Jeugdproblematiek: Werken met de Groepscan 26 oktober 2017 Sprekers: Sabrina Benatar: gemeente Rotterdam - Expert wijkveiligheid Feijenoord, Dick Rook: Politie Gebied Maashaven - Jeugdcoördinator 2-8-2018

1. Aanleiding De groepsscan is de vervanging van de shortlist groepscriminaliteit Voornaamste reden voor introductie nieuwe instrument: Shortlist is verouderd, want: kwalificatie komt niet altijd overeen met gevoel professionals op straat geen koppeling met systeeminformatie niet toereikend voor nieuwe vormen van groepsvorming Ontwikkeltraject: De politie is in 2014 met een landelijk traject gestart om een nieuwe inventarisatie-instrument te ontwikkelen In 2015 zijn de gemeenten en het OM aangehaakt en hebben in heel het land aan proeftuinen groepsscan deelgenomen 2-8-2018 26-10-2017

2. Resultaat ontwikkeltraject 1. Groepsscan In het instrument wordt subjectieve informatie v/d wijkagent gekoppeld aan systeeminformatie uit landelijke database van de politie De groepsscan kan makkelijk opnieuw worden uitgevoerd als de samenstelling van een groep is gewijzigd. 2. Aangepast werkproces De regierol van de gemeente is verstevigd; in principe geeft de gemeente altijd de opdracht om de groepsscan uit te voeren Groepsscan is niet meer de start van een groepsaanpak, maar een onderdeel van de integrale aanpak Het OM is eerder in het proces betrokken, nl. nadat er een signaal van problematisch groepsgedrag bij de EWV-er binnenkomt. 2-8-2018

3. Werkproces (1) Werkproces in 8 stappen: In beeld brengen jeugdgroep 1. Signalen over groepsgedrag delen. OM meteen informeren. OM raadpleegt district-officieren 3. Gezamenlijk namenlijst & maken groepsscan. OM controleert namenlijst aangevuld met politie informatie Bepalen of en hoe jeugdgroep aangepakt wordt 2. Adviseren en prioriteren 2a. Memo opstellen en versturen naar de Driehoek Jeugdgroep aanpakken 6. Maken integraal PvA 7. Uitvoeren en monitoren PvA 8. Afronden en evalueren 4. Brieven groepsaanpak versturen of afgeven 5. Maken integraal beeld en rapportage driehoek 2-8-2018

3. Werkproces (2) Stap 1 – Signalen over groepsgedrag delen Delen van signalen over overlastgevend groepsgedrag door jongeren met de Expert wijkveiligheid Wie?: EWV (olv), wijkagent, jeugdcoördinator, jongerenwerkers, jeugdhandhavers etc. Wegen van de signalen: lijkt een integrale aanpak nodig? Wie?: EWV (olv), wijkagent, jongerenwerkers, jeugdhandhavers OM wordt meteen geïnformeerd. OM raadpleegt district-officieren. NB. Onder groepsgedrag worden ook fluïde netwerken, gelegenheidsgroepen ed. gerekend. Eindproduct stap 1: besluit om signaal verder te onderzoeken Start: als het incident/voorval/situatie niet meer incidentgericht aangepakt kan worden, maar een structureel/projectmatige aanpak met alle partners is nodig. 2-8-2018 26-10- 2017

Werkproces (3) Stap 2 & 2A – Adviseren en prioriteren De driehoek wordt met een korte memo van de EWV verzocht om de groep te prioriteren. OM wordt vanaf het begin betrokken. Politie en/of OM geven een toelichting van lopende strafrechtelijke zaken. Brieven aan de groepslid of jongeren en ouders zijn de 1e stap waarna informatie uitwisseling met de partners is toegestaan. N.B: groepslid of jongeren kan individueel van de lijst worden verwijderd, indien hier reden toe is. Hij (of zij) krijgt dan een eindgesprek met EWV-er. Mogelijk ook een eindbrief. Er is geen juridische verplichting om iemand te informeren over het beëindigen van een aanpak. Dit kan dus strategisch ingezet worden: Is het in belang van de aanpak (bijv. als beloning voor goed gedrag)? -> wel een brief Indien groepsaanpak stopt, maar er zijn sterke vermoedens dat jongere nog crimineel actief is -> geen brief 2-8-2018 26-10-2017

3. Werkproces (4) Stap 3 – gezamenlijk namenlijst en maken groepsscan Zie bijlage A (handout). Bruto en netto namenlijst opstellen Wie?: wijkagent, jongerenwerkers, jeugdhandhavers en EWV Politie voert alle namen van de nettolijst in en voert de groepsscan uit Wie?: wijkagent en jeugdcoördinator samen met EWV Politie geeft de namen van de jongeren die strafrechtelijke contacten hebben door aan het OM Wie?: jeugdcoördinator en beleidsadviseur jeugd (OM) OM controleert wat er bij hen bekend is over deze jongeren en laat de gemeente weten welke rol zij in de aanpak zien Wie?: beleidsadviseur jeugd (OM) en EWV NB. De groepsscan levert GEEN kwalificatie voor de zwaarte van de groep Eindproduct stap 2: standaardrapportage groepsscan & namenlijst Zie bijlage B & C Vervolgens worden de brieven groepsaanpak afgegeven of verstuurd. (Stap 4) 2-8-2018 26-10-2017

3. Werkproces (5) Stap 5 – Maken integraal beeld en rapportage driehoek gezamenlijk bespreken groepsscan en maken inschatting van zwaarte van de groep Wie?: EWV (olv), wijkagent, jongerenwerkers, jeugdhandhavers bespreken waar accent van de aanpak komt te lichten schrijven adviesrapportage driehoek (format adviesrapportage) inclusief gevraagde capaciteit politie, OM en gemeente Wie?: EWV (olv) samen met jeugdcoördinator en OM Stap 6 t/m 8 – maken intergraal plan van Aanpak Eindproduct stap 3: rapportage van de driehoek Zie bijlage D 2-8-2018 26-10-2017

4. Resumé: wat verandert er nu? De regierol van de gemeente is versterkt in het ketenwerkproces: in principe wordt een groepsscan ingevuld op verzoek van de gemeente waar signalen over overlast terecht komen. De groepsscan is het ‘blauwe’ puzzelstukje van het totale beeld. Om een compleet beeld van een groep te krijgen is ook informatie van de overige partners nodig. Het OM is al betrokken meteen bij de signalering. Raadpleegt de districtofficieren. Het OM loopt de namenlijst na en geeft bij de gemeente aan welke rol zij voor zich zien in de aanpak. De groepsscan levert een standaardrapportage op. Namelijk op groepsniveau maar GEEN kwalificatie (hinderlijk, overlastgevend of crimineel). De duiding van de zwaarte van de groep moet in de werkgroep worden gedaan. Op landelijk niveau wordt momenteel nog een onderzoek uitgevoerd dat een handreiking moet opleveren om de ernst van de groep en de impact op de wijk te kunnen duiden. Mogelijk levert dat nog handvatten op voor de duiding. 2-8-2018 26-10-2017

5. Pre-Beke, hinderlijk gedrag en fluïde groepen Pre-Beke en hinderlijk gedrag In Rotterdam zijn relatief weinig hinderlijke groepen en dat aantal neemt steeds verder af Mogelijk worden jongeren als pre-Beke bestempeld, terwijl zij wel hinderlijk en risicovol gedrag vertonen Advies: eerder groepen in beeld brengen. Mogelijk voorkomen we daarmee doorontwikkeling tot zwaardere categorieën Fluïde groepen, netwerken en gelegenheidscoalities De EWV bepaalt samen met de werkgroep wanneer een groepsscan ingevuld moet worden. De groepsscan is nadrukkelijk ook bedoeld voor andere vormen van groepsvorming dan de klassieke vormen. De groepsscan omvat geen netwerkanalyse. Deze kan wel aangevraagd worden bij DRIO. Bij de aanvraag moet inzichtelijk worden gemaakt wat de meerwaarde van de analyse is voor de aanpak. 2-8-2018 26-10-2017

Bijlage A: voorbeeld vragen Groepscan Hoofdcluster : Jeugd Groepsaanpak Distr D Feijenoord Doelgroep : Sumatragroep Katendrecht Wat is de aanleiding voor deze groepsscan? Op welke plaats bevindt deze jeugd groep zich meestal? Gaan de jongeren naar school? Hebben de jongeren werk? Zijn er jongeren die regelmatig alcohol drinken? Zijn er jongeren die drugs gebruiken? Is er wapenbezit in deze groep? Wat is de invloed van de jeugdgroep op de mensen in uw gebied? In welke mate van bejegening maakt deze groep zich schuldig tegen burgers? 26-10-2017