Gelijke kansen op school: het kan! Intercultureel onderwijs: diversiteit leren beleven

1. Historisch overzicht van het intercultureel onderwijs: van focus op etniciteit naar diversiteit www.slo.nl

1.1 Een evoluerend beleidskader - eerste sporen vanaf 1982 - Vanaf 1991 geïntegreerd onderwijsbeleid - Tot slot het GOK decreet 1.2. Evoluerende opvattingen over intercultureel onderwijs 1.2.1 Onderwijs voor migranten en leren over andere culturen - identiteitsontwikkeling van allochtone leerlingen oa door OETC - oppassen voor culturalisme 1.2.2 Antiracismeonderwijs - aandacht voor discriminatie door dominante groep in samenleving - belang van gevolgen van stereotypering 1.2.3 Waardeonderwijs - klemtoon op onderwijzen van waarden als tolerantie en respect - oppassen voor betuttelen en moraliseren 1.2.4 Omgaan met diversiteit - leerlingen moeten dit leren - leerlingen worden gezien als schepper en niet als drager van een cultuur

2. Uitgangspunten van het leren omgaan met diversiteit www.broedersvanliefde.be

2.1 Leven in een pluriforme samenleving - diversiteit is een wezenlijk element van onze samenleving - niet enkel etnische verschillen maar ook: culturele, sociale, persoonlijke en andere verschillen. - deze visie gaat ervan uit dat diversiteit een meerwaarde is 2.2 Cultuur - vaak enkel geïnterpreteerd als nationaliteit en etniciteit - gaat ook over sociale systemen op grond van sekse, leeftijd, opleiding, beroep,… - mensen die deel uitmaken van zelfde cultuur kunnen ook heel sterk van mening verschillen 2.3 Meervoudige identiteiten - identiteiten zijn dynamisch en meervoudig - diversiteit zit in elk van ons - context is belangrijk in identiteitsbeleving 2.4 Diversiteit en interactie - mensen met verschillende kenmerken interageren waardoor andere betekenissen en ervaringen ontstaan - verschillen zijn niet abnormaal maar maken deel uit van onze dagelijkse realiteit - omgaan met diversiteit vereist een niet-categoriale, niet-moralistische omgang met elkaar

3. Doelstellingen van leren omgaan met diversiteit http://anniekpmk.weebly.com

3.1 Diversiteit van de samenleving weerspiegelen en benutten - onderwijs heeft hier belangrijke taak - diversiteit zowel in schoolbeleid als in curriculum 3.2 Leerlingen leren omgaan met diversiteit - moet je leren (Van Lysebettens, 2002) - school moet op verschillende vlakken werken - omgaan met diversiteit moet een normaal deel van het leerproces worden 3.3 Sociale ongelijkheid aanpakken - als doel alle leerlingen gelijke kansen bieden - zowel op terreinen van schoolbeleid, onderwijsklimaat en contacten met ouders van diverse afkomst 3.4 Onderwijskwaliteit - diversiteit centraal stellen - scheppen van een krachtige leeromgeving die aansluit bij de verschillende ervaringen van leerlingen en leerkachten - verhoogt kansen om leerlingen te leren omgaan met diversiteit maar doet ook alle leerlingen beter leren

4. Intercultureel onderwijs in de praktijk http://integratieallochtonekleuters.blogspot.be/2011/05/intercultureel-onderwijs.html

4.1 De Basisingredienten: Interactie en variatie - interactie is cruciaal - variatie biedt grotere diversiteit aan betekenissen en perspectieven Diversiteit (h)erkennen en benutten - verschillende perspectieven van de lerenden aanspreken Betekenisonderhandeling en –constructie - ervaringen en zienswijzen van anderen komen aan bod - gedeelde interpretatie De buitenste cirkel is een voorwaarde voor de volgende cirkel

4.2 Van schoolbeleid tot klaspraktijk - niet beperkt tot de klas maar ook op schoolniveau - werken aan beleidsvoerende vermogen 4.3 Diversiteit in alle dimensies van het klasgebeuren - ten volle een plaats geven * klasinrichting: interactie bevorderen * groepssamenstelling: wisselen, heterogeen of homegeen * leerinhouden: leerlingen inspraak geven, verschillende informatiebronnen en oplossingsstrategieën 4.4 Een beroep doen op diverse vaardigheden van leerlingen - klassiek onderwijs: verbale en logische intelligentie - meer verschillende aspecten aan bod laten komen: muzische, sociaal, ruimtelijk,… - versterken van motivatie en zelfbeeld 4.5 Breed observeren, breed evalueren - niet enkel oppervlakkige kenmerken, aandacht voor context en situatie - open en brede evaluatie: in kaart brengen van alle capaciteiten en maximale leerkansen bieden 4.6 De (inter)actieve rol van leerlingen - meer verantwoordelijkheid geven: coöperatief leren 4.7 Partners van de school - ouders zijn belangrijke partner - sectoroverschrijdende aanpak

5. Omgaan met meertaligheid Schoolteams positief omgaan met thuistaal van anderstalige leerlingen * thuistaal als steiger voor het leren * thuistaal als socio-emotionele factor * thuistaal als onderwijsinhoud * thuistaal bij communicatie bij ouders www.skolo.org