V5 Romantiek
ROMANTIEK
De politieke achtergronden 1776: Declaration of independance 1795-1813: De Bataafs-Franse tijd 1815: Slag bij Waterloo, nederlaag Napoleon
Industriële revolutie Start in Engeland Nederland volgt Liberalisme
gevolgen Steden groeien Werkomstandigheden Marx: ‘Proletariërs aller landen verenigt u’
Opkomst Romantiek Reactie op Verlichting en politiek: Revolutie Democratie Industrie Individu
Kenmerken Breuk met Classicisme/ verlichting Individu Aandacht voor expressie
Kenmerken Gevoel centraal
Kenmerken Natuur Interesse in natuur/ cultuur
Kenmerken Verbeelding Escapisme
Kenmerken Engagement/ idealisme - Multatuli
Kenmerken Weltschmerz Piet Paaltjens
IMMORTELLE XLIX Wel menigmaal zei de melkboer Des morgens tot haar meid: ''De stoep is weer nat''. Och, hij wist niet Dat er 's nachts op die stoep was geschreid. Nu dat hij en de meid het niet wisten, Dat was minder; -- maar dat zij Er hoegenaamd niets van vermoedde Dat was wel hard voor mij. Piet Paaltjens
Das Fräulein stand am Meere Und seufzte lang und bang, Es rührte sie so sehre Der Sonnenuntergang. Mein Fräulein! sein Sie munter, Das ist ein altes Stück; Hier vorne geht sie unter Und kehrt von hinten zurück. Heinrich Heine (1797-1856)
Kenmerken Romantische personages en levensgevoel
Weltschmerz Zwarte romantiek
Kunst/ wetenschappen Eigen gevoel uiten Origineel Verbeeldingskracht Lyrisch (niet didactisch) Contrasten/ uitersten Escapisme Natuur, het ongerepte Culturele antropologie
Kunstenaars Bohemiens
Byron: revolutionaire schrijver I have not loved the world, nor the world me.
William Blake: To see a World in a Grain of Sand And a Heaven in a Wild Flower, Hold Infinity in the palm of your hand And Eternity in an Hour
Beethoven Natuur uitbeelden Geen vaste regels, eigen inzichten
Sir Walter Scott
Mary Shelly
Jules Verne
Verschil verlichting/ romantiek Veel aandacht voor fantastische en griezelverhalen. Detective, Sf, Grimm. Allemaal de verbeelding van een andere werkelijkheid Irrationeel: niet verklaarbaar. Vaak ironische verteller: ik was er zelf bij maar het is niet echt Het beleven van de wereld+ vluchten van de wereld Pessimistisch: kan zich niet berusten in de werkelijkheid daarom vlucht hij naar een droom of fantasie. Lijden ipv genieten. Individu/ eigen gevoel Verlichting Afkeer tegen sprookjes= bijgeloof, geen rede Rationeel Omringende wereld Positief: vertrouwen in de goedheid van de mens Verschil tussen individu en volken verdwijnt geleidelijk, iedereen is gelijk
Romantiek nu