Frans Verhees 1 en Peter Hoekstra 2 1 Universitair docent, Marktkunde en Consumentengedrag Wageningen University 2 Senior Director, Market Probe

Agenda Opzet van het onderzoek Steekproef Vragenlijst Analyses Resultaten Conclusies

Opzet onderzoek

Ketens (respondenten) Zuivel (71) Intensieve vleesveehouderij Kalfsvlees (17) Varkensvlees (61) Pluimveevlees (6) Eieren (12) Sierteelt (40) Groente onder glas (22) Vollegrondgroente (16) Fruit Fruitteelt (45) Boomkwekerij (20) Akkerbouw (75)

De vragenlijst Een thema in de Europese en Nederlandse politiek voor de komende 5 jaar is: RANDOM WEERGAVEZeker niet Zeker wel 1.Mineralenverlies Energie efficiëntie12345

De vragenlijst Invloed op uw bedrijfsvoering voor de komende 5 jaar: RANDOM WEERGAVE Geen invloed Grote invloed 1.Mineralenverlies Energie efficiëntie12345

Analyses

Peter Hoekstra Senior Director, Market Probe

Welke trends en thema’s zien we? Fluctuatie grondstofprijzen Belangrijk Europees politiek thema Economische ontwikkeling met zeer hoge impact Citaat Henk Bleker: “Stabiliteit in de grondstofprijzen leidt zowel bij bedrijven in de voedselketen als bij consumenten tot meer vertrouwen en daarmee tot meer mogelijkheden voor economische ontwikkeling.” Invloed op eigen bedrijfsvoering en kans van optreden relatief hoog in elke sector

Valt deze volatiliteit op te lossen? Enkele voorbeelden: Afsluiten termijncontracten of samenwerkingsvormen Ontwikkeling nieuwe technologieën (bv. veredeling) Meer constanter aanbod (bv. via oogsttechnieken, bewaartechnieken) Prijsfluctuaties zijn normaal, maar extremen daarin geven wel reden tot zorg. Sommigen zien speculatie als de oorzaak daarvan. Het is een complex onderwerp dat alleen met een breed gedragen en op zoveel mogelijk facetten gerichte aanpak benaderd dient te worden uit een oogpunt van effectiviteit en efficiency.

Welke trends en thema’s zien we nog meer? Voedselveiligheid en gezondheid Doelstellingen vastleggen in (Europese) wetten Komt hoog op de Europese politieke agenda te staan Lagere kans van optreden binnen de sierteeltsector. Hoge impact op bedrijfsvoering binnen de intensieve veehouderij, zuivel en eieren Wordt gezien als belangrijkste consumententhema voor de komende 5 jaar

Hoe gaan we hier mee om? Enkele voorbeelden: Verbeteren productkwaliteit Toepassen nieuwe technologieën Tracking & Tracing Controle en toezicht (NVWA en EFSA) kans van optreden hoog, maar invloed op bedrijfsvoering laag De ontwikkeling dat de mening van mensen over uw sector zal verbeteren speelt vooral in de eierensector En dat geldt ook voor drie andere mogelijke ontwikkelingen: meer interesse in de werkwijze van de sector, meer kennis krijgen over de productie en het gegeven dat mensen meer producten uit eigen streek willen kopen

Zijn er nog andere trends en thema’s? Hoge kans van optreden binnen elke sector Wordt gezien als de belangrijkste ontwikkeling voor de komende 5 jaar Lage prijzen en macht afnemers

Hoe kan de sector hier op inspelen? Enkele voorbeelden: Intensivering samenwerking Investeren in innovatie (veehouderij) Food Miles: local for local (glasgroentesector) Marketingconcepten (sierteelt en glasgroentesector) Andere ontwikkelingen: Het verbeteren van de concurrentiepositie is een ontwikkeling dat speelt in de glasgroentesector, de intensieve veehouderij, akkerbouw en sierteelt Toename van ziektedruk zal in een groot aantal sectoren in de komende 5 jaar erg belangrijk worden (vollegrondsgroente, zuivel, intensieve veehouderij, sierteelt, fruitteelt en akkerbouw)

Concluderend Erg veel informatie over markttrends in de agrarische sector Overlappende thema’s Duidelijke verschillen per sector (zie posters) Interessante 1 e stap: volgend jaar weer! Wageningen University blijft verdere analyses maken: Is het reflectie of voorspelling?