‘ ‘t School is van iedereen

Ambities ‘t school is van iedereen Vanaf de start van de opleiding: Diversiteit en omgaan met diversiteit = het uitgangspunt In hidden en het expliciete curriculum Vooral meer aandacht voor kansarmoede!

Hoe? Sensibiliserend ervaringstraject voor Docenten en studenten Doel Ontmoetingen, ervaringen en reflectie rond kansarmoede en uitsluiting Supervisies onder begeleiding van expert(en) Inspiratiebron ‘kleine kinderen, grote kansen’ Doel Via pre- en postmetingen onderzoeken hoe we een (hidden) curriculum dat doordrongen is van diversiteit kunnen uitbouwen

Docentendriedaagse groep lectoren BaKO Expert/ begeleider 22 – 24/3/2014 groep lectoren BaKO Expert/ begeleider Lieven Verlinde, ‘t Lampeke, Leuven.

Docenten-driedaagse Programma Dag 1: 22/9 Dag 2: 23/9 Dag 3: 24/9 9.00 -12.00 uur   -Onthaal -Sessie met methodieken rond vooroordelen kansarmoede - kader ‘kansarmoede’: 6 dimensies 10.00 – 12.00 uur Voorstelling ‘Compagnie Tartaren’, sociaal-artistiek gezelschap binnen buurtwerking ’t Lampeke - Filmpje ‘platformlift’ + reflectie - Film ‘The paradox of non-existence’ + dialoog met regisseurs, 2 vluchtelingen uit Afghanistan. 9.00 – 12.00 uur Gesprek werkveld: experten mbt omgaan met kansarmoede in klas/ school Joke Van den Bruel, sancta Maria, Aarschot Lut, zorgcoördinator, Zegestraat - Hasselt directie Ourodenberg ‘good practices’, antwoorden op specifieke vragen, algemene uitgangspunten (bvb. visie verjaardagen), emotionele effecten en draagkracht in de klas, eigen leerproces doorheen de jaren, ... 12.00 – 13.00 uur Maaltijd in sociaal restaurant ‘Leren ondernemen’ 12.30 – 14.00 uur Broodmaaltijd in buurthuis ‘t Lampeke 13.00 – 16.30 uur Dialoogmoment & getuigenissen met mensen in kansarmoede en sociale uitsluiting: Sylvie en Muheddin 2 groepen, alternerend 14.00 – 17.00 uur Lezing en dialoog met Bart Demytenaere, auteur ‘In vrije val, armoede in België’ 13.00 – 15.00 uur Eindbespreking – reflectie – conclusies – kapstokken - evaluatie 16.30 -17.00 uur Reflectie en afronding 18.00 – 19.00 uur Warme maaltijd in buurthuis ‘t Lampeke 15.00 - 16.00 uur Afronding 19.30 – 22.00 uur  Dialoog met Karen Daniëls, gezinsbegeleiding en coördinatie dagopvang Wurpskes en auteur van ‘Helpende Handen in de kinderopvang. Gehechtheid bij kwetsbare kinderen, ouders en kindbegeleiders’

Evaluatie docenten ‘Wat raakte je’ ‘Wat neem je zeker mee’ Sterke momenten Getuigenissen mensen in kansarmoede Dialoog en ‘good practices’ met werkveld rond kansarmoede Sessie rond hechting bij kwetsbare kinderen Samen eten en ‘ontmoeting’ in sociaal restaurant ontmoeten, verbinding maken Aandachtspunten Voldoende tijd en ruimte voor (individuele) reflectie/ ‘bezinken’ inbouwen

Reacties docenten ‘Elke docent zou dit moeten ervaren’ Wij moeten ‘welzijn’ in ons hart en in onze opleiding sluiten ‘Dichterbij dan je denkt’ ‘Mijn blik werd verruimd’ ‘Zoals wij zijn opgevoed, zo kijken wij naar anderen’ ‘Durven kwetsbaar zijn’ ‘We kunnen een verschil maken, samen met anderen’ …

Studenten-driedaagse Proefgroep studenten 1 groep campus Diest (8) 1 groep campus Heverlee (9) 3 lectoren (coachen van studenten) Lieven Verlinde - expert/ begeleider, coördinator ‘t Lampeke Leuven

Studentendriedaagse programma   Woensdag 19/11 Donderdag 20/11 Vrijdag 21/11 9.30 Kennismaking, Laagdrempelig elkaars diversiteit ontdekken 10:00 Getuigenissen in 2 groepen, alternerend Opwarmertje + Een kaartje schrijven voor Nourheddin en Sylvie (getuigenissen) + beluisteren 10.30 Opdrachtjes ‘kansarmoede’ in groepjes 11.30 Voorbereiding gesprek werkveld: vragen stellen, in groepjes Hechting in de kinderopvang (Karen Daniëls) 12.00 Maaltijd - leren ondernemen 12.30 Maaltijd - buurthuis 13.30 ‘Kansarmoede’ kader adhv diverse methodieken Dialoog werkveld Directie Ourodenberg, Chris Vandenbroeck (kleuterleidster, Brussel), kleuterleidster Maasmechelen. Reflectie en evaluatie Terugkoppeling naar opleiding: wat is zinvol? 16.00 Reflectie, nabespreking 17.30 17.00 Warme maaltijd - buurthuis Afronding 18.00 Concert koor ‘Funky fabolishes fabota family’ + gesprekjes nadien bij drankje.

Gesprek met ervaringsdeskundigen Mohaddim (verhaal vluchteling Somalië) Sylvie (generatie-armoede)

Voorstelling koor Funky Fabolishes Fabota Family Sessie met Karen Daniëls Dagopvang ‘ De Wurpskes’ Hechting

Individuele – en groepsopdrachten rond kansarmoede Basisinzichten rond kansarmoede via verschillende methodieken Reflectie en evaluatie Terugkoppeling opleiding

Evaluatie studenten ‘Wat raakte je’ ‘Wat neem je zeker mee’ Sterke momenten Getuigenissen mensen in kansarmoede Dialoog en ‘good practices’ met werkveld rond kansarmoede Samen eten en ‘ontmoeting’ in sociaal restaurant  ontmoeten, verbinding maken Aandachtspunten Te veel (theoretische) kaders op eerste dag Eerst ervaren, dan reflecteren werkt beter

Onderzoeksluik Effectmeting d.m.v. focusgesprekken Pre & post driedaagses docenten studenten

Effectmeting docenten vergelijking pre- en postgesprekken 1. Een aangescherpt bewustzijn Het woord ‘bewustzijn’ of ‘ik ben me bewuster van...’ werd in elk interview spontaan genoemd

Effectmeting docenten vergelijking pre- en postgesprekken Ik zal nu meer denken bij mensen in kansarmoede ‘daar zit een verhaal achter’. Ook kijk ik anders naar mezelf als middenklasser, dat vooral eigenlijk, waar ik me situeer. Waarom ik bepaalde dingen denk bijvoorbeeld. Hoe snel je eigenlijk kijkt vanuit jouw eigen kader. Ik stel ook mijn eigen kader meer in vraag. 2. Verbreding en verruiming van het bewustzijn: ‘eigen referentiekader’

Effectmeting docenten vergelijking pre- en postgesprekkender clichébeelden “ ‘Meestal ga je ervan uit dat mensen in kansarmoede op de een of andere manier een foute investering hebben gedaan. Of ze zijn weggegaan thuis omdat het niet ging en zijn dan naar ’t OCMW gegaan. Of zoals vluchtelingen: je laat alles achter en dan heb je sowieso niks.’ ‘Maar eigenlijk heb ik nooit gedacht dat het vanuit de opvoeding zelf zou komen. Dat de opvoeding ook een mogelijkheid is om in kansarmoede terecht te komen. Omdat je vele vaardigheden gewoon nooit geleerd hebt’   2. Verbreding en verruiming van het bewustzijn: Clichés doorbreken

Effectmeting docenten vergelijking pre- en postgesprekkender Ik zou kansarmoede gedefinieerd hebben als een tekort aan financiën maar niet ruimer gezien hebben als een stuk chaos, weinig structuur, als iets dat een weerslag geeft op alle domeinen van een persoon of zijn omgeving Ik dacht: ‘Dat kan toch geen vicieuze cirkel zijn. Je moet er toch op een gegeven moment uit geraken als je de juiste paden bewandelt’ Maar het is blijkbaar niet altijd zo evident als je denkt.   2. Verbreding en verruiming van het bewustzijn: Meer inleving en respect voor de complexiteit van armoede

Effectmeting docenten vergelijking pre- en postgesprekkender En dan ja, wie is er eigenlijk arm? Iedereen kan arm zijn maar het gaat niet alleen om materiële armen maar ook om de andere dingen. Armoede is een heel ruim en breed begrip. En toch ook... misschien heb ik een aantal dingen intuïtief aangevoeld en had ik daar toen geen woorden voor; terwijl ik dat nu meer kan kaderen. Dat ik nu weet, het principe van het perspectief van de ander in te nemen, dat we dat met studenten misschien ook vaker moeten doen, leren om uit je eigen referentiekader te treden.   3. Verdieping van het bewustzijn: Begrip ‘kansarmoede’ Kaderen

Pre-meting studenten De studenten geven aan dat ze zo goed als geen persoonlijke ervaringen hebben met kansarmoede, ook niet in hun naaste omgeving Met uitzondering van één student in kansarmoede

Effectmeting studenten vergelijking pre- en postgesprekkender ‘ ‘Ik vind het eigenlijk moeilijk om te zeggen. Misschien de kijk op de wereld? Je moet er altijd aan denken dat iemand misschien wel een andere achtergrond heeft dan je op het eerste zicht denkt.’ ‘Als je zo hoort wat er achter die persoon zit, dan kun je je er beter in verplaatsen. Dan heb je daar ook meer respect voor.’   1. Meer positieve en ruimere kijk op kansarmoede: Meer inlevingsvermogen Minder snel oordelen

Effectmeting studenten Vergelijking pre- en postmeting ‘Als die getuigenissen er niet waren geweest, had ik nooit het gevoel gehad van ‘dat bestaat echt’. Alsof je niet echt beseft dat het hier echt voorkomt.

Effectmeting studenten vergelijking pre- en postgesprekkender 2. Een verschuiving in denken… PRE-Meting POST-meting ‘Er was een kindje in mijn stageklas en die woonde met zes kinderen in een caravan. Dat kindje kwam dan naar school zonder eten of drinken. De leerkrachten hebben dan toch maar iets gegeven dat hij toch kon eten.’ ‘Ik denk ook dat het belangrijk is om de ouders op hun gemak te stellen en zorgen dat er een betere communicatie is. Zoals die directrice verteld had: als de ouders na een aantal stappen de rekening nog niet hadden betaald, dan nodigde ze de ouders bij haar uit voor een gesprek. Dus zelf de eerste stappen naar een oplossing zetten.’

Effectmeting studenten vergelijking pre- en postgesprekkender ‘Je mag er niet altijd van uitgaan dat iedereen alles kan meenemen. Dat niet iedereen alles heeft. De kleuteronderwijzer zei tegen mij: ‘Het is goed dat je zelf veel tassen bij had, maar je had het ook kunnen vragen aan de kleuters.’ Maar ik had zoiets van, dat is juist wat ik wilde vermijden, omdat we net in die driedaagse hadden gezien dat dat niet goed is. Het is duidelijk dat nog niet iedereen het beseft.

Effectmeting studenten Vergelijking pre- en postmetingectmeting studenten Een verschuiving … In het kijken naar kansarmoede Van oppervlakkige oplossingen naar meer doordachte en duurzamere oplossingen van een gevoel van machteloosheid naar ‘we kunnen de cirkel helpen doorbreken’ mbt de rol van de kleuteronderwijzer taboe doorbreken  

Sinds ‘t School is van iedereen Is het volledige team BaKO UCLeuven gevormd Namen ook andere teams, o.a. in UCLimburg deel Werken we aan de implementatie van de inzichten via een curriculumhervorming Werd er een navormingstraject opgezet

‘t School is van iedereen Meer weten over ons project? http://tschoolisvaniedereen.weebly.com/