Formatief versus summatief Karen Heij

Formatief toetsen: wat is dat?

Formatief Summatief Meten om de balans op te maken: blik terug Meten om te groeien: blik vooruit Meten om de balans op te maken: blik terug

Citaat “Invoering van een rigoureuze scheiding tussen, enerzijds, de samenwerking van leraar en leerlingen ter bevordering van het leerproces van de laatste, en anderzijds, een zo objectief mogelijke toetsing, per leerling, van het onderwijs-effect … zou een zegen voor ons onderwijs zijn.”

Citaat “Invoering van een rigoureuze scheiding tussen, enerzijds, de samenwerking van leraar en leerlingen ter bevordering van het leerproces van de laatste, en anderzijds, een zo objectief mogelijke toetsing, per leerling, van het onderwijs-effect … zou een zegen voor ons onderwijs zijn.” A.D. de Groot in: ‘Vijven en zessen’ (1966)

Euvel van ons voortgezet onderwijs volgens de Groot in 1966 “Permanente selectie met rekbare maatstaven” Wat is er veranderd? Waar staan we nu?

Reflectie op ons huidige onderwijs Hoe ziet toetsing eruit? Welke ruimte is er voor het maken van fouten, voor leren? Welke ruimte is er voor het leren van gemaakte fouten? Toetsen we criteriumgerelateerd of normgerelateerd? Welk effect heeft vergelijkend toetsen? Welke mate van maatwerk is mogelijk?

Motivatie Voorwaarden Relatie Autonomie Competentie Intrinsieke versus extrinsieke motivatie: ‘Straffen en belonen heeft negatieve impact op de intrinsieke motivatie.’ Deci en Ryan

Flow Czikszentmihalyi

Vergelijkend toetsen (verhaal achter het cijfer): Wat doet dat met kinderen? Bob Rosenthal: Pygmalion-effect

Vergelijkend toetsen (verhaal achter het cijfer): wat doet dat met kinderen? Carol Dweck: growth mindset versus fixed mindset

Motiverende toetsing: effectieve feedback Wat is het doel? (Feedup) Hoe sta ik nu ten opzichte van dit doel? (Feedback) Waar moet ik nu aan gaan werken? (Feedforward) Effectieve feedback

http://ccea.org.uk/sites/default/files/docs/curriculum/assessment/assessment_for_learning/ks1_2_afl_guidancebooklet.pdf

Meten Informeel Formeel

Meten en leerdoelen Concreet leerdoel + heldere succescriteria Informeel Formeel Leerdoel? Succescriteria?

Meten en effectieve feedback Concreet leerdoel + heldere succescriteria Informeel Formeel Leerdoel? Succescriteria? Effectieve Feedback

Goede feedback en meten Meting moet aansluiten op waar de leerling op dat moment mee bezig is (op zijn fase van het leerproces) Meting moet aansluiten op concrete leerdoelen die voor de leerling bekend zijn (weten wat hij moet doen en weten wanneer het goed genoeg is) Na de meting moet er tijd zijn om met de feedback aan de slag te gaan (ruimte om te verbeteren) NB Niet alles hoeft tegelijk of in één keer Feedback moet aanzetten tot denken; niet tot emotie (Dylan William) https://vimeo.com/130201029

Toetsbeleid Toets in lijn met je visie Goed toetsbeleid vraagt nadenken over: Wat zijn onze ambities (schoolplan)? Wat motiveert? Hoe maken we onderscheid tussen examineren en voortgang meten? Hoe creëren we zoveel mogelijk tijd en ruimte om te groeien? Belonen met cijfers? Of kan het (soms) anders? Vergelijken met andere leerlingen? Of vergelijken met doelen? Individueel coachen? Welke vormen van formatief toetsen gaan we wanneer en met welk doel gebruiken?

Terug naar de Groot “Invoering van een rigoureuze scheiding tussen, enerzijds, de samenwerking van leraar en leerlingen ter bevordering van het leerproces van de laatste, en anderzijds, een zo objectief mogelijke toetsing, per leerling, van het onderwijs-effect … zou een zegen voor ons onderwijs zijn.” A.D. de Groot in: ‘Vijven en zessen’ (1966)

Terug naar je eigen karakterisering Zijn de kernbegrippen die je had opgeschreven nog steeds de drie begrippen die formatief evalueren het beste kenmerken? Wat zou je nu anders doen? Formuleer een definitie van formatief evalueren waarmee je zelf aan de slag kunt

Check 1. Is het erg als niet altijd alle leerlingen dezelfde toets krijgen? 0 Ja 0 Nee 2. Is het geven van cijfers nodig om groei inzichtelijk te maken? 3. Is uitgebreide feedback zinvol als de meting het einde is van een onderwijsblok? 4. Is het mogelijk dat bij een eindtoets het gemiddelde van een klas op een 9 ligt?

DANK karenheij@gmail.com