Mantelzorg in cocreatie: naar cultuursensitieve zorg Carolien Smits, Birsen Tas, Jan Jukema, Gözde Duran, Güler Cumert, Franka Bakker, 6 november, 2017. Minisymposium Dementie bij Turkse en Marokkaanse migranten, Pharos- Windesheim, Zwolle

Birsen en Carolien; Hoş Geldiniz

Dementie bij Nederlandse migranten 2020: 11% van mensen met dementie is migrant (Pharos 2015; Willemsen & Van Wezel 2011) Aantal migranten met dementie neemt 3 x zo snel toe als bij autochtone ouderen Dementie-symptomen zijn onbekend bij migrantengroepen Oudere migranten krijgen vaker de diagnose dementie dan autochtonen (Uysal-Bozkir 2016): migratie als risicofactor? Woord autochtonous klinkt raar (is vlgs mij ook een typisch Ned woord

Zorggebruik door oudere migranten Relatief veel gebruik van huisartsenzorg Relatief weinig gebruik van wijkverpleging, fysiotherapie, medisch specialisten, verpleeghuiszorg, ggz Door: taalkwestie, persoonlijke voorkeuren, onbekendheid Tekort aan cultuursensitieve zorg EN voorkeur voor familiezorg >>> Hoge belasting mantelzorgers (maar ook trots)

Samen aan de Slag Doorlopend project sinds 2016 Aktieonderzoek (Migchelbrink 2007) Practice Development (McCormack ea 2009) Cocreatie met zorgverlenende dochters van Turkse migranten met dementie Samenwerking met hogeschool Windesheim (onderzoekers, studentopdrachten, Promemo) Samenwerking met Zwolle Doet! 5 mantelzorgers (bij start), 44-60 jaar, midden-hoog opgeleid

Cocreatie “Co-creation is when persons relate to each other and interact in defining, designing and implementing a particular service, product or practice” (Prahalad & Ramaswamy 2004). Liever de werkdefintie in https://ethicsofcare.org/interdependence-revised-co-creation-new-pathway/

Samen aan de slag … stap voor stap Maandelijkse bijeenkomsten Ervaringen uitwisselingen Een Persona samenstellen Thema’s prioriteren: Focus: Cultuur sensitieve zorg Criteria ontwikkelen voor Cultuur sensitieve zorg Afstemmen met plaatselijke zorgorganisaties Uitbreiding groep Marketing en communicatie Vuurtjes aansteken

Bijeenkomen en uitwisselen “Dat het een lage drempel heeft, en het is informeel, en dat iedereen iets kan zeggen, kan zeggen wat ze wil. Dat vind ik heel fijn. Het voelt veilig en vertrouwd. Dat is een belangrijke basis, denk ik.” Positieve sfeer (He)erkenning van ervaringen Vertrouwen en een veilige omgeving

Persona als kompas voor vervolgstappen Zeynep, onderwijzeres, 53 jaar, getrouwd met Mehmet, 2 dochters; Ela (24) en Meryem (16) Jongste dochter van Metin en Elif; Zeynep is hoofd-mantelzorger. Bemerkt laatste tijd gedragsproblemen bij haar vader. Haar broers en zussen zien geen problemen. Zeyneps gezin lijdt onder haar mantelzorgtaken; sociale isolatie. Haar vader wil geen Nederlands sprekende thuiszorg. Er is geen cultuursensitieve zorg beschikbaar. Zeynep voelt zich eenzaam en vraagt zich af hoe lang ze dit kan volhouden, ondanks de voldoening die ze krijgt van het zorgen.

Thema’s prioriteren Thema’s analyseren uit persona en deze prioriteren Resultaat: focus op cultuursensitieve zorg in Zwolle

Criteria voor Cultuursensitieve zorg Elke dag moedertaal beschikbaar Vertrouwen, warmte, veiligheid Communicatie/ samenwerking met mantelzorgers Respect voor oudere cliënt: senioriteit Kennis van en respect voor rituelen (religieus, persoonlijke zorg) Gebedsruimte; moskeebezoek; samenwerken met imam, vervoer Kennis over dementie Beperkt aantal gezichten Aansluitende activiteiten; Turkstalige televisie Halal / Turkse voeding; samen met familie eten Wat is nieuw aan deze rij? Is het het ook verder in te dikken?

Bijeenkomen met plaatselijke zorgorganisaties Aftasten en bevragen Echt uitwisselen en motiveren (Wereld Alzheimer-week)

Touching ground with local care organisations December 2016 Presentation of criteria Culture sensitive care Presentations by care organisations: meeting criteria? Evaluation by caregivers: disappointing

Uitbreiden van de groep: sociaal kapitaal Hoe? Sneeuwballen Nieuwe en oude vragen: wat willen we eigenlijk? Ervaringen van BIRSEN

Marketing en vuurtjes stoken De groep uitbreiden Contact met zorgorganisaties Training modules ontwikkelen Informatiebijeenkomsten met mantelzorgers Interview in regionale krant Gemeente en politieke partijen ontmoeten Wetenschappelijke congressen Wereld Alzheimer dag: presenteren en verbinden: ervaring BIRSEN Zorgprofessionals trainen Nieuwsuur-item Ga zo door….

Wat hebben we geleerd: Cocreatie: faciliterende factoren: Tijd Flexibiliteit Sociaal kapitaal opbouwen (netwerk, relatie en emotie, expertise en aktie) Erkenning van de rol en expertise van mantelzorger Richting gevende rol van onderzoeker en professional Gebruik de urgentie en het momentum

Dank u wel! Contact: Chm.smits@windesheim.nl B.tas@wijz.nu ZwolleDoet! Windesheim University of Applied Sciences - ProMemo