Een mondialisering die anders moet… Nood aan een sociale dimensie ACV ABVV 7 december 2005
WTO – sociale dimensie Overzicht 1.Impact van WTO-beleid op jobs 2.Sociale dimensie van internationale handel: geen nieuw concept 3.Rapport over de sociale dimensie van globalisering 4.Waar ijveren vakbonden voor?
WTO – sociale dimensie Impact van WTO-beleid op jobs Tendens van sociale afbraak –IL: concurreren met lage loonlanden door te snoeien in onze sociale verworvenheden en verloning –OL: ook sociale afbraak want kost wat kost buitenlandse investeringen aantrekken en export uitbreiden Job = geen garantie voor ontwikkeling Kwaliteitsvolle job !! –Combinatie van Werkgelegenheid Rechten op het werk incl. fundamente wn-rechten Sociale dialoog Sociale bescherming –distributiemechanisme –geen protectionisme
WTO – sociale dimensie Impact van WTO-beleid op jobs Doha- landbouw –Huidige stand van zaken Voordeel voor iedereen? –Nee, enkel voor transnationale landbouw-cooperaties Gesubsidieerde overproductie dumpingpraktijken –Wereldprijs wordt naar beneden gedrukt –Milioenen jobs verdwijnen –Migratiestroom van platteland naar reeds overbevolkte steden
WTO – sociale dimensie Impact van WTO-beleid op jobs Doha – NAMA –Druk om invoertarieven sterk te verminderen om markttoegang te verruimen (vooral negatieve gevolgen voor ontwikkelingslanden) –Gevolgen: Zwakke of net opgestarte industriële sectoren zullen verdwijnen Enorme toename van werkloosheid Overheden beroven van broodnodige inkomsten Toename in armoede zowel in IL als in OL –V.b.: Textielsector tientallen miljoen jobs weg
WTO – sociale dimensie Impact van WTO-beleid op jobs Doha - diensten –Sector waarin de meeste jobs worden gecreëerd 60-70% van de Europese productie en tewerkstelling –MNO = vrij om te gaan wanneer winsten dalen of opdrogen Jobverlies Verschuiving van jobs –Hetzelfde aantal jobs?? –Dezelfde kwalitatieve jobs?? fatsoenlijke tewerkstelling neemt af !! –Tijdelijke migratie van werknemers (mode 4) Gevaar dat deze migratie-WN’ers worden uitgebuit Landen van afkomst verliezen menselijk kapitaal ~ brain drain
WTO – sociale dimensie Sociale dimensie van handel: niet nieuw Conferentie van de VN over Handel en Werkgelegenheid: Havana charter (1947) –Clausule over toepassing van eerlijke arbeidsvoorwaarden –Afbouw van handelsbarrières Internationale Overeenkomst over Douanetarieven en Handel (GATT) herneemt enkel afbouw handelsbarrières
WTO – sociale dimensie Sociale dimensie van handel: niet nieuw Oprichting WTO (1995) –Geen werknemersclausule –Ministeriële verklaring 1996 stelt wel: Eerbiedigen fundamentele arbeidersnormen IAO moet normen opstellen en naleving controleren Samenwerking secretariaten WTO en IAO
WTO – sociale dimensie Sociale dimensie van handel: niet nieuw Doharonde: –“Nous réiterons la déclaration que nous avons faite à la Conférence Ministérielle de 1996 concernant les normes fondamentales du travail internationalement reconnues. Nous prenons note des travaux en cours à l’OIT sur la dimension sociale de la mondialisation.” –Geen resultaten
WTO – sociale dimensie Rapport over sociale dimensie Werkgroep over sociale dimensie: – onafhankelijk en representatief (vakbonden, werkgevers, NGO’s, parlementairen, academici) –Opgericht door IAO –Opdracht: evalueren sociale implicaties globalisering en formuleren alternatieven Gebreken bij internationale instellingen: –Gebrek aan politieke coherentie –Gebrek aan democratie, transparantie, verantwoording ten opzichte van de bevolking
WTO – sociale dimensie Rapport over sociale dimensie Aanbevelingen: –Creatie vast forum door VN –Aanpassing beslissingprocedures –Organisatie dialogen tussen VN-organen, WB, IMF, IAO en WTO –Oprichting parlementaire groep die samenhang economie-sociaal-milieubeleid controleert –Prioritaire doelstelling: kwaliteitsvol werk
WTO – sociale dimensie Méér nadruk op … –Wat zal de impact zijn op de hoeveelheid en de kwaliteit van jobs? –ikv ontwikkeling én armoede –Impact evaluatie !!! VOORAF Impact op tew, naleving van fundam. wn-rechten, werkcondities, toegang tot kwaliteitsvolle publieke diensten Competitief voordeel (KT) ontwikkeling (LT) Export vrije handelszones Sociale dumping Waar ijveren vakbonden voor …
WTO – sociale dimensie Waar ijveren vakbonden voor … Méér nadruk op… –Winnaars én verliezers te weinig aandacht Nood aan aangepaste sociale bescherming, indien niet: – werkloosheid –Verschuiving van formele naar informele TEW Nood aan overheden met verantwoordelijkheid –Via aangepaste financiering voor »bijstand bij jobverlies »Ontwikkeling van infrastructuur »(her)scholing Nood aan… –Vertegenwoordiging van wn-organisaties in WTO Méér transparantie en toegankelijkheid Creatie van een formele consultatiestructuur TUAC – OESO
WTO – sociale dimensie Waar ijveren vakbonden voor … Nood aan … –Politieke link tussen handel en ‘fatsoenlijk werk’ Liefst via een globaal overkoepelend systeem waar WTO en de IAO naast elkaar worden geplaatst Binnen Doha Agenda geen consensus om sociale normen op te nemen –Welke wegen kunnen we nemen? »Samenwerking tussen WTO en IAO want internat. handel impact op tew en fatsoenlijke jobs mode 4: geen materie voor WTO »Respect voor fundamentele wn-rechten in uni- en bilaterale handelsakkoorden »Alle landen overtuigen dat fundamentele wn-rechten universele normen zijn én economisch voordelig –21 nov Actie
WTO – sociale dimensie Verenigde Naties WTO Internationale Arbeidsorganisatie Wereldgezondheidsorganisatie Wereldvoedsel- en landbouworganisatie
WTO – sociale dimensie Nog een lange weg af te leggen … … in onze strijd voor een eerlijke handel !!!!!