Taalstimulering bij baby’s en peuters Tatertaal Taalstimulering bij baby’s en peuters
Programma: Inleiding Tatertaal voor professionelen Tatertaal voor ouders
Tatertaal voor professionelen Materiaal Pakket met activiteiten voor kinderopvanginitiatieven Voor baby’s en peuters Materiaal: huis, boeken, handleiding, dvd, pictoboekje, Gonnie Per activiteit: spelimpulsen, liedje/versje/rijmpje, Tatertip, uitbreiding
Inhoudelijke informatie en tips Algemene verteltips Talig omgaan met baby’s Het nut van liedjes, versjes en rijmpjes Omgaan met meertaligheid Omgaan met meertalige ouders
Vorming Introsessie Terugkomsessie Wat is Tatertaal Flairtestje Taaltypes Hoe werken met Tatertaal Opdracht voor vormingssessie 2 Terugkomsessie Impressies Hoe maak ik een Tatertaalactiviteit Poster
Praktisch Uitleensysteem Tatertaal Bibs van: Haacht/Boortmeerbeek – Aarschot – Kortenberg – Halle – Asse – Leuven – Tienen – Geetbets – Bekkevoort – Wemmel – Steenokkerzeel – Boutersem Grimbergen – Landen – Roosdaal – Tielt-Winge – Merchtem – Diest – Sint-Pieters-Leeuw – Hoegaarden – Zoutleeuw – Affligem – Overijse – Glabbeek – Herent – Rotselaar – Holsbeek – Ternat – Kortenaken – Landen Bertem – Zemst – Machelen – Vilvoorde – Londerzeel – Meise – Liedekerke – …
Alles draait om het talig prikkelen van het kind. Tatertaal voor ouders Alles draait om het talig prikkelen van het kind. Er zijn expliciete en impliciete taalmomenten tussen ouder en kind waarop interactie mogelijk is (insteek voor dvd) Expliciete momenten: voorlees- en spelmomenten Impliciete momenten: verzorgings-, voedings-, en slaapmomenten Beoogde effect De boodschap geven dat talig omgaan met kinderen belangrijk is Ondersteunen en stimuleren bij het talig omgaan met kinderen Kinderen worden taalvaardiger door in interactie te treden met allerlei gesprekspartners: zorggevers zoals onthaalouders, kindbegeleiders of vrijwilligers in consultatiebureaus, maar natuurlijk ook ouders, broers en zussen, oma’s en opa’s, andere kinderen... Dat betekent dat er al vanaf het prille begin met hen gecommuniceerd moet worden. Binnen die kleine interacties of conversaties komt taal immers letterlijk tot leven. In alle soorten gesprekjes zijn kinderen aan het verkennen. Tijdens spel- en verzorgingsmomenten zijn ze in de eerste plaats bezig met dingen, dieren, mensen en de relaties tussen dat alles. Toch verkennen ze tezelfdertijd ook de wijze waarop wij mensen vat krijgen op de wereld ... in taal. Ze ervaren dat je alles kan uitdrukken in taal: ideeën, situaties, ervaringen, wensen en verlangens, en verhaaltjes. De meest nabije verzorgers van het jonge kind spelen een belangrijke rol in deze dubbele verkenningstocht van de 'echte' wereld en van de erbij behorende wereld van de taal: zij ontsluiten, wijzen de weg, bieden aan, geven oefenkansen, enzovoort. Professionele kindbegeleiders kunnen die rol op een extra intensieve wijze vervullen, zodat zij kinderen die meer aandacht nodig hebben, een zo stevig mogelijke basis aanreiken voor hun toekomst. Het project Tatertaal1 voor professionelen probeert precies deze kindbegeleiders te ondersteunen in het vervullen van deze rol. TaterTaal2voor ouders wil het al doende taal-verwerven stimuleren: vanaf het allereerste moment kan je als ouder met je kind in interactie treden, d.w.z. op alle momenten dat het kind zelf actief bezig is met de exploratie van zijn eigen (soms nog kleine) wereldje. De ouders van het jonge kind zijn in eerste instantie mama of papa. Tatertaal wil de taalontwikkeling van hun kinderen op een speelse en laagdrempelige wijze ondersteunen. We willen ouders bewust maken van de taalontwikkelingskansen die zich voordoen doorheen de dag. Daarom sluiten de prikkels binnen het pakket zo maximaal mogelijk aan bij de betrokkenheid van de ouder op de kinderen en bij de 'speelse' interactie tussen een ouder en de baby/peuter die uit die betrokkenheid ontstaat. Via kleine en laagdrempelige spel- en interactie-impulsen wil TaterTaal2 ouders ondersteunen in het 'taliger' maken van die kansen, zonder het spontane en natuurlijke interactiepatroon geweld aan te doen.
Taalstimulering door Tatertaal Spelsituaties met rijk taalaanbod als gevolg ideeën om, aan de hand van boeken, taal te voelen, ervaren spreekkansen bieden en op positieve en uitbreidende wijze reageren op de taaluitingen van kinderen (ook bij baby’s) ouders ondersteunen, inspireren.
Tatertaal voor ouders Een rugzak met materialen (boeken, tips, fotoboek, dvd)
Gesprekken doorheen heel de dag Gesprek tijdens: Eetmomenten Speelmomenten Voorleesmomenten Verzorgingsmomenten Dit is de hoofdboodschap. De foto’s tonen alle momenten van de dag waarop je als ouder talig kan omgaan met je kind. Het fotoboek dient ter illustratie en inspiratie. ‘Waar is Waldo’ met Gonnie! Dus een boek voor zowel ouders als kinderen.
Effect op de taalontwikkeling van kinderen? Sleutel van de Flairtest De taaltypes Videofragmenten De helpende ouder De rustige ouder De leidende ouder De testende ouder De speelse ouder Kenmerken van de ouder? Effect op de taalontwikkeling van kinderen? Sleutel van de Flairtest
Uitleensysteem Bibs van: Praktisch Uitleensysteem Bibs van: Haacht/Boortmeerbeek – Aarschot – Kortenberg – Halle – Asse – Leuven – Tienen – Geetbets – Bekkevoort – Wemmel – Steenokkerzeel – Boutersem Grimbergen – Landen – Roosdaal – Tielt-Winge – Merchtem – Diest – Sint-Pieters-Leeuw – Hoegaarden – Zoutleeuw – Affligem – Overijse – Glabbeek – Herent – Rotselaar – Holsbeek – Ternat – Kortenaken – Landen Bertem – Zemst – Machelen – Vilvoorde – Londerzeel – Meise – Liedekerke – … (Tater)Taal in het consultatiebureau, i.s.m. Huis van het Nederlands: Tienen – Leuven – Halle – Merchtem – Zoutleeuw – Landen
Contact Tatertaal Myriam Philips Kindbeleid Provincie Vlaams-Brabant myriam.philips@vlaamsbrabant.be Karen Torfs CTO KULeuven karen.torfs@arts.kuleuven.be
Project in de pijplijn 2015 Verdieping en verder integreren Tatertaal voor professionelen in de kinderopvang Vernieuwend Project Provincie Vlaams-Brabant ‘Taaltantes/nonkels’ - ingediend door de Landelijke Kinderopvang - duur 1 jaar en met 1 jaar verlengbaar Doel? Taaltantes en nonkels ondersteunen/coachen kindbegeleiders in het talig stimuleren van baby’s en peuters.
Van dit project zal een draaiboek gemaakt worden dat door alle professionelen - onthaalouders en kinderdagverblijven - in de kinderopvang kan gebruikt worden Het pilootproject wordt uitgerold in de regio Aarschot : 2 kinderdagverblijven en 30 onthaalouders werken mee
Contact Project ‘Taaltantes/nonkels’ Katrien Melis kmelis@landelijkekinderopvang.be
Tot Taters!