Wat is optimalisatie? Sturing op monitoring: verschillende perspectieven 22 januari, Anne Schmidt (WEnR)

Optimalisatie Woordenboek: zo goed mogelijk maken of de beste oplossing voor een probleem zoeken, verbeteren Bestuursakkoorden over monitoring: Doelmatig, samenhangend, eenvoudig, niet verder dan EU rapportages Verder worden genoemd: robuust, flexibel, ....

1. Context

Natuur monitoring waarom? Monitoring is een middel om kennis te vergaren Kennis die nodig is voor het oplossen van vraagstukken (beleid, beheer,..) Monitoring – data – informatie – interpretatie – kennis Diverse ICT middelen/tools voor inwinnen, beheer, uitwisseling en analyse van data

Niet verder dan de EU rapportages.. Europese richtlijnen zijn instrumenten voor behoud en herstel biodiversiteit, geen doel op zich .. Fitness Check: Fit for Purpose, maar implementatie kan beter Action Plan: verbeteren kennis voor de implementatie van de Europese richtlijnen De EU rapportages zijn maar een onderdeel van de implementatie van de richtlijnen

Implementatie van de EU richtlijnen Nationale natuurwetgeving Selecteren beschermde gebieden Bepalen en evalueren doelen, maatregelen, middelen Toetsen effecten activiteiten / projecten Assessments (waardebepaling) op verschillende niveaus EC vraagt om een meer integrale benadering, relatie met andere instrumenten KRW, KRM, SNL, ..

Kennisbehoefte EU richtlijnen Verspreiding soorten en habitattypen Omvang populatie soorten en oppervlakte habitattypen Condities soorten en habitattypen bv. abiotische condities (water, bodem, lucht) Impact van drukfactoren/bedreigingen (landbouw, bosbouw, visserij, infrastructuur, klimaat, ..) Connectiviteit Natura 2000-netwerk, landschappelijke samenhang / inbedding, ecologische vereisten...

Natuurmonitoring Een gezamenlijke verantwoordelijkheid Ministeries (LNV, I&W), provincies, waterschappen, soortenorganisaties, beherende organisaties, kennisinstellingen, .. Netwerksamenwerking (optimalisatie): Versterken leervermogen Verhogen capaciteit oplossen vraagstukken Doelmatige inzet middelen

2. Sturing netwerk (monitoring)

Vormen van netwerksturing (Provan en Kenis, 2007) Participant-governed Networks Deelnemers besluiten en coördineren activiteiten in gezamenlijkheid, decentraal Lead Organization-Governed Networks Een van de deelnemers neemt de leiding en neemt de belangrijkste beslissingen en coördineert activiteiten Network Administrative Organization (NAO) Een aparte administratieve entiteit stuurt het netwerk en de activiteiten aan, met een bestuur met vertegenwoordigers uit het netwerk

Keuze sturingsvorm afhankelijk van .. Kritische factoren Aantal deelnemers Vertrouwen Consensus doelen Competenties Spanningsvelden Efficiëntie – Inclusiviteit (eenvoudig) Interne – Externe Legitimiteit Flexibiliteit – Stabiliteit (flexibel, robuust)

Voorbeelden van netwerken Sturingsvorm Aantal deelnemers Consensus doelen NEM (oude stijl) Stuurgroep, kernteam LNV, I&W (RWS), PBL en CBS, PGO’s Optimaliseren van het verzamelen en bewerken van natuurdata (flora en fauna) NDFF Stichting NDFF, bestuur Veel deelnemers Bundelen, uniformeren en valideren van natuurdata (flora en fauna) OBN kennisnetwerk Vereniging Bos- en Natuurterrein-Eigenaren (VBNE), bestuur Ontwikkelen en verspreiden kennis structureel herstel en beheer natuur BIJ12 Uitvoeringsorganisatie voor provincies (en rijk en ketenpartners) En excellente uitvoering, informatie-voorziening en kennisontwikkeling

3. Optimalisatie: ter discussie

Netwerk van netwerken NEM OBN NDFF BIJ12

Verschillende focus netwerken Monitoring: optimaliseren van het inwinnen en verwerken van natuurdata (Remote Sensing, Big Data, Citizen Science) Data: het verbeteren van de toegankelijkheid van natuurdata (INSPIRE, Open Data) Kennis: het ontwikkelen en uitwisselen van kennis (EU Biogeographical Process)

Optimaliseren monitoring Natuurdata 1 Wat is de scope? NEM (oude stijl) heeft bredere scope dan Natuurpact of EU rapportage, focus ligt op flora en fauna (beperkt vegetatie) en info landelijk/provincial en beperkt op gebiedsniveau BIJ12 (‘Werkwijze’) scope beperkt tot Natuurpact, instrumenteel gericht (NNN, Natura 2000, PAS, ANLB), flora en fauna ‘en vegetatie, info op gebiedsniveau en beperkt/nog niet landelijk 2 Welke deelnemers? NEM: LNV, I&W, provincies, PBL, soortenorganisaties en Sovon BIJ12 (‘Werkwijze’): provincies, terreinbeheerders, LNV, ..

Optimaliseren monitoring Natuurdata 3. Welke doelen (consensus)? NEM (oude stijl): beperkt tot afspraken (financiering, prioritering) over inwinning en verwerking BIJ12: gericht op afspraken over het totale ‘systeem’ (programma MRNP IV) monitoring –data – informatie – assessments – kennis, inclusief ICT middelen (databanken, rekentools etc.) 4 Welke sturingsvorm? NEM (oude stijl): partner-governed network BIJ12: Network Administrative Organization (uitbesteed, makelaarsrol)

Vragen?