HET JOHARI VENSTER EN FEEDBACK Raampjes open De term ‘raampjes’ verwijst natuurlijk naar het venster uit het Johari venster. 1 1 1 1
Feedback: overal en altijd Voortgangsgesprekken Beoordelingsmomenten (Combels) Voortgangsdocument Reacties op elkaars inbreng LEOh Beoordeling docent Prive Feedback geven en ontvangen gebeurt continu. Hier worden enkele momenten opgesomd, waarin het expliciet aan de orde is. Je kunt zelf voorbeelden toevoegen of weghalen, en bijvoorbeeld alleen die momenten opnemen die binnenkort op de agenda staan. 2 2 2 2
Competenties 3 Professionaliteit Professionaliteit 7.4 Past het eigen gedrag aan op basis van reflectie en feedback Reflecteert op eigen gedrag en functioneren, en de onderliggende motivaties Staat open voor feedback en past zonodig eigen gedrag bij In de Combel wordt feedback expliciet genoemd bij de competentie professionaliteit. Het is dus iets wat je als aios geacht wordt te kunnen. En je wordt er ook op beoordeeld. 3 3 3 3
Binnen en buiten Het Johari venster (tot 4.30) 4 In deze powerpoint wordt gebruik gemaakt van een prachtig filmpje van (in totaal) 14 min., dat in 3 delen wordt besproken. Het eerste deel illustreert het Johari venster. Zoek het filmpje op via onderstaande link (of via de zoektermen) Link: https://youtu.be/PVGgeiFoL7o Zoektermen: Johari window and feedback – Dr Robin Lindbeck Toon het tot aan 4.30 (dus tot het moment waarop het gaat over feedback ontvangen) 4 4 4 4
Hoe is dat voor jou? 5 En ons…. Verwijs naar de voorbereidingsopdracht (de 4 vragen). Deze zijn in dia 6 ingevoegd in de 4 cellen. 5 5 5 5
6 1 Arena Vrije ruimte Open Publieke arena Publieke zelf Bekend aan jezelf Niet bekend aan jezelf Bekend aan anderen 1 Arena Vrije ruimte Open Publieke arena Publieke zelf Wat is het belangrijkste wat je over jezelf hebt laten zien, tijdens de terugkomdagen tot nu toe? 3 Blinde vlek Blind spot Blind area Ben je tot nu toe iets van jezelf tegen gekomen wat je nog niet wist van jezelf? Denk je dat anderen dat wel van jou wisten of zagen? Niet bekend aan anderen 2 Facade Verborgen gebied Hidden Private area Wat is belangrijk voor je, maar heb je (nog) niet verteld of laten zien tot nu toe? 4 Unknown Onbekende zelf Stel, je zou nog een totaal nieuw talent hebben, waarvan je het bestaan nog niet weet, heb je enig idee op welk vlak dat dan zou kunnen liggen? Verwijs naar de voorbereidingsopdracht (de 4 vragen). Deze zijn in dia 6 ingevoegd in de 4 cellen. Vraag wat iedereen bij die 4 vragen heeft geantwoord en illustreer op die manier het model. Vraag 4 is natuurlijk hypothetisch, maar vaak komen daar toch leuke antwoorden uit, die illustreren waar het in die cel over gaat. In de literatuur en filmpjes worden bijvoorbeeld dingen genoemd als: - pas als je een kindje krijgt, kom je erachter hoe geduldig je kunt zijn; - pas als je een opdracht krijgt om een project te leiden, kom je er achter dat je goed mensen kunt aansturen, etc. 6 6 6 6
Dus …. 7 Feedback is een manier om blinde vlekken op het spoor te komen en misschien wel een totaal nieuw knoflookbeleid in te stellen Dit is een afrondende conclusie. Je kunt hem ook op een andere manier formuleren dan hier staat. De term ‘knoflookbeleid’ verwijst naar een voorbeeld dat in één van de Youtube filmpjes wordt beschreven van een blinde vlek. Als je veel knoflook hebt gegeten, ruik je dat zelf niet (meer), maar je omgeving des te meer. Dat blijft zo, totdat iemand je daar op wijst (en je dus feedback geeft). Het voorbeeld illustreert dat je er baat bij kunt hebben om je naar de buitenwereld (of in ieder geval een deel daarvan) open op te stellen en andere mensen uit te nodigen om je feedback te geven. Ook ongevraagd. Want knoflook of niet, ieder mens heeft zo van die dingen die hij zelf niet weet, en de buitenwereld wel. 7 7 7 7
Feedback regels 8 Video fragment Welke feedbackregels herken je in dit fragment? Zie je nog mogelijkheden tot verbetering? Na het Johari venster worden in het filmpje de feedback regels besproken. Voordat je daarmee verder gaat, kan het leuk zijn om met een opwarmertje c.q. een ‘grappig’ voorbeeld te laten zien hoe het niet moet. Bijvoorbeeld met een schrijnende sketch van Alex Klaasen en Martine Santfoort, waarbij je de aios laat letten op de volgende twee vragen: - Welke feedbackregels herken je in dit fragment? - Zie je nog mogelijkheden tot verbetering? Link: https://youtu.be/qH-zOrieqfY (Zoektermen: Feedback geven is ook een vak - Alex Klaasen en Martine Santfoort) Je kunt de sketch ook weglaten (en dus ook dia 8) en dan meteen overgaan naar het vervolg van het filmpje, waar het gaat over feedback ontvangen en de daarbij horende dia 9. 8 8 8 8
Feedback ontvangen Vervolg video (van 4.30 – 7.30) 9 Toon het vervolg van het filmpje vanaf 4.30 tot aan 7.30 Het gaat hier over feedback ontvangen. Ze geeft enkele bekende feedbackregels, maar doet dat op een leuke, heldere en overtuigende manier. 9 9 9 9
Feedback ontvangen Wat vind je van deze regels? Welke vind je moeilijk? Kun je een voorbeeld geven, waarin dit wel of juist niet zo goed ging? Tijd voor reflectie. Drie vragen over feedback ontvangen lenen zich voor uitwisseling in de grote groep of in subgroepen: - Wat vind je van deze regels? - Welke vind je moeilijk? - Kun je een voorbeeld geven, waarin dit wel of juist niet zo goed ging? 10 10 10 10
Feedback geven We hebben net de feedbackregels gezien voor feedback ontvangen. Wat zijn de regels voor feedback geven? - (Vervolg video, vanaf 7.30) Ga nu verder met feedback geven. Inventariseer even de regels voor feedback geven. Het is zinvol om dat plenair te doen en even de (standaard) regels over tafel te laten gaan, omdat die in het filmpje niet worden opgesomd (daar worden ze slechts samengevat). Toon daarna het vervolg van het filmpje, dus vanaf 7.30, als het gaat over feedback geven. Ze beschrijft de kwantiteit van feedback geven, met als stelling: we geven bijna altijd feedback als het heel goed is of heel slecht, maar niet in het grote gebied daar tussen in. Vervolgens beschrijft ze de kwaliteit van feedback geven. Daarbij presenteert ze niet de standaard feedback regels, maar vat die samen met ‘specific’ en ‘impact’. 11 11 11 11
FEEDBACK GEVEN Maak tweetallen en bedenk samen: één moeilijk feedbackpunt voor jullie beide opleiders één moeilijk of makkelijk feedbackpunt voor mij als docent. Help elkaar het feedbackpunt zo krachtig mogelijk te formuleren. Het punt voor je opleider houden jullie voor jezelf, het feedbackpunt voor de docent spreken jullie uit. Laat de groep oefenen met het geven van feedback. Kies een vorm en een werkwijze die je passend vind. Je kunt dat bijvoorbeeld koppelen aan een evaluatiemoment dat binnenkort op het programma staat. In deze dia worden de volgende drie opdrachten geformuleerd: - Maak tweetallen en bedenk samen: één moeilijk feedbackpunt voor jullie beide opleiders en één moeilijk of makkelijk feedbackpunt voor mij als docent. - Help elkaar het feedbackpunt zo krachtig mogelijk te formuleren. - Het punt voor je opleider houden jullie voor jezelf, het feedbackpunt voor de docent spreken jullie uit.
Voor thuis Ga actief op zoek naar een blinde vlek (wie zoekt zal vinden, wie vraagt zal horen) Doe de digitale vragenlijst over het Johari venster. Nodig anderen uit hem ook over jou in te vullen (bijvoorbeeld opleider, assistente, praktijk- ondersteuner, collega, docent, mede-aios). Trek een conclusie. Ga op zoek naar een kernkwaliteit van je (gebruik daarvoor eventueel de test uitslag) Als afronding van dit programma worden drie punten ‘voor thuis’ genoemd: 1 Probeer de komende tijd een blinde vlek van jezelf op te sporen. Benadruk daarbij het doorvragen. Als je mensen om feedback vaagt, zal er vaak een afgeroomd, sociaal wenselijke antwoord komen. Pas als je dóórvraagt en kenbaar maakt dat je het écht wil weten komen ook de achterliggende antwoorden. Doorvragen vergroot de kans op het vinden van een blinde vlek. 2 Er bestaat een leuke digitale vragenlijst over het Johari venster. De link naar deze website is: http://kevan.org/johari Je vindt een groot aantal persoonskenmerken. Deze hebben allemaal een neutrale of (vooral) positieve connotatie. Daarvan moet je er zes aanklikken die je het meest van toepassing vindt op jezelf. Vervolgens kun je andere mensen uitnodigen om dat ook te doen (dus aankruizen wat ze op jou van toepassing vinden). Het systeem verdeelt dan zelf die persoonskenmerken over de vier cellen. Dus als iedereen jou ‘geweldig’ vindt, verhuist het kenmerk ‘geweldig’ van Unknown naar Arena. Als alleen jij dat vindt verhuist hij van Unknown naar Blind spot. Enzovoort. Het is niet een wetenschappelijk onderbouwde lijst, maar leuk om te doen en zeer geschikt voor reflectie, evaluatie en uitwisseling. De aios kan dus meerdere mensen uitnodigen, bijvoorbeeld opleider, praktijkassistente, docent, aios, praktijkondersteuner, etc. 3 Omdat in de vragenlijst vrijwel alleen positieve kenmerken worden genoemd, kan je de lijst ook gebruiken als middel om kernkwaliteiten op het spoor te komen. Je kunt dat expliciet zo noemen en dan als vervolg op dit programma het thema Kernkwaliteiten bespreken. 13 13 13 13