Het fenomeen kroongetuige Dilemma, rechtsstaat en actualiteit

Inleiding: kroongetuigen en dilemma’s Het fenomeen kroongetuige: actueel, interessant én complex! Meer dan één dilemma Verschillende perspectieven → voor deze presentatie zijn gesprekken gevoerd met - mr. Frits Lauwaars – rechter in het liquidatieproces Passage - mr. Betty Wind – officier van justitie in het liquidatieproces Passage; sloot eerder dit jaar als criminele inlichtingenofficier de deal met kroongetuige Fred Ros - mr. Willem Jan Ausma – advocaat van kroongetuige Fred Ros - mr. Sander Janssen – advocaat van Jesse R. (in het liquidatieproces veroordeeld tot levenslang voor diverse huurmoorden)

De kroongetuige: hét dilemma Mag de overheid een deal sluiten met criminelen? De wet zegt “ja”, maar wat staat er in de wet? Artikel 226g en 226h Wetboek van Strafvordering → -Geen immuniteit -Wel strafvermindering -Kroongetuige blijft verdachte Daarnaast → regeling getuigenbescherming Opvallend → financiële vergoeding, nieuwe identiteit

De kroongetuige: veel meer dilemma’s! Dilemma’s op verschillende niveaus: OM, advocatuur, verdachten en kroongetuigen Ethische en praktische dilemma’s Tip: laat leerlingen vooraf nadenken over de verschillende belangen van de betrokken partijen.

Kroongetuige Wie? Waarom? Wanneer? Tegen welke prijs? Italiaanse toestanden of polderdeals? Eerst straffen, dan pas een deal sluiten? De kroongetuige als mediahype.

De andere verdachten Liquidatieproces Passage het proces van de eeuw? Leiderschap in de onderwereld → iedereen kent zijn plek Dodenlijsten, taakverdeling en de omertà. Van kwaad tot erger → van pistolen tot oorlogsmaterieel en pantserdoorborende munitie Waarom er nog meer ‘monsterprocessen’ zullen volgen…

Openbaar ministerie Willen of moeten we met criminelen samenwerken? Wat is de noodzaak en wat zijn de alternatieven? Betrouwbaarheid kroongetuige: beloning én stok achter de deur! Doel: “Niet alleen met een kleine vis een grote vis vangen, maar ook met een grote vis een grote groep vissen vangen.” Complexe materie: “De kroongetuige legt talloze verklaringen af over een hele lange periode over een reeks van feiten en een reeks van verdachten.”

Advocatuur Advocaten van de kroongetuige enerzijds en advocaten van de andere verdachten anderzijds → gevaar voor de één en complimenten voor de ander Verdachten lappen elkaar er voortdurend bij versus het OM moet magistratelijk blijven. De kroongetuige moet wel eerlijk zijn versus de kroongetuige kan flink overdrijven. De kroongetuige heeft geen andere keus versus de kroongetuige is ook een verdachte.

Rechter Beperkte en te algemene wetgeving → grote invloed van de rechtspraak in de geschiedenis van Nederlandse kroongetuigen Een pratende kroongetuige, zwijgende verdachten en minimale bewijslast → welke keuze maakt de rechter? Onderwereld en rechtspraak → gezag

Het fenomeen kroongetuige in de klas Grote misdaadzaken doen het altijd goed in de klas. Laat een leerling zich inleven in een bepaalde rol (na enige voorkennis over het onderwerp) → Wat zou hij (als advocaat) zijn cliënt adviseren? → Waarom zou hij een kroongetuige wel of juist niet verdedigen? → Wat zou je als officier van justitie doen, wel of geen deal sluiten met een moordmakelaar? → Hoe moet een rechter omgaan met pratende kroongetuigen enerzijds en zwijgende verdachten anderzijds? → Hoe geheim mag een deal met een kroongetuige zijn en wat mag er zoal in staan?