Lezen en schrijven: 1+1=3 Conferentie Begrijpend Lezen 7 maart 2012 Eindhoven Paul de Maat
Programma Stelling Lezen of schrijven? Experiment Wat is lezen en wat is schrijven? hoe maken we onderwijs met lezen en schrijven? (opdracht ) Wat zegt de literatuur? Handvatten Voorbeelden
Stelling Aparte lees- en schrijflessen moeten we vervangen door lees/schrijflessen Voor of tegen?
Lezen of schrijven?
Mening geven over… Geef je mening over de rol van mensen (bijvoorbeeld door het gebruik van auto's, industrie, enzovoort) bij de klimaatverandering (opwarming van de aarde). Gebruik de volgende woorden: opwarming, zon, CO2, broeikaseffect, poolkap, ijs, verwoestijning, stand van de aarde ten opzichte van de zon, houtkap, energiegebruik Mijn mening over..... is dat..... Ik heb een aantal argumenten voor mijn mening. Ten eerste... Ten tweede... Sommige mensen zijn het niet met mij eens. Zij vinden bijvoorbeeld dat.... Hun argument is dat.... Een ander argument is dat... Ik vind dat ze ongelijk hebben, omdat....
Lezen of schrijven? Lezen en schrijven loopt vaak door elkaar boodschappenbriefje maken bij een recept samenvattingen laten maken: gaat makkelijker bij een goed geschreven tekst. vragen maken bij een leestekst
experiment Stukje schrijven Tekst lezen Vragen beantwoorden
experiment Schrijf een stukje. Maximaal 125 woorden
experiment Lees de tekst. Beantwoord de vragen.
experiment Resultaten Meten
Lezen en schrijven Overeenkomsten en verschillen? – Tekst – Tekstsoort – kenmerken De lezer en de schrijver: wat doen ze? Een schrijver is actief bezig met tekstsoort en taakkenmerken.
Lezen en schrijven Taakkenmerken bij het schrijven – Samenhang – Afstemming op doel – Afstemming op publiek – Woordgebruik en woordenschat – Spelling, interpunctie en grammatica – Leesbaarheid Inzicht in de taakkenmerken leidt tot beter lezen
Onderwijs in lezen en schrijven Taak- kenmerken tekstsoort
Onderwijs Opdracht
literatuur Expertisecentrum Nederlands: interactief taalonderwijs PO Van Gelderen en Van Schooten: Ontkaveling van het taalonderwijs VO
Handvatten Meerwaarde Denk bij elke leestaak: wat is de meerwaarde als leerlingen hier ook bij schrijven? En omgekeerd. Doel Kies een doel: tekstsoort, doel/publiek, woordgebruik enz Proces Pas lees- en schrijfdidactiek toe (proces). Beoordeling Alleen wat in de les centraal stond.
Handvatten Samenvattend: Overweeg om aparte lees- en schrijflessen te vervangen door lees/schrijflessen
Voorbeelden Lezen en schrijven in één les 1.Laat leerlingen eerst iets schrijven over het onderwerp waarover ze gaan lezen. 2.Laat leerlingen voorbeeldteksten lezen voor ze gaan schrijven. 3.Laat leerlingen gegeven teksten verbeteren 4.Gebruik schrijfkaders.
Voorbeelden Toepassen in andere vakken 5.Leerlingen werken delen van de stof uit in een leestekst met opdrachten; anderen lezen de tekst en maken opdrachten. 6.‘Schrijf een brief aan docent over wat je geleerd hebt, nog mist…’