H1 De samenleving

Maatschappijleer gaat over de samenleving!

Samenleven Samenleven doe je in groot verband, maar ook in kleinere groepen: bijvoorbeeld met je klasgenoten, op de sportclub of in je buurt. Sociale omgeving De mensen in je omgeving die je regelmatig ziet.

Samenleven Samenleven doen we ook in een veel grotere groep. Samen met miljoenen inwoners van Nederland vormen we de maatschappij.

Je hebt anderen nodig Mensen zijn afhankelijk van elkaar. Denk bijvoorbeeld aan: Je sociale omgeving Winkels (Openbaar) vervoer School Etc. Omdat we met miljoenen mensen samenleven en iedereen afhankelijk is van anderen, zijn er afspraken nodig

Samenleven kan niet zonder regels! Regels die je automatisch toepast en vanzelfsprekend vindt. Bijvoorbeeld: Iemand een hand geven Je vinger opsteken Gedragsregels Regels die in wetten zijn vastgelegd. Bijvoorbeeld: Je mag niet door rood fietsen Als je een bijbaan hebt, verdien je het minimumloon Wetsregels

Extra: de oefentoets-app Download de oefentoets-app waarmee je je voor elke toets goed kunt voorbereiden. Je kunt de app gemakkelijk vinden door in de App Store (iOS) of Google Playstore (Android) te zoeken naar ‘maatschappijleer VMBO-KGT’.

H2 Hoe maken we keuzes?

Kernbegrippen Belangrijke begrippen die bij maatschappijleer regelmatig terugkomen zijn: Waarden en normen Belangen Macht

Waarden Waarden Principes die mensen belangrijk vinden en willen nastreven. Waarden Voorbeelden hiervan zijn: Familie Aanzien Vrijheid Gezondheid Discipline Tip: een waarde kun je meestal in één woord omschrijven. Klik hier voor een lijst met nog meer voorbeelden van waarden.

Normen horen altijd bij een waarde! Regels over hoe jij en anderen zich moeten gedragen. Normen Normen horen altijd bij een waarde! Waarde Voorbeeld van een norm Familie “Je zorgt voor je ouders als ze dat zelf niet meer kunnen.” Status “Ik vind het belangrijk om veel geld te verdienen.” Vrijheid “Iedereen moet vrij zijn om te geloven wat hij wil.” Gezondheid “Ik sport drie keer per week om fit te blijven.” Discipline “Ik zorg dat ik altijd mijn huiswerk heb gemaakt.”

Normen en waarden Kijkopdracht: Welke waarden en normen over het onderwerp softdrugs herken je in deze aflevering? Noem een waarde en een bijbehorende norm. U kunt de video bekijken wanneer u de diavoorstelling start en op de afbeelding klikt. http://www.schooltv.nl/video/metropolis-in-de-klas-wiet/

Belang Belang Het voordeel dat je ergens van hebt. Maak de zinnen af. Scholieren hebben belang bij …… Autobezitters hebben belang bij ……. Horeca-eigenaren hebben belang bij ……

Belangentegenstelling Als het belang van de één botst met het belang van een ander. Bedenk een belangentegenstelling tussen: Werkgevers en werknemers. Rijke en arme mensen.

Wat is macht? De mogelijkheid om het gedrag van Macht anderen te beïnvloeden. http://www.schooltv.nl/video/hoe-werkt-macht-net-als-bij-apen/#q=macht Macht Machtsmiddelen: Functie Beroep Kennis Overtuigingskracht Aanzien Geweld Aantal Geld Ti

Machtsmiddelen

Video-opdracht Kijkopdracht 1: Welke machtsmiddelen van apen herken je in dit videofragment? Kijkopdracht 2: Benoem twee gevolgen die het hebben van macht op mensen kan hebben. http://www.schooltv.nl/video/hoe-werkt-macht-net-als-bij-apen/

H3 Hoe onderzoek je de samenleving?

Maatschappelijk probleem Vier kenmerken: Veel mensen hebben last van het probleem. Er zijn verschillende meningen over de oorzaak en de oplossing. Het probleem krijgt veel aandacht in de media. De politiek moet zich met het probleem bemoeien.

Uitgaansgeweld We gaan het maatschappelijke probleem uitgaansgeweld onderzoeken, aan de hand van de vier kenmerken van een maatschappelijk probleem.

Er zijn grote groepen bij betrokken Er hebben veel mensen last van het probleem of vinden dat het niet goed geregeld is: Wie? Welk belang? Uitgaanspubliek Een veilige omgeving waar ze kunnen uitgaan. Horecabedrijven Een veilige plek voor hun gasten. Zoveel mogelijk (alcoholische) drankjes verkopen. Daders uitgaansgeweld Ongestraft blijven na het plegen van geweld. Politie Zo min mogelijk hoeven in te grijpen. Omwonende Weinig geluidsoverlast en een veilige buurt.

Verschillende meningen Welke meningen zijn er over de oplossing van het probleem? “Er moet meer politie-inzet in horecagebieden komen.” “De straffen voor daders moeten flink omhoog.” “Café’s moeten strenger zijn bij het schenken van alcohol aan mensen die te veel hebben gedronken.” “De overheid moet een campagne starten om het probleem tegen te gaan.” “De openingstijden voor de horeca moeten strenger worden.”

Media-aandacht Media zoals televisie, kranten, radio en websites berichten over het probleem.

De overheid moet het probleem oplossen Hoe kan uitgaansgeweld worden opgelost? De overheid zet politie in om uitgaansgeweld tegen te gaan. Door informatiecampagnes kunnen mensen bewust worden. De alcoholleeftijd wordt verhoogd.

Dilemma’s Als je een maatschappelijk probleem wilt oplossen krijg je vaak te maken met dilemma’s. Een lastige keuze tussen twee dingen die allebei voordelen of juist nadelen hebben. Dilemma Bijvoorbeeld: Mag de overheid in alle gebieden waar overlast kan plaatsvinden videocamera’s ophangen voor de veiligheid? Keuze 1: Ja, dat zorgt voor meer veiligheid op straat. Keuze 2: Nee, dat kost veel geld en tast de privacy van burgers aan.

Je mening vormen Wat heb je nodig voor een goede mening? Je moet de feiten kennen. Feiten kun je: controleren bewijzen Je moet het probleem van verschillende kanten kunnen bekijken. Je hebt argumenten nodig: redenen die aangeven dat jouw mening goed is.

Video-opdracht Vragen Feiten kennen Met welk doel wordt de bodycam gebruikt? Wanneer wordt de bodycam gebruikt? Verschillende kanten Wat vinden de uitgaande jongeren van de bodycam? Welk belang hebben ouders bij het gebruik van de bodycam? Welke belangen heeft de politie bij de bodycam? Argumenten Wat vind je belangrijker, privacy of veiligheid? Zijn er andere voor- of nadelen die de bodycam heeft? https://www.youtube.com/watch?v=X2v-NCWics4 00:01:53