Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 1 Van een effectieve interventie naar reguliere eerstelijnszorg: Lessen uit het SMS-project NHG-wetenschapsdag 2013 Anneke van Dijk Jacques van Eijk, Trudy van der Weijden en Loes van Bokhoven

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 2 ‘Self Management Support’ (SMS) Psychosociale ondersteuning door de POH diabetes: -Signaleren van klachten in het dagelijks functioneren -Zelfmanagementondersteuning (problem solving / reattributie)

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 3 Achtergrond SMS-project Huisartsgeneeskunde: Generalistische, persoonsgerichte en continue zorg “Generalisme is een essentieel kenmerk van huisartsenzorg en betreft de competenties en attitude van de huisarts, de praktijkassistent en de praktijkverpleegkundige”

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 4 PSYCHOSOCIALE ZORG Nee zorgstandaard zorggroep

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 5 Een (kosten)effectieve minimale psychologische interventie voor chronisch zieken met depressie implementeren en evalueren in diabeteszorg Doel SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 6 Praktijkondersteuner somatiek Regelmatig contact Laagdrempelig Aanknopingspunt: therapietrouw welbevinden

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 7 -Effectiviteitsanalyse Is de interventie nog steeds effectief voor patiënten als het is geïntegreerd in de zorg van de praktijkondersteuner? -Procesevaluatie Succesfactoren en knelpunten Twee pijlers binnen SMS-project

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 8 Implementatie SMS Voorbereidingen –Deelnemers –Randvoorwaarden –Interventie Uitkomsten implementatie

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 9 Deelnemende partijen Zorg Huisartsengroep Oostelijk Zuid-Limburg (HOZL) Zorgverzekeraar CZ Evaluatie Universiteit Maastricht Diabetesfonds Stichting St. Annadal

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 10 Randvoorwaarden Training en intervisie (19 POHs) Registratie Opslag keten-DBC vergoeding

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 11 Aanpassing interventie Doelgroep oorspronkelijke interventie: –chronisch zieke ouderen met matige depressie –uitgebreid diagnostisch interview (MINI) SMS: –dagelijks functioneren als uitgangspunt –nieuwe detectiemethode

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 12 Self Management Support (SMS) 1.Opsporen klachten in dagelijks functioneren -Daily Functioning Thermometer -Distress Screener  eventueel 4DKL 2.Vergroten zelfmanagementvaardigheden -Problem solving -Reattributie 3.Verwijzing huisarts bij ernstige klachten

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 13 Het implementatieproces Voorbereiding Uitkomsten implementatie 1.Wat is veranderd? 2.Hoe is dit ervaren?

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 14 Uitkomsten registratie SMS Detectie: Bij 430 patiënten (21% van 2013) een probleem gedetecteerd (distress of dagelijks functioneren) Vervolg: 394 consulten Distress  118x 4DKL mee 91 registraties 4DKL 24 keer matige klachten volgens 4DKL 47 patiënten met extra consult(en)

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 15 Wat betekenen deze cijfers? Minder opsporing en behandeling dan verwacht –Probleem kleiner dan gedacht? –Behoefte of verwachting patiënt? –POHs voldoende competent? –Opsporingsmethode geschikt? –Registratiebias?

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 16 Ervaringen met SMS Praktijkondersteuners Patiënten Huisartsen Zorggroep Verzekeraar

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 17 Praktijkondersteuners (n=19) Methoden –Evaluatieformulier training –Intervisiegroepjes (4 per jaar) –Gestructureerde vragenlijst

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 18 Praktijkondersteuners (n=19) Tijdsinvestering –.. maar wat levert het concreet op? –Tijdsbewaking is soms lastig Wennen aan nieuwe rol –“Onnatuurlijk gebruik instrumenten” –“Wanneer dieper op probleem ingaan?” –“Zoek ik nu naar problemen?”

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 19 Patiëntenperspectief Methoden –Diepte-interviews over verwachtingen van een diabetesconsult (n=12) –Gestructureerde vragenlijst (14 items) toegevoegd aan laatste follow-up meting (n=224)

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 20 Patiënten (n=224) Kwestie van verwachtingen? –Diabetesconsult = diabetes ‘check’ –“Het heeft weinig zin om emotionele problemen met de POH te bespreken want zij kan daar niets mee” (25%) –“Als ik niet lekker in mijn vel zit, bespreek ik dit liever met de huisarts dan met de POH” (34%)

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 21 Huisartsen (n=13) Methode: telefonische interviews Betrokkenheid bij SMS variabel: –Affiniteit met psychosociale zorg –Samenwerking met POH –SMS: implementatie of onderzoek? –Onduidelijkheid over vergoeding voor SMS

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 22 Niveau zorggroep Grote variatie tussen praktijken: –Type praktijken –Beschikbaarheid POH-GGZ –Draagvlak voor SMS Registratie toch niet volledig geïntegreerd

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 23 Zorgverzekeraar Wanneer is SMS succesvol? Op welke termijn moet dat effect zichtbaar zijn? Effectieve inzet financiën? Wisselende contactpersonen

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 24 Leerpunten uit het SMS-project Scholing van POHs is pas het begin –Tijd nodig om te wennen aan nieuwe rol –Intervisiebijeenkomsten belangrijk Vergeet de patiënt niet! –Hoe identificeer je de doelgroep? –Hoe neem je patiënten mee in de verandering?

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 25 Leerpunten uit het SMS-project Nauwe samenwerking met zorggroep en zorgverzekeraar geen garantie voor succes –Inzet op betrokkenheid individuele huisartsen –Nadruk op implementatie in plaats van onderzoek –ICT blijft uitdaging –Goede overdracht bij wisseling van de wacht

Afdeling Huisartsgeneeskunde/Sociale Geneeskunde 26 Vragen?