Benchmarken in de Drinkwatersector 16 april 2015 Renée Bergkamp directeur Vewin 1
Inhoud presentatie Introductie Nederlandse drinkwatersector Aanleiding en achtergrond benchmark in drinkwatersector Benchmarking 2
Introductie drinkwatersector 3
Water in Nederland Wie doet wat in de waterketen? Gemeenten: verzamelen afvalwater (riolering) Waterschappen: regionaal waterbeheer en zuivering van afvalwater Provincies: beheer van het grondwater Rijkswaterstaat: beheer van de grotere wateren Drinkwaterbedrijven: productie en levering drinkwater 4
Drinkwaterbedrijven 10 drinkwaterbedrijven Vewin functioneert als koepelvereniging Eigendom:publiek Aantal fte:5.002 Productie:1.126 miljoen m 3 jaar Prod. locaties:200 Bronnen:60% grondwater 40% oppervlaktewater Aansluitingen: 8,0 miljoen Leidingstelsel: km 5
‘Missie’ drinkwatersector Productie van drinkwater van hoge kwaliteit t.b.v. volksgezondheid Met de hoogst mogelijke continuïteit en betrouwbaarheid voor iedere burger Tegen zo laag mogelijke kosten (efficiency) Op duurzame wijze 6
Drinkwaterkwaliteit Raakvlak met volksgezondheid Drinkwater is een eerste levensbehoefte. Eén van onze kerntaken is het borgen van drinkwaterkwaliteit. Kwaliteitseisen/normen Controle van 65 stoffen (verplicht in Drinkwaterwet) Analyse van meer dan 800 componenten Geur Kleur Smaak Hardheid 7
Aanleiding en achtergrond benchmark in drinkwatersector 8
Liberalisatie energiemarkt (eind jaren 90) Discussie over privatisering watersector Besluit: drinkwatersector blijft publiek Dienst van Algemeen Belang (EU-Verdrag) Dus: - hoge eisen aan transparantie en efficiency - stevig toezicht Aanleiding benchmark in drinkwatersector 9
Focus op kwaliteit (volksgezondheid) en transparantie/ efficiency (o.a. tarieven) lokaal toezicht door aandeelhouders/RvC centraal toezicht door Minister IenM (via ILT en ACM als adviseur) strikte regels over (verantwoording van) kosten verplichte benchmark Toezicht in de drinkwatersector 10
Benchmarking 11
Benchmarking Inmiddels verschillende benchmarks Vrijwillige benchmark (breed) Drinkwaterstatistieken Verplichte benchmark Waterketen benchmark i.o. Internationale benchmark 2007 – Smalle benchmark (intern, jaarlijks) 12
Benchmarking Vrijwillig benchmark programma ( nu) Opstartproces Ieder bedrijf een eigen benchmark-coördinator Stuurgroep met directeuren van de bedrijven Commitment op directieniveau Vewin functioneerde als secretariaat Extern organisatieadviesbureau voor opstellen methodologie en ophalen van cijfers Bedrijfsgegevens aanleveren in spreadsheets 13
Benchmarking Vrijwillig benchmark programma ( nu) Beginfase Appels met peren vergelijken appels en peren zijn fruit Cijfers neutraal verzamelen en verwerken extern organisatie-adviesbureau, RIVM / KWR Woordgebruik ‘best-in-class’ basis om te leren: verbeterpotentieel 14
Benchmarking Vrijwillig benchmark programma ( nu) Efficiëntie en transparantie bevorderen Benchmark intern en extern publiceren op eigen website -intern specifiek voor intern bedrijfsbeleid tbv transparantie -extern op hoofdlijnen Performance gaps en best-in-class bedrijven vaststellen Best-in-class bedrijven geven workshops om van elkaar te leren 15
Benchmarking Voorbeelden efficiëntiewinst na benchmark & workshops Geen portokosten meer Van twee naar één monteur per bus 16
Benchmarking Verplichte benchmark nav Drinkwaterwet (2011-nu, 3-jaarlijks) In 2016 volgende verplichte benchmarking (over 2015) Alle bedrijven moeten meedoen Minister stelt protocol bedrijfsvergelijking vast met KPI’s Wordt naar de Tweede Kamer gezonden Ieder bedrijf maakt verbeterplan Gaat via de Minister ook naar de Tweede Kamer 17
Benchmarking European Benchmarking Co-operation (EBC) Vrijwillig benchmark-instrument voor waterbedrijven Hulp bij bedrijfsvergelijking (3 niveau’s) Blootleggen performance gaps Platform om kennis en best practices te delen 48 deelnemers uit 17 landen 18
Benchmarking Prestatievelden 19
Waterkwaliteit Cijfers: rapportcijfer voor waterkwaliteit stijgt naar 8,4 20
Waterkwaliteit Cijfers: kwaliteitsindices voldoen ruimschoots aan de norm 21
inclusief belastingen exclusief belastingen Weergegeven is de integrale gemiddelde drinkwaterprijs (huishoudens en zakelijke afnemers samen). Financiën en Efficiency Kosten voor de klant
Financiën en Efficiency Efficiencyverbetering Sinds 1997 zijn de reële kosten per aansluiting met ruim 35% afgenomen. % 23
Milieu Hoeveelheid en toepassing van reststoffen per bedrijf 24
Dienstverlening Leveringsonderbrekingsduur per aansluiting door storingen 25
Benchmarking Leerervaringen Opstartproces benchmarking Op het hoogste niveau verankeren (commitment èn handtekening bij gegevensverstrekking) Formeer een Stuurgroep met directeuren en maak houdbare afspraken Creëer stabiliteit/continuïteit, ook in bureau dat ondersteunt (Accenture) (voorkom flexibiliteit) Laat methodologie bewaken door externe partij Vaste aanspreekpunten op de werkvloer (benchmarkcoördinatoren) 26
Zie voor meer informatie: onder Publicaties onder Benchmarking programmes 27