De One Pager voor niet-financiële verslaggeving 2017-2018 (met klikbare webbronnen) Key figures 115 Nederlandse bedrijven onder de nieuwe EU-Richtlijn Nieuwe richtlijnen en standaarden 2014/95/EU: wetgeving voor het publiceren van niet-financiële informatie Vanaf verslagjaar 2017 dient het bestuursverslag informatie te bevatten over milieu, sociale en personeelsaangelegenheden, diversiteit, mensenrechten en anti-corruptie. Per onderwerp moet er worden gerapporteerd over de voornaamste risico’s gelinkt aan de bedrijfsactiviteiten, het beleid van de onderneming en de behaalde resultaten, inclusief prestatie-indicatoren. De richtlijn is geldig voor Organisaties van Openbaar Belang (over boekjaar 2017 zijn dat beursvennootschappen, banken en verzekeraars) met meer dan 500 werknemers en een balanstotaal van 20 miljoen euro of een netto-omzet van 40 miljoen euro. Corporate Governance Code: meer aandacht voor lange termijn waardecreatie Voor beursgenoteerde bedrijven is vanaf verslagjaar 2017 een nieuwe Corporate Governance Code van toepassing. Enkele belangrijke wijzigingen zijn: 1. Lange termijn waardecreatie als startpunt; het bestuur dient verantwoordelijkheid te nemen voor de omgeving waarin het opereert en waarop het invloed heeft. Het beloningsbeleid dient daarop aan te sluiten. 2. Creëren van een cultuur die het gewenste gedrag en integer handelen stimuleert. Transparantiebenchmark versterkt gemiddelde kwaliteit van de verslaggeving De Transparantiebenchmark (TB) bestaat al meer dan een decennium en heeft als doel de kwaliteit en transparantie van (maatschappelijke) jaarverslagen onder de 500 grootste bedrijven van Nederland te bevorderen. De TB verandert de komende tijd: in 2018 zal er een thema- en een sectorprijs worden uitgereikt. Vanaf 2019 worden de criteria vernieuwd en vindt de uitreiking van de Kristalprijs weer plaats. GRI Standards effectief en verplicht vanaf zomer 2018 De GRI-G4 richtlijn voor rapporteren is opgevolgd door de GRI Standards en zijn verplicht voor GRI-verslagen die verschijnen na 1 juli 2018. GRI wil met de Standards meer normbepalend worden. Zo wordt er strikter voorgeschreven wat er binnen de aspecten gerapporteerd moet of wat juist mag worden. Men kan nog steeds kiezen voor de core of comphrehensive optie. Sustainable Development Goals: de nieuwe taal in duurzaamheid De Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties zijn geratificeerd door haar 193 lidstaten. In hoog tempo stijgt het aantal bedrijven, investeerders, ngo’s en overheden dat hierover rapporteert. Ook verschillende ratings en benchmarks hebben de SDG’s omarmd. Het is echter wel zaak om het niet alleen als een verslaggevingsexercitie te zien, maar om de SDG’s te integreren in beleid en strategie. Reporting trends Science-Based Targets en impact reporting: meten wat er echt toe doet Het opstellen van betekenisvolle prestatie-indicatoren die laten zien wat de echte toegevoegde waarde van de onderneming voor de maatschappij is; kortom, meten wat er toe doet. Bij monetarisatie wordt de impact van producten en processen op sociale aspecten en het milieu vertaald naar een financiële waarde. Zo kunnen ook betere investeringsbeslissingen worden genomen. Daarnaast worden ambitieniveaus van doelstellingen afgestemd met de Science-Based Targets (SBT). Integrated Thinking: de uitdaging na een geïntegreerd verslag Steeds meer bedrijven brengen een Integrated Report uit, waarin een organisatie aangeeft hoe het waarde creëert, zowel financieel als maatschappelijk. Integrated Thinking impliceert dat een organisatie met een geïntegreerd verslag ook de financiële en niet-financiële gegevens daadwerkelijk in de bedrijfsvoering heeft geïmplementeerd. Verslaggeving is dus niet het doel, maar een middel om te sturen op waardecreatie. Connectiviteit en waardecreatie: bouwstenen voor een goed verslag Veel organisaties worstelen met het aanbrengen van de samenhang (connectiviteit) van het jaarverslag. In een connectief verslag wordt de samenhang tussen zaken als stakeholders en materialiteit, risico’s, strategie, KPI’s, doelstellingen en impact duidelijk. Het presenteren van het waardecreatiemodel in een infographic helpt bij het inzichtelijk maken van de connectiviteit. Core & More: verslaggeving opgesteld voor verschillende stakeholdergroepen Door integratie van de verslaggeving kan het een uitdaging zijn om het verslag slank en relevant te houden. De principes van Core & More kunnen hierin steun bieden. Door het geïntegreerde rapport als een ‘Core’ rapport te beschouwen kan de samenhang verbeterd worden. Met een of meerdere ‘More’ rapporten kan er vervolgens dieper ingaan worden op bepaalde onderwerpen of stakeholdergroepen. Online first reporting: digitalisering van verslaggeving Steeds meer jaarverslagen worden gepresenteerd als online rapporten. Je kunt zo informatie aantrekkelijker presenteren door te werken met infographics en interactieve elementen en het biedt de mogelijkheid om verschillende stakeholders te bedienen. Digitale informatie is daarnaast makkelijker te delen en te integreren met online communicatiekanalen. Continuous reporting: weg van statische data Stakeholders verwachten steeds meer van organisaties dat ze open communiceren over hun activiteiten. Deze groeiende behoefte aan transparantie zorgt ervoor dat een verslag per jaar eigenlijk niet meer volstaat: dit is een beeldopname van statische gegevens. Met continuous reporting wordt onder andere bedoeld het opnemen van niet-financiële informatie in kwartaalrapportages en het vroegtijdig publiceren van uitkomsten van stakeholderdialogen of behaalde successen. Ook worden sommige aspecten in ‘real-time’ weergegeven. Externe verificatie en assurance: verhoogde betrouwbaarheid van niet-financiële informatie Om de juistheid en volledigheid van de gerapporteerde informatie te bevestigen, kiezen bedrijven in toenemende mate voor externe assurance. Organisaties kunnen kiezen voor twee niveaus: een beperkte mate van zekerheid (limited assurance) of een redelijke mate van zekerheid (reasonable assurance). 509 Nederlandse bedrijven in de Transparantiebenchmark MVO rapportage Wereldwijd Top 100 Nederland WEL NIET Integrated Reporting Beursgenoteerd in Nederland WEL NIET Rapporteren o.b.v. GRI Bedrijven in Transparantiebenchmark Op grond van onze werkzaamheden is ons niets gebleken op basis waarvan wij zouden moeten concluderen dat de nietfinanciële gegevens aangegeven met het symbool ◊ (‘deduurzaamheidsinformatie’) niet, in alle van materieel belang zijnde aspecten, zijn opgesteld in overeenstemming met de organisatie haar verslaggevingscriteria. Bij een beperkte mate van zekerheid verklaart een onafhankelijke expert niet dat de door hem beoordeelde informatie juist is, maar wel dat hij in deze informatie geen redenen ziet om te bewijzen dat de informatie niet juist is (‘negative assurance’). WEL NIET Externe verificatie Bedrijven in Transparantiebenchmark WEL NIET Meer weten? Vermelding van SDG’s in MVO-rapport Waardecreatiemodel Een overzichtelijke infographic waarin het proces van waardecreatie inzichtelijk wordt (liefst op de lange termijn). Het format dat men vaak gebruikt is de ‘octopus’ van het International Integrated Reporting Council (IIRC) waarbij er zes kapitalen als input het bedrijfsmodel in gaan en zes kapitalen als output en impact het bedrijfsmodel uit gaan. Materialiteit De relevantie van economische, milieugerelateerde en sociale onderwerpen voor de onderneming en haar interne en externe stakeholders. Reasonable assurance Een controleverklaring geeft een redelijke mate van zekerheid: de accountant verklaart dat ‘de informatie een betrouwbaar en toereikend beeld van de werkelijkheid geeft’. De mate van zekerheid over de informatie is dus hoog, maar niet absoluut. GRI SRS Core In GRI core verslagen moeten de foundations, de standaard disclosures en een minimum van één relevante indicator per materieel aspect gerapporteerd worden in de specifieke disclosures. Sustainalize is een advies- en interimmanagementbureau op het gebied van MVO en duurzaamheid. Wij helpen organisaties met het meetbaar maken van MVO en niet-financiële prestaties: van strategie tot de uiteindelijke rapportage, met de eerste stappen tot de volledige strategische verankering, sturing en beheersing. Sustainalize heeft ruime ervaring bij grote ondernemingen, ondernemingen in het MKB en de overheidsinstellingen. WEL NIET Key words Science-based targets (SBT) Emissiereductiedoelstellingen van organisaties die als ‘science-based’ worden gekwalificeerd, zijn in lijn met de globale doelstelling van COP21. Op deze manier laten organisaties extern bevestigen dat ze klaar zijn voor de transitie naar een low-carbon economy. Materialiteitsmatrix Een diagram/matrix waarin duidelijk wordt in welke mate een organisatie impact heeft op de onderwerpen (x-as) en in welke mate onderwerpen voor stakeholders van belang zijn (y-as). Limited assurance Een beoordelingsverklaring geeft een beperkte mate van zekerheid: de accountant verklaart dat tijdens de uitgevoerde werkzaamheden ‘niet is gebleken dat de informatie niet juist is’. Limited assurance geeft dus minder zekerheid dan reasonable assurance. Meest voorkomende SDG’s in Nederlandse jaarverslagen GRI SRS Comprehensive GRI comprehensive verslagen bevatten de foundations, alle standaard disclosures en alle relevante indicatoren per materieel aspect in de specifieke disclosures.