Een christelijke kijk op homoseksualiteit

Let even op De titel van deze powerpoint is voorzichtig: een christelijke kijk op… Er zijn zoveel meningen bij dit onderwerp en we lijken ook bijna allemaal (een beetje) op te schuiven in ons standpunt. Dat maakt veel mensen ook onzeker. De kontekst waarin deze powerpoint aan de orde komt is die van een behoudende protestantse gemeente, waar men vanouds afwijzend staat tegenover homorelaties.

Een casus Een alleenstaande jongere zegt in een pastoraal gesprek: Ik ben vastgelopen. Ik zeg eerlijk tegen mensen dat ik homo ben. Overal word ik nu echter beoordeeld als homo. Dat maakt me onzeker. In de kerk voel ik mij (ook) veroordeeld, zelfs als mensen zeggen: ‘We houden ook van jou’. Ik hoor erbij en toch ook weer niet. Vraag: wat moet de spits worden van de pastorale begeleiding?

Vragen Er wordt soms in de kerkdienst gebeden voor homo’s. Is dat helpend of juist stigmatiserend? Een homo (geen relatie) staat op het tweetal voor ouderling. Gaat u op hem stemmen? Waarom wel of niet? U trekt op met een alleenstaande vrouw uit de gemeente. Praat u wel eens over seksualiteit? Waarom (niet)? Een jonge lesbische vrouw is clubleidster van meisjes in uw gemeente. Uw dochter van veertien zit daarbij. Wat doet dat met u?

Genieten van Gods gave Seksualiteit is een gave van God. Ook de specifieke beleving ervan door mannen en vrouwen is dat. Genieten van seksualiteit mag (Hooglied, Spreuken 5) Je relatie met God hoeft dus geen tegenstelling te zijn van seksualiteit, integendeel (Ef. 5:31-33). Maar….

Mag alles? In historische volgorde en zwart-wit: Heidenen over seksualiteit: alles wat kan, mag (al kregen filosofen er kritiek op) Jodendom/ bijbel: niet alles wat kan, mag RKK: niets mag (maar alleen geestelijken kunnen dat opbrengen) Reformatie: niet alles wat kan, mag Moderne tijd: alles wat kan, mag (mits vrijwillig en niet met kinderen)

Wat mag dan niet of wel van de bijbel? Verkeerde begéérten (1 Joh. 2:16) Actueel ingevuld: seksuele verslavingen zoals aan porno, masturbatie Daaruit voortkomend verkeerd gedrag: overspel, hoerenbezoek, bestialiteit, pedoseksualiteit, incest, homoseksualiteit Seksualiteit is voor in het huwelijk tussen man en vrouw, die een publieke trouwbelofte gedaan hebben (Mal.2:10-16, Gen.2:18-24, Matth.19:5, 1Cor.6:16, Ef.5:31).  

Let weer op Zelfs het rijtje op de vorige dia van wat niet mag in de bijbel kan homo’s pijn doen. Staan ze echt op één lijn met mensen die in seksuele perversiteit leven? Daarom deze voetnoot: dat de bijbel deze zaken verbiedt zegt nog niet hoe we dat moeten uitleggen en toepassen in het heden. (Daar zit dan weer wel de theologische en pastorale moeilijkheid!) Daarom de volgende dia’s:

Kunnen we de bijbel zomaar toepassen? Kijk uit voor selectief lezen en letterlijk toepassen (biblicisme). Dat is altijd een gevaar in de orthodoxie. Kijk ook uit voor de menselijke autonomie als uitlegprincipe. Dat dreigt bij de meer eigentijdse christenen. Probeer recht te doen aan de héle Schrift en in de toepassing daarvan ook aan homo’s

Kunnen we de bijbel zomaar toepassen? Kiezen we voor gehoorzaamheid aan wat er staat of sluiten we aan bij de bevrijdende beweging die in de bijbel in gang gezet is? Die bevrijding zit volgens velen meer in bijbelse kernwoorden (liefde, vrijheid, rechtvaardigheid etc.) dan in de ge/verboden . Onze cultuur is écht anders dan in bijbelse tijden (huwelijk is nu een individuele romantische beslissing, man-vrouw rol is vervaagd, kinderen krijgen is geen doel meer) Dat maakt het toepassen van de bijbel niet eenvoudig.

De romantiek Homoseksualiteit en relaties is pas een probleem sinds de 19e eeuw. De Romantiek bracht met zich mee dat mensen die trouwden eerst verliefd moesten zijn. Dat konden homo’s niet, tenzij ze toneelspeelden, maar dat werd als onderdrukken van ware gevoelens gezien. Vóór de Romantiek trouwden homo’s gewoon met iemand van het andere geslacht. Ongetwijfeld zochten sommigen hun seksuele pleziertjes buiten het huwelijk.

Iets over de cultuur van nu Als zelfbevestiging beter is dan zelfverloochening En individuele keuzevrijheid beter dan dwang van de gemeenschap Als alles draait om authenticiteit en zelfrealisering Als seksualiteit het summum is van zelfexpressie en je zonder seks niet geniet van het leven Als disciplinering van seksualiteit het persoonlijk geluk in de weg staat

… dan volgen deze conclusies… Dan is het niet willen sluiten van een homohuwelijk als ambtenaar of tegen adoptie zijn van kinderen door homo’s hardvochtig en discriminerend. Dan is het kerkelijk beleid om praktiserende homo’s niet aan het HA of in het ambt toe te laten en geen homohuwelijk in te zegenen ook liefdeloos en veroordelend. Dan zijn homo’s die vrijwillig alleen blijven eigenlijk beklagenswaardige, onvrije mensen.

Vraag Wie snapt die hedendaagse visie en conclusies NIET? Wij zijn toch ook kinderen van onze cultuur? Dan hebben we dus wel een probleem. Als we iedereen zo gunnen dat hij zijn eigen leven naar eigen inzicht en ervaring inricht, hoe gaan we dan om met 20 eeuwen christelijke huwelijksethiek / ethiek van seksualiteit?

Hoe dwars wilt u zijn? Behalve in de Reformatie heeft de kerk altijd de heersende seksuele moraal van de samenleving gevolgd (al is het soms dertig jaar later). Is een dwarse kerk, die niet meegaat met de dominante cultuur, niet veel geloofwaardiger (vroeger en nu)? En moeten we dan maar gewoon vasthouden aan de aloude seksuele moraal waarin geen ruimte is voor iets anders dan seksualiteit binnen het huwelijk van man en vrouw? Of is dat te kort door de bocht?

Vier visies van christenen Seksualiteit is voor man/vrouw. God verbiedt homoseksualiteit. ‘Alles’ ervan is zondig. Doen én denken én voelen is fout. Laten homo’s proberen hetero te worden, soms lukt dat. Homoseksueel gedrag is fout. Homoseksuele gevoelens zijn een teken van gebrokenheid en moeten we accepteren. Advies aan homo’s: blijf vrijgezel.

Vier visies 3. Homoseksualiteit is niet bedoeld door God. Maar God is liefde. Dus homo’s mogen ook in liefde en trouw samenleven. Nette homoseksualiteit is goed, perverse niet (vgl met heteroseksualiteit) 4. Homoseksualiteit is een gave van onze creatieve Schepper! Geef homo’s daarom alle vrijheid. Er is niks mis met homoseksualiteit. We mogen homo’s niet bevoogden. (We vallen hetero’s ook niet lastig met vragen over hun seksuele leven.)

We schuiven op In de orthodoxe (gereformeerd, evangelisch, RKK) kerken zijn we opgevoed met standpunt 1 Een deel van de orthodoxe gelovigen houdt het op 2 (de beleidsbepalers??) Een deel ondersteunt standpunt 3 (de pastors??; de orthodoxe homo’s zelf) Een klein deel kiest voor standpunt 4, maar dat vindt je vooral buiten de orthodoxie.

Benader het thema ontspannen! In de kerk mogen homo’s niet genegeerd worden en stilzwijgend ‘afgeserveerd’ worden. In Christus is noch….. Iemand IS mens en HEEFT bepaalde seksuele gevoelens. Homo’s zijn gewoon onze broeders en zusters

Vriendschap Iedereen heeft behoefte aan vriendschap, homo’s en hetero’s. Iedere vriendschap kan ontsporen. Ieder is geroepen om ook in vriendschappen Christus na te volgen. Is een homovriendschap tussen twee alleenstaanden dan zo anders dan een heterovriendschap?

Grenzen Christelijke homo’s moeten zich net als hetero’s in hun vriendschappen aan Gods geboden houden. Laten we niemand (homo’s noch hetero’s) de maat nemen over hoe ze hun vriendschap precies invullen. Het huwelijk is alleen voor man en vrouw. Kinderen krijgen ook. (Als we het man-vrouw huwelijk niet eren, is elke relatie die gebaseerd is op gevoelens toegestaan.)

Kerk en samenleving In de samenleving gelden soms andere regels dan in de kerk. Een kerk mag haar eigen regels handhaven, mits ze duidelijk communiceert. Kerkelijke regels beogen de heiligheid én de veiligheid van de gemeente. Een christelijke ámbtenaar kan een derde huwelijk van een overspelige man sluiten. Of van een stel dat samenwoonde. Waarom dan niet een homohuwelijk? Hij moet ook een kind van een homostel inschrijven. Als ámbtsdrager mag hij er anders over denken en anders beslissen. Dat is wel een persoonlijke spagaat.

Alleen zijn is niet goed Gen. 2, Pred. 4. Alleen zijn is moeilijk voor veel ongehuwden / niet meer gehuwden. In orthodoxe gemeentes hebben alleenstaande homo’s het misschien extra zwaar en verdienen ze steun (als ze dat willen). Laten we investeren in hartelijke verbondenheid tussen homo’s, hetero’s, gehuwden en ongehuwden / niet meer gehuwden. Juist binnen de gemeente!

Vragen Hoe komt het dat vrij veel homo’s de behoudende kerken verlaten? Geldt dat ook voor uw gemeente? Wat heeft uw gemeente (vanaf nu…) homo’s te bieden? Waarover moeten in uw gemeente (nieuwe) afspraken gemaakt worden?

Beleid Een kerkenraad moet bij haar beleid proberen recht te doen aan de Schrift, recht te doen aan homo’s. Dat is al moeilijk genoeg. Daar komt bij: elke wijziging van beleid gaat ergens pijn doen. Het weigeren van een huwelijksinzegening doet homostellen pijn. Het toestaan van zo’n huwelijksinzegening doet homo’s pijn die al jarenlang het offer van het alleen zijn brengen omdat altijd gezegd is dat dat hoort bij de navolging van Christus.

Het voorbeeld van de casus afmaken Pastorale spits: Je bent mens, je bent geen homo. Bekijk niet alles en allen vanuit je bril van homoseksualiteit en lees geen gedachten van anderen Accepteer je homoseksualiteit. Hoe je omgaat met je homoseksualiteit moet je ontdekken, biddend, lezend in de bijbel, in de navolging van Christus. Wij denken en bidden en lezen met je mee.