Project Versnellen Investeringsprojecten “Een snel en kwaliteitsvol vergunningenproces” 1

Aanleiding project en aanpak  Vaststellingen ondernemers – projectverantwoordelijken – overheid  Lange doorlooptijden en veelheid aan procedures en hernemen ervan  Moeilijke besluitvorming en uitstellen van beslissingen  Onvoldoende maatschappelijk draagvlak en gebrekkige communicatie  Aanbevelingen Commissies Berx en Sauwens 2010  Visienota Vlaamse Regering 15 oktober 2010  Quick Wins: eerste belangrijke stap in versnellen: snel op sporen zetten  Garanderen van transparantie, participatie en communicatie  Kwaliteitsvol proces, participatie en duidelijke beslismomenten: consolideren 2

Procesaanpak: kwaliteit + snelheid  Proces uitgetekend in 2011 (tegelijk met Quick Wins)  Principes nieuwe procesaanpak: -Participatiebeginsel -Open communicatie en transparantie -Maatwerk inzake concrete invulling van proces -Geïntegreerde en oplossingsgerichte samenwerking -Gelijktijdige en geïntegreerde aanpak onderzoeken en inspraak -Procesregie die door actoren wordt gedragen  Evolutieve - indicatieve Procesnota concretiseert procesaanpak en kwaliteitsprincipes  Methodiek ter beschikking: “Routeplanner” 3

Decreet i.f.v. procedurestappen  Opmaak  Enkel procedurestappen, inhoudelijke beoordeling vanuit sectorregelgeving  Belangrijkste kwaliteitscriteria procesaanpak vertaald in het decreet  Sterke vereenvoudiging – geïntegreerde procedures (onderzoeken en ambtelijke advisering)  Logischer bevoegdheidsregeling op basis van aard van project  Rechtstreekse vertaling Europese MER-vereisten  Projectbesluit integreert RUP én vergunningen 4

Decreet: Procesfasen + Beslispunten 5  Verkenningsfase: (via participatief traject) scherpstellen probleemomschrijving, formuleren projectdoelstellingen en opzetten partnerschappen  Startbeslissing: engagement tot onderzoek beste oplossing problematiek of opportuniteit  Onderzoeksfase: (via participatief traject) op geïntegreerde wijze komen tot weloverwogen afweging van alternatieven i.f.v. beste oplossing  Voorkeursbesluit: besluit houdende vaststelling van op strategisch niveau gekozen alternatief  Uitwerkingsfase: (via participatief traject) verder concretiseren tot realiseerbaar project  Projectbesluit: besluit houdende vaststelling van op uitvoeringsniveau gekozen alternatief (vergunningen + bestemmingswijziging)  Uitvoeringsfase en monitoring: projectuitvoering en checken voorspelde effecten

Decreet: Vertaling proceskwaliteit  Belangrijkste stappen in nieuwe procesaanpak: -Vier procesfases -Drie beslismomenten -Twee Openbare Onderzoeken (i.f.v. VKB en PB)  Formele consultatie alternatieven- en projectonderzoeksnota + informele participatie  Geïntegreerd effectenonderzoek in Onderzoeksfase en Uitwerkingsfase  Synthesenota geeft overzicht conclusies alle effectenonderzoeksrapporten  Adviesvergadering omtrent ontwerp van beslissing: geïntegreerd (Vlaams) advies 6

Decreet: Krachtlijnen vs “reguliere”  Proceduredecreet  Invulling “legistieke leemte”: alle vergunningen én bestemmingswijziging (vergunningen- en planproces) voor complexe projecten (projecten van groot maatschappelijk en ruimtelijk- strategisch belang)  Nieuwe facultatieve procedure met specifieke besluiten (Voorkeursbesluit en Projectbesluit)  Geen beperkingen van inspraak en rechtsbescherming t.g.o. huidige sectorale procedures  Specifieke invulling milieueffectenrapportage en passende beoordeling (habitatrichtlijn): -Op strategisch niveau gekozen alternatief in Onderzoeksfase i.f.v. Voorkeursbesluit -Op uitvoeringsniveau gekozen alternatief in Uitwerkingsfase i.f.v. Projectbesluit 7

Decreet: Toepassingsgebied  Complexe projecten: cumulatief -Projecten van groot maatschappelijk en ruimtelijk-strategisch belang -Die geïntegreerd vergunningen- en ruimtelijk planproces vragen  Zowel publieke als private projecten; alle bestuursniveaus  Proces vanaf formuleren doelstelling of opportuniteit tot concrete uitvoering op terrein  Keuze voor geïntegreerde procedure of afzonderlijke sectorale procedures  Startbeslissing -“Startschot” procedure van decreet -Bevoegde overheid motiveert toepasselijkheid decreet 8

Decreet: Bevoegdheid  Drie “uniek” bevoegde overheden: Vlaamse Regering, Provincieraad of Gemeenteraad  Concentratie bevoegdheden per bestuursniveau  Startbeslissing: geen verdere formaliteiten – Administratief Toezicht  Voorkeursbesluit en Projectbesluit: -Systematiek Omgevingsvergunning i.f.v. bepalen Bevoegde Overheid -“Aanwijzing” indien verschillende deelprojecten waarvoor verschillende bestuursniveaus bevoegd zijn (overeenkomst tussen betrokken bestuursniveaus) 9

In detail: de Onderzoeksfase  Alternatievenonderzoeksnota + inspraak adviesinstanties + publiek  Geïntegreerd effectenonderzoek (milieu, ruimte, mobiliteit, MKBA, …)  Synthesenota  Voorontwerp van besluit  Advisering en Adviesvergadering: ambtelijke afstemming  Goedkeuring MER  Vaststellen Ontwerp van besluit (evt. door “gemachtigde”)  Openbaar Onderzoek  Definitief vaststellen besluit en bekendmaking 10

In detail: het Voorkeursbesluit  Afronding Onderzoeksfase  Vaststelling van op strategisch niveau gekozen alternatief  Inhoud: -Motivering toepasselijkheid decreet (“complex project”) en aanwijzing bevoegde overheid -Motivering keuze van het alternatief (tegenover andere onderzochte alternatieven) -Gekozen alternatief op grafisch plan of tekstueel -Motivering ten opzichte van uitgebrachte opmerkingen, adviezen en overwegingen -Relatie met relevante beleidsplannen + evt. afwijkingen structuur- of uitvoeringsplannen -Monitoringsmaatregelen en gebeurlijke flankerende maatregelen -Gebeurlijke rechtsgevolgen  Bij afwijking bindende bepalingen structuur- of uitvoeringsplan instemming hoger bestuursniveau  Beroepsmogelijkheid bij Raad van State (geïntegreerd plan- en vergunningenproces)  Uitwerkingsfase bouwt voort op Voorkeursbesluit (=> klikmoment – “point of no return”) 11

In detail: de Uitwerkingsfase  Projectonderzoeksnota + inspraak adviesinstanties  Geïntegreerd effectenonderzoek (milieu, ruimte, mobiliteit, MKBA, …)  Synthesenota  Voorontwerp van besluit  Advisering en Adviesvergadering: ambtelijke afstemming  Vaststellen Ontwerp van besluit (evt. door “gemachtigde”)  Openbaar Onderzoek (ook over MER)  Goedkeuring MER in uitwerkingsfase  Definitief vaststellen besluit en bekendmaking 12

In detail: het Projectbesluit (1)  Afronding Uitwerkingsfase  Vaststelling van op uitvoeringsniveau gekozen alternatief  Inhoud: -Motivering aanwijzing bevoegde overheid -Motivering keuze van het alternatief (tegenover andere onderzochte alternatieven) -Gekozen alternatief op grafische plannen of tekstueel (RUP = herkenbaar onderdeel) -Motivering ten opzichte van uitgebrachte opmerkingen, adviezen en overwegingen -Relatie met relevante beleidsplannen + evt. afwijkingen structuur- of uitvoeringsplannen -Gebeurlijke wijzigingen aan “Vlaamse beschermingen” (art. 40) -Gebeurlijke acties, maatregelen, voorwaarden, lasten of instrumenten bij het gekozen alternatief -Monitoringsmaatregelen en gebeurlijke flankerende maatregelen -Rechtsgevolgen -Gebeurlijke fasen van uitvoering en aanvangsdatum van elke fase 13

In detail: het Projectbesluit (2)  Projectbesluit integreert vergunningen én bestemmingswijziging  Voorkeursbesluit kan via meerdere Projectbesluiten ingevuld worden  Herkenbaar onderdeel met bestemmingswijziging van Projectbesluit -= definitief vastgesteld RUP -Vervangt bestaande plannen -Eventuele latere wijzigingen via “gewone” bevoegdheidsregeling  Bij afwijking bindende bepalingen structuur- of uitvoeringsplan: instemming hoger bestuursniveau nodig  Specifieke regeling voor integratie van wijzigingen of opheffingen van “Vlaamse beschermingen” (o.a. onroerend erfgoed, bos- en natuurreservaten, afbakening VEN - 1e fase): indien Projectbesluit van lokale overheid bekrachtiging door Vlaamse Regering nodig  Beroepsmogelijkheid bij Raad van State 14

Rechtsgevolgen voorkeurs- en/of projectbesluit  Bouwverbod of bouwbeperkingen (aangegeven op grafisch plan)  Betredingsmogelijkheid (grondonderzoek, grondboringen, …)  Onteigening en voorkooprecht  Koppeling rooilijnplan (aan Projectbesluit)  Mogelijkheid vergunning te weigeren o.b.v. Voorkeursbesluit (onverenigbaarheden vermijden)  Na Voorkeursbesluit geen nieuwe beschermingen (onroerend erfgoed, bos- en natuurreservaten) mogelijk als dit realisatie van Voorkeursbesluit kennelijk in gedrang brengt 15

Verval rechtsgevolgen en besluiten  Verval rechtsgevolgen Voorkeursbesluit: -Of na 3 (+ 3) jaar -Of in geval van Projectbesluit -Of in geval van verval Voorkeursbesluit (onteigeningen – voorkooprecht enkel laatste twee voorwaarden)  Verval rechtsgevolgen Projectbesluit gekoppeld aan verval Projectbesluit  Verval Voorkeursbesluit: na 6 jaar  Verval Projectbesluit: na 5 jaar en als uitvoering 3 jaar stopt; gemotiveerd verlengbaar 16

In detail: de Uitvoeringsfase 17  “Spade in de grond”  Monitoring: effecten uitvoering vergelijken met aannames Eventueel bestaande monitoringsregelingen gebruiken  Opvolgen aanzienlijke gevolgen voor milieu van tenuitvoerlegging van RUP-onderdeel Projectbesluit (plan-m.e.r.-richtlijn)  Identificeren onvoorziene negatieve gevolgen in vroeg stadium en nemen passende herstellende maatregelen.  Niet decretaal vastgelegd, maar nuttig: nodige afspraken inzake beheer, monitoring en evaluatie opnemen in (samenwerkings-) overeenkomsten

Wijzigingen andere regelgeving 18  Onroerend Erfgoedregelgeving: -Aanvullingen i.f.v. wijziging of opheffing beschermingsbepalingen (Projectbesluit)  Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening: -Projectbesluit omvat stedenbouwkundige voorschriften -Planschade en planbaten ook op basis van Projectbesluit -Plannenregister en vergunningenregister omvat nieuwe “figuren” decreet Complexe Projecten (i.f.v. bouwverbod, bestemmingsvoorschriften, vergunningen, …) -Aanvulling informatieplicht Notaris  Bodemdecreet: -Projectbesluit geldt als conformiteitsattest bodemsaneringsproject, aan OVAM te bezorgen -Rekening houden ook met Projectbesluit i.f.v. opleggen saneringsnormen (zoals i.g.v. RUP, BPA, …)

Ondersteunende initiatieven  Communicatie en vorming - kennisplatform  Opleidingen voor projectleiders, bvb. inzake projectmanagement  Decreet en uitvoering ervan  Hoe doen aan participatie, communicatie, geïntegreerde onderzoeken, …  Website  Organisatie  Competentiebeheer  Gemandateerde afvaardiging en oplossingsgerichte attitude  Geïntegreerd samenwerken en adviseren  Verantwoordelijkheid Leidend Ambtenaren 19

Verdere verloop  Adviezen Strategische Adviesraden – juni 2013  Tweede principiële goedkeuring Vlaamse Regering – vóór zomerreces  Advies Raad van State – september 2013  Definitieve goedkeuring Vlaamse Regering  Behandeling Vlaams Parlement  Bekrachtiging en afkondiging Vlaamse Regering  Opmaak uitvoeringsbesluiten 20

Nog vragen? Dank voor uw aandacht! 21