Cel Studeren met een Functiebeperking Infosessies Studie(traject)begeleiders 22 oktober 2012

Situering Regelgevend kader Visie Opdracht Aanpak/procedure −Aanmelding −Erkenning en registratie −Assessment −Toekenning van de aanpassing en refertelijst Ondersteuning digitale toegankelijkheid Contact

Situering Aantal studenten met een functiebeperking Evolutie: Sensorieel en motorisch (sinds 1973) Leerstoornissen en chronische ziekten (jaren ’90) Psychiatrische functiebeperkingen (vanaf 2000)  Draagvlak en draagkracht binnen universiteit  Implementatie kader faciliteiten Aantal studenten met een functiebeperking:

Classificatie functiebeperkingen KU Leuven - Auditieve functiebeperking 17 -Visuele functiebeperking 41 -Motorische functiebeperking 35 -Chronische ziekte 124 -Leerstoornis (waaronder dyslexie, dyscalculie,…) 419 -Psychiatrische functiebeperking 374 (waaronder AD(H)D, autisme,…) Meervoudig 73 Overig 22 Totaal 1105 Meer informatie over vaak voorkomende functiebeperkingen? Zie infofiches op: Situering Aantal studenten met een functiebeperking Fysieke FB

Regelgevend kader Algemeen -Antidiscriminatiewet (10 mei 2007) -Gelijkekansendecreet (10 juli 2008) -VN-conventie rechten personen met handicap (13 dec 2006) KU Leuven -Opdrachtsverklaring -Onderwijs- en examenreglement (OER) -Nota Onderwijs en Diversiteit: faciliteiten voor doelgroepstudenten 1.Recht op een universitaire vorming (los van beroepsmogelijkheden) 2.Geen diploma zonder te voldoen aan de eindtermen 3.Studenten KU Leuven hebben recht op een gelijke behandeling 4.Effecten voor de hele studentenpopulatie 5.Inclusieve maatregelen

Student moet erkend zijn door de Cel Studeren met een Functiebeperking om in aanmerking te komen voor redelijke aanpassingen! Regelgevend kader Studenten met een functiebeperking -Maximale kansen geven -Om volwaardig deel te nemen aan het hoger onderwijs (in-, door-, en uitstroom) -Op het vlak van studie- en studentenleven Artikel 85 (OER): ‘redelijke aanpassingen aan studenten met een functiebeperking worden toegekend na het doorlopen van een erkennings- en adviesprocedure.’

Handicapcreatiemodel van Fougeyrollas Persoons- kenmerken Visie Omgevings- kenmerken Interactie Handicap- Situatie (onderwijs, examen)

Opdracht 1.Aanspreekpunt: voor studenten, ouders, faculteiten (studietrajectbegeleiders, ombudsen, docenten) en externen 2.Zorgcoördinatie -Procedure erkenning / assessment / advies op maat voor faciliteiten -Individugericht: coördinatie van begeleiding/hulpverlening (doorverwijzing, coördinatie financieringsmiddelen, zorgoverleg, etc) -Groepsgericht (in mindere mate): vb. infosessies ondersteunende software, infosessie pedagogische hulp 3.Beleid / Organisatie -KU Leuven: Studentenvoorzieningen, diversiteitsbeleid -Specifieke werkgroepen: digitale en fysieke toegankelijkheid -Associatie KU Leuven: werkgroep Studeren met een Functiebeperking, integratie

Zorgcoördinator Procedure Experten Faculteit Docent of andere actor Aanmelding Erkenning & registratie Assessment Advies Inzetten Toekennen Centrale Diensten Student Faciliteren Resultaat

Aanmelding: zich kenbaar maken als student met een functiebeperking -Bij de zorgcoördinator -Intakegesprek: informeren over -Procedures -Begeleidingskader, empowerment en emancipatie -Rechten en verantwoordelijkheden → Aanmeldingsformulier en privacyverklaring Aanmelding kan het hele jaar door, maar om op tijd gebruik te kunnen maken van faciliteiten moet rekening gehouden worden met 1. Deadlines uit het OER 2. Proceduretijd binnen de Cel (minimum één maand voor student met heldere diagnose en juiste documentatie) Aanmelding

Erkenning Nagaan objectieve grondslag om student tot de doelgroep te rekenen VLOR+ registratie procedure (gebaseerd op de VLOR-procedure): specifieke documenten per doelgroep: o Attest van officieel erkende instanties: VAPH, GON, FOD, Directie- generaal Personen met een handicap o Standaard VLOR+ formulier (attest) per doelgroep ingevuld door de bevoegde instantie of expert (behandelend arts, psychiater, erkend psycholoog) Luik A: aard van de uitval/diagnose Luik B (nieuw): impact op schoolse activiteiten (waarnemen, luisteren, schrijven, spreken, mobiliteit, aandacht, bewustzijn, etc) moet steeds ingevuld o Attest afgeleverd door niet-officieel erkende instanties die voldoen aan de VLOR-criteria: ondubbelzinnig, recent opgesteld door bevoegd persoon (enkel voor psychiatrische FB en leerstoornissen)

Beoordeling documentatie door zorgcoördinator op basis van: Bevoegde instanties voor het attesteren Geldigheid van de attestering Correct ingevuld zijn van de documenten, aard en ernst van de uitval Bij twijfel wordt steeds advies gevraagd aan een expert (vb. Medische Adviesgroep). Experten kunnen op hun beurt werken met een back-up en een expertenteam Bij erkenning wordt het registratieformulier ingevuld Noot: Aandoeningen met Blijvende knelpunten: eenmalige erkenning Tijdelijke knelpunten: registratie heractiveren volgend AJ Erkenning  Erkenning ≠ toekenning van faciliteiten

Assessment Assessment: in kaart brengen van handicapsituaties voor de student en welke redelijke aanpassingen nodig zijn -In kaart brengen van functieuitval en knelpunten o.a. op basis van vastgelegd instrumentarium, waar nodig in dialoog met experten -In kaart brengen van opleidingsvereisten en haalbaarheid aanpassingen in de faculteit  Overleg zorgcoördinator en facultair aanspreekpunt  Gebruik refertelijst (nieuw) -Resulteert in een advies op maat door de zorgcoördinator over de inzet tot redelijke aanpassingen gericht aan de beslissende actoren

Assessment Resultaat = advies op maat Advies OP MAAT, dit betekent rekening houdend met: −Functie-uitval en knelpunten van de student −Opleidingsvereisten −Haalbaarheid aanpassingen voor de faculteit −Enkele vastgelegde basisprincipes (meest doeltreffende faciliteit, faciliteit die het minst ingrijpt op het toetsgebeuren, …) Verschillende studenten met eenzelfde functiebeperking vragen en krijgen niet noodzakelijk dezelfde redelijke aanpassing. Uitzondering: basisset van vier examenfaciliteiten voor studenten met dyslexie: −Een derde meer tijd −Geen rekening houden met spellingsfouten (uitzondering taalvakken) −Voorleessoftware of voorleesfaciliteiten −Examenspreiding binnen de zittijd

Assessment Resultaat = advies op maat Het advies i.v.m. examenfaciliteiten wordt meegegeven met de student, adviezen voor andere faciliteiten kunnen een andere vorm hebben (bv mail naar beslisser). Garantie op privacy voor de student: de aanpassingen (maar niet de functiebeperking zelf) worden gecommuniceerd.

Faciliteiten Advies examenfaciliteiten van de Cel houdt rekening met de haalbaarheid voor de faculteit: −Alleen haalbare aanpassingen worden standaard geadviseerd −Uitzonderingen en alternatieven: via overleg tussen Cel en facultair aanspreekpunt De haalbaarheid van aanpassingen is per faculteit opgelijst in een refertelijst Een facultaire refertelijst is een lijst van haalbare, moeilijk haalbare en niet haalbare aanpassingen op basis van inhoudelijke-didactische en/of praktische redenen, waar nodig tot op opo-niveau uitgewerkt.

Refertelijst voor alle faculteiten (beknopte lijst) Voorzien van voldoende tijd tussen twee opeenvolgende examens Spreiding buiten de zittijd Vervangen van een mondeling examen door een schriftelijk Vervangen van een schriftelijk examen door een mondeling Vervangen van een meerkeuze-examen door een mondeling of schriftelijk examen met open vragen Voorzien van een toegankelijk lokaal Afzonderlijk lokaal of prikkelarm lokaal voorzien Specifieke plaats in het auditorium Examenkopij In braille aanleveren Aanpasingen aan examenblad, lettertype,... Meer tijd op schriftelijke en/of mondelinge examens PC met standaard software PC met software voor dyslexie Mp3 °eigen PC met aangepaste software Voorzien van schrijfassistent Voorzien van leesassistent Toelating tot gebarentolken bij mondeling examen Alle vragen steeds schriftelijk geven Luidop voorlezen van vragen bij aanvang van het examen Nagaan of de student de vraag correct geïnterpreteerd heeft De examinator op de hoogte stellen van uitspraakproblemen Mogelijkheid om de voorbereiding schriftelijk uit te schrijven en te laten nalezen door de examinator. De student tot de orde roepen indien hij/zij teveel uitweidt. Mogelijkheid voorzien tot het overlopen van de examenkopij i.f.v. leesbaarheid (vormelijk) van de tekst. Mogelijkheid voorzien tot het mondeling en inhoudelijk overlopen van een schriftelijk examen Bijvragen laten herhalen door de student zodat duidelijk is dat de student de vraag correct gehoord heeft. Bijvragen schriftelijk laten voorbereiden Bijvragen pas stellen nadat de student het antwoord op de hoofdvraag volledig gegeven heeft Geen bestraffing van spellingsfouten bij vakken waar spelling geen expliciet curriculumonderdeel is Toelating om tijdens het examen van houding te veranderen en/of medische verzorging toe te dienen

Refertelijst Verschillen tussen faculteiten en opleidingsonderdelen kunnen mits een voldoende objectieve grondslag omwille van −inhoudelijke-didactische redenen −en/of praktische redenen Faculteiten mogen niet afwijken van de refertelijst bij toekenning van de faciliteit aan de student, tenzij door facultair aanspreekpunt in samenspraak met diversiteitsverantwoordelijke, Refertelijsten zijn dynamisch en worden jaarlijks herzien en via het Diversiteitsteam bekrachtigd door de faculteit ruim voor de start van het academiejaar Vanaf AJ

Refertelijst Doel −Gelijkwaardige behandeling van studenten, universiteitsbrede haalbare en niet haalbare aanpassingen −Maximale correcte informatie voor nieuwe studenten −Eenvoudigere advisering zonder telkens voorafgaand overleg tussen facultaire verantwoordelijke en Cel

Ondersteuning digitale toegankelijkheid Inclusieve dienstverlening voor ondersteuning ICT-faciliteiten (vanaf 1 maart 2012): -Aanvraag digitaal studiemateriaal: student aan UBD -Aanvraag examenlaptop: facultaire ombuds aan ICTS -Aanvraag USB-stick met dyslexiesoftware: student aan Cel SFB, support door ICTS -Scannen en documentconversies: in ICTS pc-lab, support door ICTS -Omzetten examenvragen naar mp3: Media en Leren

Contact Cel Studeren met een functiebeperking  Studentenadviesdiensten  Studentenvoorzieningen Van Dalecollege Zorgcoördinatoren (faculteitsgebonden): −Evelien Ameloot: Geneeskunde, Farmaceutische Wetenschappen, Wetenschappen, Ingenieurswetenschappen, Bio-ingenieurswetenschappen −Nathalie Charlier (vervangen door Leen Buelens tot april 2013): God- geleerdheid, Wijsbegeerte, Rechten, ETEW, Sociale Wetenschappen, Faber −Liesbeth Van Heden: PPW, Letteren Ondersteunende functies: Hilde Gyns, Annicq D’Haene Coördinator: Ann Dewicke Contact: