2 vwo 4 Water: soms teveel, vaak te weinig § 8-10

Nederland: de zee klopt aan de voordeur

Nederland: de rivieren kloppen op de achterdeur Jarenlang hebben we in Nederland vooral naar de dreiging van een overstroming door de zee gekeken. Sinds de bijna-ramp in 1995 is er meer aandacht voor de dreiging van overstromingen door rivieren.

Juist of onjuist? Zonder dijken en duinen zou meer dan de helft van Nederland overstromen. Juist Bij een gat in een belangrijke dijk loopt een kwart van Nederland onder water. Onjuist De kans op een serieuze overstroming in Nederland is nul. Onjuist Als je in het rivierengebied op 2 m boven het NAP zit, kan je niets gebeuren. Onjuist

1 = winterbed of buitendijks gebied 2 = dijkring 3 = Hoog-Nederland 4 = binnendijks gebied 5 = eventuele overstromingsdiepte

Zonder ingrijpen neemt de kans op overstromingen door de zee toe. Oorzaken zijn: relatieve zeespiegelstij-ging door het versterkte broeikaseffect toename stormvloeden door het versterkte broeikaseffect bodemdaling door inklinking

Er zijn drie soorten kustbeheer: zandsuppletie en dijk- verzwaring dynamisch kustbeheer geen kustbeheer Het soort kustbeheer dat Rijkswaterstaat voert, wordt vooral bepaald door: de veiligheid van het achter-liggende gebied

zuid oost west noord Het kustbeheer hier is zandsuppletie Dynamisch kustbeheer is hier geen optie omdat de duinenrij te smal is De zandmotor werkt alleen bij een zeestroom van zuid naar noord

Polders in soorten en maten Soorten polders : Hint: Zuiderzee Hint: kwelder Hint: afsteken veen Hint: sloten zeepolders veenpolders droogmakerijen IJsselmeerpolders

Bodemdaling Door te ontwateren treedt bodemdaling op omdat veen en klei inklinken Dit versterkt het effect van de zeespiegelstijging en dit vergroot de kans op een overstroming

1 2 4 3 Het rivierlandschap 1 = meander 3 = krib 2 = uiterwaard 4 = zomerdijk

Omgeving Arnhem 1830 2013 Het overstromingsgevaar in de omgeving van Arnhem is toegenomen door: bebouwing overstromingsvlakten rivier heeft minder ruimte verstening (riolering) rivier kent grotere piekafvoeren

De drietrapsstrategie Vasthouden Regenwater in de grond laten trekken waar het valt Bergen Water opslaan in oppervlaktewater Afvoeren Zo snel mogelijk lozen op buitenwater

De drietrapsstrategie vasthouden bergen afvoeren Waarvan is sprake? opslag in retentiegebieden bergen uiterwaardverlaging vasthouden Internationale samenwerking verwijderen obstakels in winterbed afvoeren

Nieuw beleid Om overstromingen te voorkomen moeten we de rivieren weer meer ruimte geven. Bekijk nu eerst de video.

Maatregelen in het rivierengebied Vasthouden, bergen of afvoeren? 1 = kribverlaging afvoeren 2 = zomerbedverdieping vasthouden 4 = verwijderen zomerdijk vasthouden 5 = aanleg nevengeulen afvoeren

Watervervuiling Bekijk nu eerst:

Watervervuiling Soorten vervuiling van water: organische vervuiling chemische vervuiling thermische vervuiling Het zelfreinigend vermogen van water hoort vooral bij: organische vervuiling Koelwater hoort bij: thermische verontreiniging Een voorbeeld als kunstmest hoort bij: chemische verontreiniging

Waterzuivering Sinds de jaren ’80 verschuiving in milieubeleid van maatregelen achteraf naar: preventie en beheer De bedoeling is uiteindelijk om de watercyclus: gesloten te maken Recyclen van afval-stoffen in plaats van: lozen op oppervlaktewater