering van bekentenis en eed Feitelijke vermoedens Activiteit Voeren van publiciteit, inschrijving ≠ vrijstellingsaanvraag Winstbejag Omvang van de inkomsten ≠ betaling van BTW 17 september 2018 | pag. 10

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Beroepsactiviteit: bewijs Feitelijke vermoedens Frequentie Omvang van de inkomsten Belasting als diverse inkomsten/beroepsinkomsten ≠ BTW-plichtige > Beheer van privaat vermogen Omvang van aangewende middelen Speculatie 17 september 2018 | pag. 11

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Beroepsactiviteit: bewijs Wettelijke vermoedens Gezinsbijslagenverzekering Pensioenverzekering Cf. fiscaal recht Sociaal statuut Koning: uitoefening en duur Koning: uitoefening 17 september 2018 | pag. 12

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Beroepsactiviteit in België Intern recht Plaats van arbeid, ongeacht verblijf- en woonplaats en nationaliteit Ook als gedeeltelijk in buitenland ≠ belasting in België Geen detacheringsregeling Bestuurders Internationaal en Europees recht Plaats van arbeid, maar ook andere criteria Detacheringsregeling 17 september 2018 | pag. 13

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Niet in ondergeschikt verband Begrip Bevelsmacht en/of organisatiemacht ≠ economische afhankelijkheid Benaming van de overeenkomstl Rechtstreekse kwalificatie Overheveling van werknemersverzekering 17 september 2018 | pag. 14

Persoonlijke werkingssfeer Zelfstandigen Niet in ondergeschikt verband Bewijs d.m.v. fiscaal vermoeden Toepassingsvoorwaarden Beroep in België ≠ Belasting Geen Belgische sociale zekerheid Gevolg Omkering van de bewijslast en het bewijsrisico Weerlegbaar: kwalificatie van de fiscus bindt niet Weerlegbaar: bv. door vermoedens van AO 17 september 2018 | pag. 15

Persoonlijke werkingssfeer Uitgesloten zelfstandigen Rechtstreekse kwalificatie Geen dubbele onderwerping Uitzondering: bestuur van vennootschappen Uitzondering: kunstenaars 17 september 2018 | pag. 16

Persoonlijke werkingssfeer Uitgesloten zelfstandigen Vrijheid van meningsuiting Gelijkwaardige bescherming Wegens eigen recht Journalisten Beroepsjournalist + journalist van beroep Perscorrespondent Vergaren van nieuws, m.i.v. beelden Auteursrechten = exploitatie door derden 17 september 2018 | pag. 17

Persoonlijke werkingssfeer Uitgesloten zelfstandigen Publieke mandatarissen Mandaat Wegens functie bij administratie Als vertegenwoordiger van sociale partner of overheid Bijdragevrijstelling of vermindering → uitsluiting 17 september 2018 | pag. 18

Persoonlijke werkingssfeer Helpers Ontstaan Aftrek van loon voor verwanten ⇒ bijdrage aan pensioenverzekering voor werknemers 1937: Opheffing van pensioenbijdrageplicht Helper naar gezinsbijslagen voor zelfstandigen Bijdragevrijstelling voor bepaalde categorieën 17 september 2018 | pag. 19

Persoonlijke werkingssfeer Helpers Evolutie 1956 Keuzevrijheid voor pensioenverzekering werknemers of zelfstandigen Gezinsbijslagenverzekering voor zelfstandigen 1969 Volledig in sociaal statuut der zelfstandigen 2002-2003 Sociaal statuut voor meewerkende partner 17 september 2018 | pag. 20

Persoonlijke werkingssfeer Helpers Begrip Bijstand of vervanging Beroepsactiviteit Voldoende omvangrijk Winstoogmerk In de beroepsactiviteit van de geholpene Ongeacht wederzijdse kwalificaties Van een zelfstandige: = uitbater(-eigenaar) Niet van vennootschap of bestuurder Ongeacht familiale band Buiten ondergeschikt verband 17 september 2018 | pag. 21

Persoonlijke werkingssfeer Helpers Bewijs Feitelijke vermoedens Aftrok van bezoldiging Geen wettelijk vermoeden Belasting als werknemer Bloedverwant Samenwoning Ondergeschiktheid Belasting als zelfstandige In andere gevallen 17 september 2018 | pag. 22

Persoonlijke werkingssfeer Uitgesloten helpers Echtgenoot-helper Tenzij nieuw sociaal statuut Jonge helpers Jonger dan 20 j Tenzij gehuwd Toevallige helpers Studenten met kinderbijslag Minder dan 90 d/j + niet regelmatig 17 september 2018 | pag. 23

Persoonlijke werkingssfeer Aansluitingsprocedure Verplichting Ongeacht bijdrageverplichting Uitz. Gepensioneerden met kosteloos mandaat 17 september 2018 | pag. 24

Persoonlijke werkingssfeer Aansluitingsprocedure Termijn 6 m vóór tot 90 d na aanvang Binnen 30d na ingebrekestelling Afwijking kan voor bijberoep of bejaarde Binnen 15 d Wijzigingen Stopzetting A.h.v. officieel bewijsstuk 17 september 2018 | pag. 25

Persoonlijke werkingssfeer Aansluitingsprocedure Instelling Keuze Socialeverzekeringsfonds of Nationale Hulpkas bij RSVZ Wijziging na 4j en onder bepaalde voorwaarden Ambtshalve na 30 d na ingebrekestelling Tenzij geen beroepsactiviteit meer, insolvabel en geen hoofdelijke persoon 17 september 2018 | pag. 26

Persoonlijke werkingssfeer Aansluitingsprocedure Procedure Verklaring van aansluiting Goedkeuring door RSVZ Knipperlichtprocedure Ruling? 17 september 2018 | pag. 27

Master Sociaal Recht Christian Deneve Mark De Vos Michel Magits Wilfried Rauws Kristof Salomez Guido Van Limberghen Anne Van Regenmortel  Herwig Verschueren 17 september 2018 | pag. 28