Seksueel misbruik en de gevolgen daarvan

Achter elk gezicht kan een verhaal zitten

Seksualiteit: mooi of lelijk Vertrouwen Vrije keus Gelijkwaardig Genieten Verantwoordelijk Ontvangen Hooglied Wantrouwen Onvrijheid Macht Misbruik Onmacht Nemen 2 Sam. 13

Pastoraal thema Wie zelf seksuele intimidatie heeft ondergaan kan bang zijn voor dit thema in het pastoraat. Wie het goed verwerkt heeft wordt juist een goede pastor. Sommige pastors komen dit thema nooit tegen. Ze staan er niet voor open. Of ze wekken bij slachtoffers geen voldoende vertrouwen op. Een vrouwelijke pastor zal er eerder verhalen over aanhoren dan een man.

Definitie en cijfers: Latijn: Incestus (onrein, onkuis) Woelinga: Incest is misbruik van macht en vertrouwen door een volwassene (ouder/gezins/familielid en of hulpverlener) ten opzichte van een kind in de vorm van seksuele handelingen of pogingen daartoe, vaak onder druk van geheimhouding.

Aanvullende definitie Van der Wal: Seksueel misbruik is een ervaring die de persoonlijkheid diep aantast. Incest betekent een schending van de lichamelijke integriteit. Het kind wordt niet als een persoon gerespecteerd maar wordt gebruikt ter bevrediging van de behoeften van de dader. Het kind voelt zich vies, lelijk, slecht en waardeloos en dit werkt door tot in de volwassenheid.

Cijfers: Een op de zes vrouwen heeft te maken (gehad) met een vorm van seksueel geweld. Bij de mannen ligt dit cijfer ongeveer één op de negen. De dader is in 95% van de gevallen een man.

Mag ik je voorstellen Jane: ‘slechts’ herhaald betast door haar vader. Eline: tijdens logeerpartijen door haar opa in de schuur misbruikt Karlijn: door neef misbruikt in de weken toen moeder in het ziekenhuis lag Cor: door de mannelijke oppas als kleine jongen seksueel misbruikt

Voedingsbodems voor misbruik? Seksueel misbruik kan overal voorkomen, in alle lagen van de samenleving, in christelijke en niet-christelijke contexten. Soms familie- en gezinsstructuren Gesloten systeem – sterke afgrenzing naar buiten Open systeem – onduidelijke afgrenzing van gezinsleden binnen één familiesysteem De factor macht is altijd aanwezig.

Wat gebeurt er bij seksueel misbruik? Wat gebeurt er lichamelijk en wat zijn de gevolgen? Welke schade heeft incest sociaal /emotioneel en psychisch? Wat gebeurt er in gezin en context Wat zijn de gevolgen voor geloof, Godsbeeld en spiritualiteit ?

Let op! Seksueel misbruik heeft een complex van gevolgen. Dus uit enkele waarnemingen kun je geen conclusie trekken dat iemand misbruikt is. Altijd blijft gelden: een koe heeft vier poten. Maar een dier met vier poten hoeft nog geen koe te zijn.

Lichamelijke gevolgen

Lichamelijk word je beroofd: Van je lichamelijke integriteit (wat van jou is, is niet langer van jou) Van je maagdelijkheid Je positieve seksuele belevenissen Gevolg: Je hebt pijn (lijfelijk) Je voelt je vies, waardeloos, lelijk en slecht

Welke schade heeft incest sociaal /emotioneel en psychisch?

Innerlijk evenwicht is weg Verlies van vertrouwen (vooral in mannen) Verlies van zelfrespect, negatief zelfbeeld Onterechte schuldgevoelens Schaamte voor jezelf Afkeer van het eigen lichaam (daardoor soms eetproblemen of automutilatie) Geen grenzen kunnen hanteren en daardoor of hoerig of te preuts worden

Vervolg Scheefgroei in karakterstructuur Rondlopen met een groot geheim / masker Dissociatie; bevroren gevoelens Loyaliteitsconflicten Seksuele geremdheid in het huwelijk

Jongens en misbruik Al het voorgaande slaat op jongens en meisjes Jongens worden aangetast in hun mannelijke identiteit (zoals die in onze cultuur gezien wordt) Misbruikte jongens kunnen destructief gedrag vertonen (geweld, verslavingen) en zelf dader worden. Ze hebben moeite om een goede relatie op te bouwen met een vrouw en kunnen bang zijn om vader te worden.

Wat gebeurt er in de context?

Wat gebeurt er in de context? Twee claims: Geheimhouding Loyaliteit Bij bekend worden: Bom onder familiesystemen Verslechtering van relaties (moeder) Schande en veroordeling (dorp, kerk)

Gevolgen voor geloof

Gevolgen voor geloof Vertrouwen op God is zwaar beschadigd of God blijft juist als de enige betrouwbare Vader over (dat laatste minder vaak??) Schuld en schaamte brengt gevangenschap Woede Vraagstuk van de vergeving Niet voldoende erkenning van de gemeente voor het slachtoffer

Pastoraat Ga nooit alleen met een slachtoffer aan het werk: ALTIJD is er officiele hulpverlening nodig Schakel bij jongeren AMK / Veilig Thuis in. Opbouw van vertrouwensrelatie is het allerbelangrijkst Hanteer duidelijke grenzen (twee kanten op) Voorkom confluentie (vervloeiing met de emoties van het slachtoffer). Erken het slachtoffer in zijn/haar ervaringen. Geef het (volwassen) slachtoffer eigen verantwoordelijkheid bij de keuzes voor het hulptraject

Wat doe je niet: Geheimhouding beloven Details van traumatische ervaringen willen horen Waarheidsvinding (doen hulpverleners of de politie) Te vroeg over vergeving beginnen Je als mannelijke pastor aan een vrouwelijk slachtoffer ‘opdringen’.

Veel meer vormen van seksueel misbruik: Cybersex Sexting Loverboys Mensenhandel Enz.

Informatiev sites http://www.slachtofferwijzer.nl https://www.hulplijnseksueelmisbruik.nl/ http://www.meldpuntmisbruikrkk.nl http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huiselijk- geweld/hulp-bieden/meldcode http://www.vooreenveiligthuis.nl/huiselijkgeweld/fo rum/ http://www.smpr.nl/