Burgerparticipatie bij beheer en onderhoud van speelplekken in openbare ruimte Rosemarie Rienstra Hogeschool Inholland Delft Maarsbergen, 16 november 2016
Naam: Rosemarie Rienstra Opleiding: Landschape and Environment Management (afgestudeerd) School: Hogeschool Inholland, Delft Onderzoek: maart 2016-juli 2016 Emailadres: rosemarie.rienstra@rho.nl
Inhoudsopgave Aanleiding en doel Opdracht en hoofdvraag Onderzoeksmethode en afwegingskader Literatuurstudie Casussen Belangen, rollen en middelen Advies: aanbevelingen aan bedrijven Advies/conclusie: rolverdeling bewoners, bedrijven, gemeenten Aanbevelingen voor vervolgonderzoek Vragen/opmerkingen/discussie
Aanleiding en doel Burgerparticipatie; overheden dragen taken over aan burgers. Burgers nemen deel aan plannen en activiteiten van de overheid. Minder financiële middelen overheden Burgers worden mondiger Gevolg; overheden steeds vaker faciliterende rol Speelplekken- beheer -> bewoners. Gevolg voor bedrijven? Branchevereniging: onderzoek naar betekenis veranderende rolverdeling voor bedrijven
Opdracht en onderzoeksvraag Advies geven over een mogelijke rolverdeling tussen bedrijven, bewoners en gemeenten bij bewonersparticipatie bij speelplekken Hoofdvraag: Welk advies kan worden gegeven over de rol die bewoners, gemeenten en ondernemers innemen bij het beheer en onderhoud van speelplekken in de openbare ruimte?
Onderzoeksmethode Inventarisatie: Literatuuronderzoek: Burgerparticipatie Relatie spelen/bewegen in de buitenruimte en welzijn Wettelijke kaders Interviews: Bedrijven: Speelplan en Repcon Bewoners in Geldermalsen, Ommen en Buren Gemeenten: Geldermalsen, Ommen en Buren Actorenanalyse: Belangen, middelen en rollen actoren Aanbevelingen bedrijven, bewoners en gemeenten Advies: Rolverdeling bedrijven, bewoners en gemeenten bij beheer en onderhoud speelplekken openbare ruimte
Afwegingskader Binnen het onderzoek: Gaat het over speelplekken Worden situaties waar bewoners minimaal 3 jaar het beheer en onderhoud doen, gekozen Hebben de gemeenten allemaal een relatief lage stedelijkheidsklasse: Geldermalsen: 4 Ommen: 5 Buren: 5 Geen casussen in groot- stedelijke gemeenten! Rollen: taken en verantwoordelijkheden; wie en wat Belangen: intrinsieke drijfveer; waarom Middelen: financiën, kennis en materialen; waarmee
Literatuurstudie: burgerparticipatie 1 Vormen van burgerparticipatie bij ruimtelijke plannen: Inspraak Interactieve planvorming Burgerinitiatief In dit onderzoek: Interactieve planvorming en burgerinitiatief
Literatuurstudie: burgerparticipatie 2 Meerwaarde burgerparticipatie: Vergroten buurtbetrokkenheid; verbeteren sociale cohesie in de wijk/buurt Vergroten draagvlak van plannen gemeente Kennis en ideeën van burgers meenemen In sommige gevallen: voortbestaan van de speelplekken Veilige/nette speeltoestellen doordat bewoners oogje in het zeil houden
Literatuurstudie: burgerparticipatie 3 Aandachtspunten burgerparticipatie: Representativiteit Efficiëntie Eigenbelang burgers
Literatuurstudie: relatie spelen/bewegen en welzijn kinderen Belang aanwezigheid van speelplekken: Buiten-spelende kinderen en contacten in de wijk Totstandkoming van contacten tussen mensen met diverse etnische achtergronden Gezondheidsvoordelen en daling zorgkosten Waardestijging huizen Meer vraag naar buiten-attributen, zoals speeltoestellen Draagt bij aan cognitieve ontwikkeling kinderen Spelen en bewegen in de buitenruimte vergroot het welzijn van kinderen en heeft een maatschappelijke meerwaarde.
Casussen Geldermalsen Bedrijf inspecties Al meer dan 15 jaar Ongeveer 25 stichtingen Gemeente groenbeheer Buren Ongeveer 10 jaar Ongeveer 30 stichtingen/verenigingen Gemeente beheer terrein en groen Ommen Gemeente zelf inspecties Vanaf 1990 geleidelijk aan 11 stichtingen Gemeente of stichting groenbeheer; ‘maatwerk’
Belangen, rollen en middelen Veilige, uitdagende speelplekken Verbeteren sociale cohesie Creëren van draagvlak en betrokkenheid Rollen: Bedrijven doen inspecties en onderhoudsklussen Gemeente is eigenaar speelplek en heeft rol in groenbeheer Bewoners zijn beheerders speelplek Middelen: Bedrijven (leveranciers); kennis en expertise omtrent logboek, inspectie Gemeenten; subsidie Bewoners; zelf gereedschappen en materialen regelen
Aanbevelingen Aanbevelingen voor bewoners (door bewoners): Afsluiten van een aansprakelijkheidsverzekering Zorgen voor voldoende vrijwilligers en enthousiasme in de buurt Contacten onderhouden met bedrijven en de gemeente Een initiatief klein opstarten Actief op zoek naar sponsors Aanbevelingen voor gemeenten (door gemeenten): Een sturende rol vervullen: overeenkomst opstellen, eventuele subsidie toekennen Interesse tonen Aanbevelingen voor bedrijven (door bedrijven): Deel je kennis en expertise met bewoners Doen van complexe onderhoudsklussen
Deel advies: Aanbevelingen voor bedrijven Deelnemen aan bewonersinitiatieven Sturen in kennis en informatieoverdracht Adviserende en communicerende rol Specialiseren en verbreden Onderhouds- en inspectiewerkzaamheden Algemeen: Inspelen op veranderende rolverdeling (Blijven) inspelen op actualiteit
Advies/conclusie: rolverdeling bedrijven, bewoners en gemeenten Adviserende rol Rol in kennisoverdracht Controlerende rol Bewoners: Initiatiefnemer Beheerder/uitvoerder Oprichten organisatie, zorgdragen enthousiasme en continuïteit, creëren draagvlak, vrijwilligers zoeken en binden Gemeenten: Faciliterende rol Communicerende rol Rol als eigenaar en beheerder grond onder en rondom de speelplekken en groenbeheerder
Advies: mogelijke rolverdeling
Aanbevelingen voor vervolgonderzoek Motivatie voor het inzetten van burgerparticipatie door gemeenten Burgerparticipatie bij aanleg en inrichting van speelplek Mate van stedelijkheid bij casussen
Vragen/opmerkingen/discussie