Lab van troje

timelab

De buren van de abdij

Commons josaphat

De koep

OpgewekTienen

Museum zonder muren

dekledingbibliotheek

Pleidooi voor een “kopschuif”. Vitale coalities smeden in culturele ruimtes.

Vloeibare tijden?

We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperk.

Systeemcrisis . De komende generaties zullen grote veranderingen plaatsvinden in onze economische, ecologische, politieke, culturele… systemen

Grondstromen: Van verticaal geordend, centraal aangestuurd, top down naar een horizontale, decentrale en bottom-up samenleving Naar een decentrale en digitale economie Van grote, centralistische en bureaucratische organisaties naar mensen die zich van onderuit organiseren in netwerken en gemeenschappen .

Welke drivers? Wat is de impact op cultuur?

Evolutie bevolkingssamenstelling Evolutie wetenschap en technologie Mens en cultuur

Gebieden in transitie: verenigen en participeren leren vormgeving van ruimte veranderende relaties tussen middenveld – overheid – profit – burgers (vrije) tijd samen-leven

“Ongetemde problemen” stellen onze “recepturen” in vraag

Overheid en burgers. Burgers beseffen dat overheid niet in staat is om in alle maatschappelijke vraagstukken een leidende rol te nemen. Bij overheden groeit het besef dat gezien de snelle en grondige maatschappelijke evoluties de sturingscapaciteit niet langer volstaat. Organisaties en werkers zijn zoekend!

Op zoek naar nieuwe vormen, relaties en allianties!

Een veranderende overheid?

Een overheid in transitie? Verschijningsvormen van democratie en bijhorende overheid doorheen de tijd. Van Public administration Over New Public Management Naar New Public Governance?

Public administration: tot jaren 80 Representatiedemocratie. Burger duidt bestuurders aan die dan verantwoordelijk zijn voor beleid. Uitvoering wordt toevertrouwd aan administratie. Primaat politiek Overheid als klassieke, hiërarchische bureaucratie geleid door regels en reglementen. Ambtenaar voert en uit en inspecteert. Burger is : kiezer. Correctie vanaf de jaren ‘60: introductie raden.

Sinds jaren 80: new public management Modellen uit bedrijfswereld worden ingevoerd: resultaatgerichtheid, beleidsplanning, kwaliteitszorg, kostenbeheersing zowel bij de overheid als bij wie steun krijgt van de overheid. Administratie differentieert in diensten en specialismen: cultuurdiensten, jeugddiensten, communicatiediensten, milieudiensten Ambtenaar = inhoudelijk specialist en/of manager. Burger wordt naast kiezer ook klant. Inspraak wordt benaderd vanuit managementperspectief.

Naar een new public governance? Een nieuw (opkomend) model van besturen en omgaan dat de focus legt op “relatie” Relatie met en wederkerige betrokkenheid van overheid op zijn burgers staat centraal. Burger wordt gezien als een actieve en productieve partner. In netwerken en samenwerkingen worden antwoorden gezocht en gerealiseerd op vraagstukken die er maatschappelijk toe doen: kinderopvang, voedselproductie, ruimtelijke ordening, openbare ruimte, mobiliteit, solidariteit met mensen in armoede, gemeenschapsvorming,… Participatie 2.0: waar traditioneel inspraak wordt gezien als dat proces waarbij burgers door de overheid betrokken worden op beleidsvraagstukken krijgen we participatie 2.0: hoe kunnen burgers hun bestuurders betrekken bij wat de samenleving echt bezig houdt.

Nieuw type ambtenaar doet intrede: frontlijnambtenaren – veldwerkambtenaren: focus op netwerken en relaties, werken horizontaal in de gemeentelijke structuur over klassieke structuren heen, voeden mee het publieke en politieke debat

Een werkveld in transitie?

Een werkveld in transitie? Het kunst- en cultuurveld: er wordt voortdurend bijgebouwd en aangebouwd. Wat er is blijft? Het participatievraagstuk laat zich niet temmen? De verkokering raakt maar niet doorbroken? Draagvlak voor publieke financiering onder druk? Naar een Angelsaksisch model? Vormen worden in vraag gesteld. Wachten op een “uber” in cultuur? Van onderuit (burger) en profit komen in toenemende mate op het terrein? Wat bijkomt laat zich nog moeilijk vatten in klassieke onderscheidingen. Hybridisering?

Een kopschuif?

Denken en handelen in culturele ruimtes Ons denken is geformateerd “van binnen naar buiten” Toekomstig denken = “van buiten naar binnen” Denken vanuit ruimte als gebied: van lokaal naar regionaal Denken vanuit ruimte als het publieke, de participatieruimte: de burger als deelnemer en deelhebber. Denken vanuit ruimte als veld: een veld van cultuuractoren met dikwijls gedeelde ambities en functies. Denken vanuit ruimte als ruimte voor vernieuwing: experiment, innovatie.

Wat betekent dit voor organisaties en werkers Wat betekent dit voor organisaties en werkers? Organisatie – Netwerk Werker – Community Concurrentie – cocreatie Exploitatie – coöperatie Centraal – decentraal Aanbod – vraag Vervuilend – schoon Massa – maat Bezit – gebruik Individu – gemeenschap Lineair - circulair

De kopschuif Vitale coalities smeden: Pleidooi voor cultuurorganisaties die maatschappelijk en contextbetrokken opereren! Pleidooi voor cultuurorganisaties die voortrekker zijn in het smeden van vitale coalities (met elkaar, met de overheden, met de profit, met burgers) in het tackelen van maatschappelijke kwesties. Een nieuw “cultuurpact”? Een brede “cultuureducatie coalitie”? Een….

Schatplichtig aan: Osborne / De Rynck / Rotmans / Kievit / IDEA Consult / … Fred Dhont fred.dhont@socius.be