Het decretale kader van spijbelen en schoolverzuim

Inhoudstafel 1) Leerplicht 2) Absoluut verzuim 3) Afwezigheden 3a) Geoorloofd verzuim 3b) Ongeoorloofd relatief verzuim 4) Rollen van verschillende instanties

1) Leerplicht Federale materie

1) Leerplicht Start: 1 september van het kalenderjaar waarin de leerling 6 jaar wordt Einde: ofwel datum van de 18e verjaardag van de leerling bijv. Mehmet werd geboren op 15 maart 1999, voor hem eindigt de leerplicht op 15 maart 2017 ofwel 30 juni van het kalenderjaar waarin de leerling 18 wordt bijv. Lien werd geboren op 14 november 1999, de leerplicht eindigt voor haar op 30 juni 2017

1) Leerplicht Codex SO, Art. 123:

Deeltijdse leerplicht Ofwel 16 jaar Ofwel 15 jaar mits de leerling reeds de eerste twee leerjaren van het voltijds secundair onderwijs - al dan niet met vrucht - heeft beëindigd Vroegtijdige instap: bijzondere toelating door directie van CDO op advies van het CLB waarmee de instelling voor voltijds onderwijs  waar de jongere de lessen volgt, samenwerkt.   

1) Leerplicht Codex SO, art. 123/3

Vrijstelling van de leerplicht Diploma secundair onderwijs / studiegetuigschrift 2de leerjaar van de 3de graad BSO / (kwalificatie)getuigschrift van OV 3 van het buitengewoon secundair onderwijs Ernstige lichamelijke of psychische handicap – tijdelijke / definitieve vrijstelling door onderwijsinspectie Vrijstelling van de leerplicht om andere redenen, zoals ontvoogding, huwelijk, ouderschap ..., is in geen geval mogelijk!

Kinderen zonder wettig verblijfsstatuut Omzendbrief GD/2003/03

Kinderen zonder wettig verblijfsstatuut Alle kinderen die op het Belgisch grondgebied verblijven hebben recht op onderwijs Leerplicht gaat in op 60e dag na inschrijving in het vreemdelingenregister, in het wachtregister of in het bevolkingsregister

2) Absoluut verzuim Overzicht schema relatief en absoluut schoolverzuim

2) Absoluut verzuim Leerplichtcontrole door AgODi RR als start Controle op inschrijvingen op 1 oktober, lln worden geschrapt Manuele opzoekingen Brief naar de ouders + herinneringsbrief Gemeente Laatste stap: parketcriminologen

3) Afwezigheden Leerlingen moeten aanwezig zijn op school, behalve in geval van wettige afwezigheid Tegenover gewettigde afwezigheden moeten altijd verantwoordingsstukken staan Systeem van codes om afwezigheden te registreren Drie soorten afwezigheden Van rechtswege gewettigd Door de school gewettigd Problematische afwezigheden

3a) Geoorloofd verzuim Van rechtswege gewettigde afwezigheden Afwezigheid om medische redenen (code Z, code D) Afwezigheden ten gevolge van topsportconvenant (code C) Afwezigheden ten gevolge van topcultuurstatuut (code C) Afwezigheid in studiegebied ballet (code C) Afwezigheid als gevolg van uitsluiting als tuchtmaatregel (code T) Overige van rechtswege gewettigde afwezigheden (code R)

3a) Geoorloofd verzuim Door de school gewettigde afwezigheden Geen beroep mogelijk Geen appreciatierecht voor inspectie en verificatie Wel controle op correct gebruik codes Afwezigheden door het niet ingeschreven zijn in een school (late inschrijvingen)

3a) Geoorloofd verzuim Afwezigheden door het niet volgen van het lesprogramma tijdens een bepaalde periode Overlijden bloedverwant (code Q) Sportieve of culturele manifestatie (code P) Time-out programma (code O) Buitenlandse reis ouders o.w.v. professionele reden (code P) Tijdelijk volgen hoger onderwijs (code P) Stages: code W Niet aanwezig op stage -> afwezigheidscode Afwezigheden door revalidatie tijdens de lesuren (code H)

3b) Ongeoorloofd relatief verzuim Afwezigheden die niet kunnen worden verantwoord Geregistreerd met code B Twijfelachtige medische attesten ‘Dixit-attest’ Attest geantedateerd of datum vervalst Reden los van medische toestand leerling

3b) Ongeoorloofd relatief verzuim School verantwoordelijk voor begeleiding leerling: ‘Van bij de eerste registratie in contact treden met ouders Vanaf 5 B-codes CLB inschakelen en begeleidingsdossier opmaken 15 B-codes: Problematisch afwezig Begeleiding tijdens hele schooljaar Als begeleiding voldoende is, is leerling regelmatig (cf. commissie PA) Verificatie controleert aan de hand van begeleidingsfiche en via Discimus Mogelijk om externen te betrekken (bijv. aanspreekpunten lokale politie, http://www.infozone.be/home.htm)

3b) Ongeoorloofd relatief verzuim Afwezigheid op school gekoppeld aan schooltoelage, leerling verliest recht als Hij op 30/06 nergens is ingeschreven Twee opeenvolgende schooljaren minstens 30 halve dagen problematisch afwezig Na uitschrijving geen nieuwe inschrijving binnen 15 dagen

3b) Ongeoorloofd relatief verzuim Situatie op 7/12/’16: 27012 leerplichtige leerlingen met minstens 5 B-codes

3b) Ongeoorloofd relatief verzuim Situatie op 14/10/’16: 13540 leerplichtige leerlingen met minstens 5 B-codes

4) Overzicht actoren in spijbelproblematiek School CLB Ouders & leerlingen Artsen Overheid Time-out projecten Gemandateerde voorzieningen LOP Lokale besturen en diensten Welzijn Politie Openbaar Ministerie

School Omzendbrief SO/2005/04

School Omzendbrief SO/2005/04

School Omzendbrief SO/2005/04

CLB Taak CLB vastgelegd in art. 14 van BvR tot vaststellingen van de operationele doelstellingen van de Centra voor Leerlingenbegeleiding

Gemandateerde voorzieningen Ondersteuningscentrum Jeugdzorg Vertrouwenscentrum Kindermishandeling

Overheid Melding zorgwekkende dossiers Commissie PA

Politie Melding van manifeste onwil door de ouders Politie nodigt ouders uit voor gesprek Begeleiding door school en ouders blijft essentieel

Openbaar Ministerie Kan op verschillende manieren worden gecontacteerd Dossier VOS Dossier lastens de ouders

Lijst bronnen BvR tot vaststelling van de operationele doelstellingen van de Centra voor Leerlingenbegeleiding: http://data- onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=14124 Codex SO: http://data- onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=14289 Leerplicht (n. d.). Retrieved from http://onderwijs.vlaanderen.be/nl/leerplicht Omzendbrief afwezigheden en in- en uitschrijvingen in het voltijds gewoon secundair onderwijs en het deeltijds secundair onderwijs: http://data- onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=13644#3

Lijst bronnen Omzendbrief ‘het recht op onderwijs voor kinderen zonder wettig verblijfsstatuut’: http://data- onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=13382 Vlaamse krachtlijnen inzake aanpak van de spijbelproblematiek: http://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/assets/docs/publicaties/nieuwsbri ef/2016/1/docs/krachtlijnen-aanpak-spijbelproblematiek.pdf Wat is spijbelen? (n. d.). Retrieved from http://www.ond.vlaanderen.be/leerplicht/algemeen/wat_is_spijbelen.htm Wet leerplicht: http://data- onderwijs.vlaanderen.be/edulex/document.aspx?docid=12344