Holistische diergeneeskunde Sandra van Leeuwen DVM, CVA, CVC Lezing Probus 16 Maart 2016

Inhoud Lezing Mijn praktijk en werkzaamheden Holistische diergeneeskunde TCM/TCVM Acupunctuur

Wie ben ik? Wist al van kleins af aan dat ik dierenarts wilde worden In 2001 afgestudeerd dierenarts (DVM) In 2006 afgestudeerd osteopaat voor dieren In 2014 afgestudeerd veterinair acupuncturist (CVA) In 2015 afgestudeerd veterinair chiropractor (CVC) In 2016……..??

Dierenartspraktijk van Nature Dierenartspraktijk van Nature is gespecialiseerd in: Acupunctuur Osteopathie Chiropractie Neuraaltherapie Prolotherapie Natuurgeneesmiddelen (westerse fytotherapie, chinese kruiden, Bach bloesems) Voedingsadviezen Vaccicheck

Holistische diergeneeskunde Holistisch komt van het griekse woord holos. Betekenis: het geheel In de diergeneeskunde: Het dier in zijn totaliteit bekijken, niet alleen fysiek, maar ook energetisch en emotioneel/spiritueel

Holistische diergeneeskunde

Holistische diergeneeskunde 1/3 van de wereldbevolking fysiek (westerse geneeskunde) 1/3 energetisch (acupunctuur (TCM), deel tibetaanse geneeskunde) 1/3 spiritueel (sjamanisme, deel tibetaanse geneeskunde, indiase geneeskunde)

Holistische diergeneeskunde Fysiek: De westerse geneeskunde Het stoffelijke lichaam De buitenkant + de binnenkant Alle organen, spieren, botten, pezen, ligamenten, bloed, lymfe, ruggemerg, zenuwen, hersenen, huid, zintuigen etc. Bijvoorbeeld: Gebroken been repareren, Tumoren verwijderen, Herniaoperatie, synthetische medicatie Voornamelijk symptoombestrijding, hoewel er steeds meer aandacht komt voor preventie

Holistische diergeneeskunde Energetisch: O.a. Chinese geneeskunde (TCM) Qi (spreek uit: Tsjie) Energiestromen op en in het lichaam die niet zichtbaar zijn Meridianen en Zang Fu organen Verstoring in het evenwicht tussen Yin en Yang De oorzaak wordt behandeld + symptoombestrijding

Holistische diergeneeskunde Emotioneel/spiritueel: Een gezonde geest in een gezond lichaam Moeilijk te definiëren Is er een ziel in ons lichaam? Of zijn we ons brein? De holistische geneeskunde gaat uit van het bestaan van een ziel/geest Geestelijke (en lichamelijke) stress is een belangrijke oorzaak van ziekte

Holistische diergeneeskunde Stress als oorzaak van ziekten bij dieren? Stress ondermijnt het immuunsysteem: waardoor virussen, schimmels, bacteriën en parasieten meer kans krijgen waardoor beschadigde cellen niet opgeruimd worden kans op kanker vergroot

TC(V)M Traditional Chinese (Veterinary) Medicine Eerste schriftelijke vermelding van acupunctuur: 2e eeuw voor de jaartelling Maar uit grafvondsten van stenen naalden blijkt dat acupunctuur waarschijnlijk 4000-6000 jaar geleden al gebruikt werd

TC(V)M Vanaf de Shang dynastie (1766-1122 vc), al aanwijzingen dat paarden werden behandeld Tijdens de Zhou dynastie (1122 – 476 vc) bestonden er al full-time “dierenartsen” voor vnl. paarden en vee Rond het jaar 500 bestond er een trainingscentrum voor veterinairen Gedurende de Sui dynastie (581-618): een overheidsinstantie voor diergeneeskunde werd opgestart. Boeken over meridianen en acupunctuur bij paarden gepubliceerd

TC(V)M Tang dynastie (618-907): veterinaire educatie nam een vlucht Song dynastie (960-1279): eerste ziekenhuis voor paarden Ming dynastie (1368-1644): elke eigenaar die meer dan 25 paarden bezat, moest 2/3 jongemannen diergeneeskunde laten studeren

TC(V)M In 1683 bracht de duitse arts Dr. E. Kampfer acupunctuur naar europa Moderne tijdperk (1840-1949): China had geen interesse meer in TCVM. Beoefenaars gingen ondergronds omdat het in de jaren 40 verboden werd Westerse diergeneeskunde bereikte China rond 1920 Recent: In de Volksrepubliek China onder Mao Zedong (vanaf 1949) kwam de TCVM weer op. In 1956 werd het eerste nationale congres voor diergeneeskunde gehouden. Hier werd de samenwerking tussen westerse en oosterse geneeskunde gestimuleerd

TC(V)M De oostenrijker Oswald Kothbauer was de eerste westerse dierenarts die acupunctuur ging toepassen In 1974 is de International Veterinary Acupuncture Society (IVAS) opgericht in de VS. In navolging hiervan ontstonden wereldwijd veterinaire acupunctuurverenigingen De World Health Organisation (WHO) beschrijft een lijst met aandoeningen die succesvol behandeld kunnen worden middels acupunctuur

TC(V)M Acupunctuur/Moxibustie Chinese Kruidengeneeskunde Tui-Na Chi-Gong Voedingstherapie

Voedingstherapie Voeding wordt ingedeeld op basis van verschillende eigenschappen en ingezet bij passende ziektebeelden Gember/kaneel bijvoorbeeld zijn verwarmende voedingsmiddelen Komkommer en meloen zijn verkoelend

Voedingstherapie Verkoelende voeding wordt vermeden bij patienten die een koude-ziektebeeld hebben (bijv verkoudheid) Verwarmende voeding wordt vermeden bij patienten die een warmte-ziektebeeld hebben (bijv ontsteking)

Acupunctuur Yin en Yang Het is het centrale concept in de Chinese geneeskunde Yin en Yang worden gebruikt om relaties in de natuur te beschrijven Tai Ji symbool:

Yin en Yang Yin – het zwarte deel Staat voor: de fundering/ondergrond, structuur, massa Yang – het witte deel Staat voor: beweging, functie, energie Yin en Yang vullen elkaar aan, houden elkaar in balans en creëren elkaar

Yin en Yang De fundering/ondergrond is nodig om te kunnen bewegen De structuur bepaalt de functie Massa creëert energie en energie is een product van massa – een CONTINUUM Einstein kwam erachter dat Massa en Energie verschillende vormen zijn voor hetzelfde: E=mc2

Yin en Yang Yin =Zwart Wordt vergeleken met water: Koel, vochtig, voedend, neiging tot zinken of afdalen Binnenkant, zwaar, vrouwelijk, nacht Yang =Wit Neiging om op te stijgen, expansie, beweging naar buiten met kracht Warmte, activiteit, buitenkant, mannelijk, dag

Yin en Yang De aarde is yin, de hemel (waar de zon staat) is yang Onmogelijk dat yin bestaat zonder yang en andersom Relativiteit: Zonder licht, kan er geen schaduw zijn Zonder berg, geen vallei Zonder kou, geen warmte Zonder geluid, geen stilte Zonder zomer, geen winter Zonder dag, geen nacht

Yin en Yang Ook in het lichaam vinden we Yin en Yang Organen die fundamentele substanties produceren (=yin) Zoals: Longen (zuurstof) Milt (bloed) Hart (bloed) Nieren (urine) Lever (gal)

Yin en Yang Organen die stoffen bewaren en/of vervoeren (yang): Zoals: Dikke darm (voedsel en afvalproducten) Maag (voedsel) Dunne darm (voedsel) Blaas (urine) Galblaas (gal)

Fundamentele substanties In de westerse geneeskunde: zuurstof, water, bloed, aminozuren, suikers, vetten, vitaminen, mineralen, electrolyten In de chinese geneeskunde: Qi (levensenergie), Xue (bloed), Jin ye (dikke en dunne vloeistof ), Jing (Essence), Shen (vitale geest) De oude chinezen hadden geen microscopen. Maar dankzij het uitvoerig bestuderen van het lichaam, zowel levend als dood, maakten zij een concept

De 5 elementen

De 5 elementen Verwijzen naar 5 categorieen in de natuur Hout, vuur, aarde, metaal en water De 5 elementen hebben onderling stimulerende, maar ook remmende verbindingen Hout voedt het vuur Vuur zorgt voor voeding aan de aarde (as) De aarde herbergt metalen Metaal voedt het water (mineralen bijv.) Water voedt het hout

De 5 elementen De remmende cyclus: Hout controleert aarde door het zetten van stutten Vuur smelt metaal Aarde controleert waterstromen Metaal klieft het hout

De 5 elementen Ieder orgaan is ook verbonden aan een element: Lever/galblaas aan hout Hart/dunne darm aan vuur Milt/maag aan aarde Long/dikke darm aan metaal Nier/blaas aan water

De 5 elementen Ieder dier of mens kun je indelen naar de elementen Dit wordt gedaan naar karaktereigenschappen Als een dier bijvoorbeeld een houttype is, heeft het dier een grotere kans om problemen te krijgen met de organen die bij het houttype horen Een aardetype heeft eerder een maagdarmprobleem bijvoorbeeld

De 5 elementen Wat hebben we eraan Het helpt bij het maken van een Chinese diagnose Het helpt bij de keuze van de acupunctuurpunten Het verklaart het ontstaan van ziektebeelden Het is leuk om een mens of dier aan een element te koppelen

Houttype Vrij dominant Snelle bewegingen Houdt van beweging Ongeduldig Is snel geïrriteerd of boos Past zich makkelijk aan aan veranderde omstandigheden Heeft veel ideeën, maar bedenkt zich ook weer snel

Vuurtype Snel opgewonden Extravert Wil graag bewonderd worden Heeft een druk sociaal leven Moeilijk te kalmeren Scherpe geest Uitvinder Goed in competitie of ruzies Arrogante uitstraling Overdrijft graag

Aardetype Eerlijk en vriendelijk Zorgt voor anderen Relaxed Bescheiden Is niet al te snel Snel tevreden Goede werker, maar beetje traag

Metaaltype Inzicht en goede visie Breed georiënteerd Goede organisator Leider in een groep Volgt altijd regels op Houdt zich wat afzijdig Zelfverzekerd ijdel

Watertype Introvert Snel angstig Stil, maar goede waarnemer Goed in plannen Goede adviseur of supervisor Leeft graag alleen Angstbijter

Meridianen Te vergelijken met een netwerk van wegen/spoorlijnen Qi stroomt erdoorheen Er zijn 12 hoofdmeridianen die driedimensionale paden vormen vlak onder de huid Daarnaast zijn er ook nog diepere meridianen in het lichaam, zodat ieder onderdeel van het lichaam gevoed wordt met Qi Er is een verbinding tussen de hoofdmeridianen en de organen, dus van buiten- naar binnenkant

Meridianen

Meridianen Er zijn Yin- en Yang-meridianen Yin meridianen liggen op plaatsen die niet door de zon worden beschenen (binnenzijde poten, buik) Yang meridianen liggen op zon beschenen plaatsen (buitenzijde poten, rug en zijkant) Op de hoofdmeridianen liggen de acupunctuurpunten (ca 350 stuks) Deze zijn genummerd en hebben een specifieke anatomische plaats, zodat communicatie tussen acupuncturisten makkelijk is

Acupunctuurpunten Wetenschappelijk is aangetoond dat de electrische weerstand van de huid lager is thv een acupunt Tevens is ieder acupunt voorzien van zenuwuiteinden, lymfvaten en bloedvaten Met behulp van elektronenmicroscopen wordt steeds meer ontdekt over het mogelijke bestaan van een communicatiesysteem in het lichaam dat overeenkomsten vertoont met het meridianensysteem

Acupunctuurpunten Acupunctuurpunten kunnen gestimuleerd worden op verschillende manieren: naalden, laagfrequente stroom, warmtebron, moxibustie injectie, massage, laser

Acupunctuur Door het stimuleren van een bepaalde combinatie van punten wordt het lichaam aangezet om te genezen Yin en Yang komen weer in balans Ieder afzonderlijk acupunt heeft een bepaalde werking op het lichaam De kunst is om de juiste combinatie aan punten te prikken, te kiezen uit het enorme aantal Oefening baart kunst

Acupunctuurbehandeling Anamnese Monsteren Lichamelijk onderzoek Tong en pols-diagnostiek Chinese diagnose stellen Behandelplan maken Behandeling

Acupunctuurbehandeling Uitgebreide anamnese/vraaggesprek Eet/drink patroon Urineren/defeceren Leefomstandigheden Voeding Gewoontes

Lichamelijke reacties na acupunctuur stimulatie van zenuwbanen verbetering van bloedcirculatie, ook in organen opheffen van kramp (bijv. spieren of maag/darmkanaal) vrijkomen van hormonen zoals endorfinen (lichaamseigen pijnstillers)

Wanneer is acupunctuur zinvol? bij functionele storingen van organen en orgaansystemen m.n. bij pijn, ontsteking, verlamming problemen in spieren, gewrichten, botten neurologische uitvalsverschijnselen Luchtwegproblemen Huidproblemen

Wanneer is acupunctuur zinvol? Allergie maagdarmproblemen Vruchtbaarheidsproblematiek Mentale problemen verstoorde energiebalans die leidt tot vage klachten, verminderde prestatie