vzw JONG – SPELOTHEKEN IN GENT

Overzicht presentatie 1.vzw Jong algemeen 2.De spelotheken in Gent

1. vzw JONG – Algemeen

Missie Doel Vzw Jong stelt zich tot doel “De persoonlijke en maatschappelijke emancipatie en participatie van kinderen en jongeren te bevorderen”.

Doelgroep -kinderen en jongeren 6 tot 25 jaar (0- 25j)

Doelgroep - kinderen en jongeren 6 tot 25 jaar (0-25j) -focus op maatschappelijke kwetsbaarheid

Doelgroep -maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren -Focus op maatschappelijke kwetsbaarheid -19 e eeuwse gordel rond Gent

Ontstaansgeschiedenis Historiek: “Fusie” in Jan. 2005: samensmelting van private vzw’s en publieke vzw’s Vzw Jong Op vraag van stad en vzw’s Gecoördineerd jeugdwelzijnsbeleid Beter verdelen van het werk en de vaardigheden Efficiëntie van de organisatie Efficiëntie van de lokale overheid Twee vzw’s wilden onafhankelijk blijven: vzw ‘t Leebeekje en vzw Habbekrats

Organisatie -1 organisatie (°2005) - convenant :

Organisatie -1 organisatie (°2005) - convenant - 5 werkingsgebieden (buurtgerichte aanpak)

Organisatie -1 organisatie (°2005) - convenant - 5 werkingsgebieden (buurtgerichte aanpak)

Wat? 1.Groepsgericht vrijetijdsaanbod voor kinderen, tieners, jongeren 2.Brugfunctie ( begeleiden / bemiddelen) 3.Vanuit praktijk: 1.signaleren, 2.adviseren en 3.sensibiliseren naar overheid / andere sectoren over uitsluitingsmechanismen 4.De 4e Poot ( interne tewerkstelling)

De 5 v’s van vzw Jong als rode draad 1.Vertrouwen 2.Verenigen / Vrije tijd Ontspannend Welzijnsgericht Variatie 3. Versterken 4. Verbinden 5. Veranderen /verdedigen (belangen)

Organogram vzw Jong

Organisatie - 1 organisatie (°2005) - 5 werkingsgebieden (buurtgerichte aanpak) - 40 deelwerkingen (26 locaties in de stad)

Deelwerkingen vzw Jong 40 deelwerkingen op 26 locaties in de stad – kinderwerkingen Kinderen -> 6 tot 11 j – tienerwerkingen Tieners -> 12 tot 15 j – meisjeswerkingen Meisjes -> 10 tot 25 j – jongerenwerkingen Jongeren -> 16 tot 25 j – spelotheken Uitleendienst voor speelgoed, ouders en kinderen 0-12 jaar – projectteams: BOP, Jobkot (rip) – nieuwkomerswerking

Deelwerkingen Verschillende deelwerkingen voor zeer diverse doelgroepen Eigenheid doelgroep qua leeftijd, interesses, (culturele) achtergrond… historiek Insluiten is ook uitsluiten (illustratie meisjeswerking)

Inwerken op 5 Domeinen Welzijn Cultuur Sport Arbeid Onderwijs Op 3 niveaus; 1.Micro : inzet op wijkgericht niveau, projecten, trajectbegeleiding 2.Meso: signalen, deelname aan overkoepelend overleg… 3.Macro: lobbywerk, vlaams niveau, udm, media

Vzw Jong in een aantal cijfers 125 mensen die er werken 80 Stages waarvan 20 langdurige 100 Prof. & 17 Nationaliteiten 420 Vrijwilligers en 62 Moetwilligers (stagiaires, vspw, brugproject,ocmw-vrijwilligers, alternatieve sancties…) 3700 Kinderen, tieners & jongeren (en hun ouders/voogden)

Aantal leden

Afkomst

Spreiding leeftijden

Onderwijs

Middelen vzw Jong Wie krijgt geld hoe en waarWie krijgt geld hoe en waar Subsidieovereenkomst tussen VZW Jong (uitvoerder) en stadsbestuur Gent Geldig van – tot Doel –Realiseren van het lokaal jeugdbeleid Gent

Middelen 1. Via Stad Gent Realiseren doelstelling convenant Realisering project activering en project trajectbegeleiding binnen VZW Jong 2. Via de Vlaamse gemeenschap ( in kader van het Vlaams stedenfonds) Subsidies voor personeel Subsidies voor werkingkosten 3. Andere subsidiekanalen; projectaanvragen KBS, Cera…

??? Vragen omtrent vzw Jong ???

2. Spelotheken vzw Jong

SPELOTHEKEN vzw Jong 7 buurtspelotheken in Gent: Rabot Brugse Poort Muide Ledeberg Dampoort Nieuw-Gent Sluizeken – Tolhuis- Ham

SPELOTHEKEN vzw Jong Doelgroep Alle kinderen van 0 tot 12 jaar en hun ouders met bijzondere aandacht voor kinderen die opgroeien in kwetsbare situaties.

SPELOTHEKEN vzw Jong Doelstelling Via uitleen van materiaal (speelgoed, spelmateriaal, boekjes…) kinderen ondersteunen in hun persoonlijkheidsontwikkeling met betrokkenheid van de ouders/opvoeders

SPELOTHEKEN vzw Jong 4 functies Uitleen van spelmateriaal Onthaal en ontmoeting Aanbieden informatie en begeleiding Maatschappelijke betrokkenheid

1. Uitleen een ruim aanbod van spelmateriaal, waarbij alle aspecten van de ontwikkelingsschijf aan bod komen.

Ontwikkelingsschijf

1. Uitleen Indeling volgens de ontwikkelingsschijf: Denken en taal: blokken, boekjes, puzzels… Bewegen: grove en fijne motoriek: bal, parels… Sociaal: gezelschapsspelen, expressie, sociale werkelijkheid…

2. Onthaal en ontmoeting ouders / ‘opvoeders’ dichter bij elkaar brengen - VERBINDEN- aan de koffietafel, tijdens activiteiten, uitstap…

Ontmoeting Een spelotheek = ideale ontmoetingsplaats voor ouders en kinderen Andere ouders ontmoeten in een informele, vrijblijvende sfeer (koffietafel…) onder professionele begeleiding (belangrijk aspect) De drempel om gebruik te maken van ons aanbod wordt minder hoog ervaren dan bvb. de drempel naar een oudergroep over opvoeding (vertrouwensrelatie)

Ontmoeting “Sociale netwerken vormen één van de meest belangrijke en laagdrempelige vormen van opvoedingsondersteuning en interactie is een van de meest beschermende factoren.” sociale ondersteuning wordt ook vaak gelinkt aan een betere gezondheid, het verminderen van stress en het verhogen van welzijn

Ontmoeting Kwetsbare mensen vaak meer zorgen en stress ‘OVERLEVEN’ vaak extra druk op het gezin / kan de rol van de ouder bemoeilijken. minder wederzijdse ondersteunende relaties en informele sociale netwerken: ‘sociaal isolement’ ‘gemis’ voelen zich vaak extra onzeker over hun opvoedings- capaciteiten/ ‘geviseerd’.. zouden meer behoefte hebben om met andere ouders uit te wisselen over dagelijkse opvoedingsvragen PREVENTIEF werken door ouders te VERBINDEN

Ontmoeting=== ervaringen uitwisselen andere visies en rolmodellen leren kennen eigen manier van opvoeden in vraag stellen en leren van elkaar hun hart eens luchten (emotionele steun) raad krijgen van en raad geven aan andere ouders. Weten dat andere ouders met dezelfde vragen en onzekerheden zitten = geruststellend en ‘normaliserend’ gevoel van (h)erkenning, waardering krijgen als ouder + belang van sfeer, gezelligheid, (spel)plezier Gezinnen van diverse achtergrond samenbrengen kan ook bijdragen tot integratie en aanvaarding

speelhoek Speelhoek vormt de perfecte aanleiding om spelprikkels te geven en ouder en kind en kinderen onderling te stimuleren om samen te spelen. Interactie met leeftijdsgenootjes in de speelhoek kan versterkend zijn Contact met de kinderen is belangrijkste toegangspoort tot contact met de ouders (vertrouwensrelatie) Als de kinderen het naar hun zin hebben blijven de ouders vaker en langer plakken.

3. Opvoedingsondersteuning Ondersteuning bij (eenvoudige) opvoedingsvragen doorverwijzing waar nodig. een impliciete vorm van opvoedings- ondersteuning door activiteiten aan te bieden voor ouder en kind (project tandzorg)

Samenspel “Samenspel is een laagdrempelige, impliciete vorm van opvoedingsondersteuning waarbij we de interactie tussen ouders en kinderen, kinderen en kinderen en ouders en ouders bevorderen. We prikkelen ouders om samen met hun kind te spelen, actieve aandacht te geven aan elkaar en samen bezig te zin. Tegelijk geeft het ons ook de kans om ouders bewust te maken van het belang van spel en speelgoed bij de ontwikkeling.”

Spelplezier = belangrijke factor: Ouders en kinderen ervaren dat ze ervan genieten om samen dingen te doen / ouders kunnen hun zorgen even opzijzetten. Leefwereldverruimend Ouders krijgen tips en inspiratie waarmee ze thuis aan de slag kunnen en leren hoe ze zelf de ontwikkeling van hun kind op een speelse manier kunnen stimuleren. Daarbij rekening houden met hun leefomstandigheden (bvb. Knutselen met kosteloze materialen, een gezonde maar goedkope kookactiviteit…). Ook positief; ontmoeting aan de koffietafel

4. Informatie en begeleiding informatie mbt spelen en opvoedingsthema’s, (vrijetijds)aanbod in de buurt… en bredere thema’s (onderwijs, gezondheidspreventie…). folders, info in de rekken… AANSPREEKBAARHEID MEDEWERKERS!!! Info op maat / Opzoekingswerk…

5. Maatschappelijke betrokkenheid: De spelotheek streeft naar een sterke inbedding in de buurt Samenwerking met verschillende partners Deelname aan / uitwisseling tijdens buurtoverleg Buurtpartners helpen ons bij de toeleiding van ons doelpubliek en wederkerig Als spelotheek hebben we ook een belangrijke signaalfunctie.

7 ≠ buurten, 7 ≠ spelotheken Ruimte voor eigen invulling / eigen accenten +++ Afhankelijk van Eigenheid van de wijk: noden, historiek Netwerken: aanwezigheid / engagement andere buurtpartners, samenwerkingsinitiatieven zoals BS… Infrastructuur Personeelsinzet Extra projectmiddelen/ subsidies

Enkele good practices: Meters en petersproject (Rabot) PimPamPoen (Muide – BS) Verteltassen – (Sluizeken-Tolhuis- Ham – BS) Kin-ou-doe (Nieuw-Gent – ism Inloopteam ) Gezonde ontbijten (Ledeberg) Oudergroep (Dampoort) +++ Kruisbestuiving, inspiratie en good-practices van andere spelotheken

Personeelsbezetting SOT 1 spelotheek-verantwoordelijke 50% 1 à 2 spelotheek-medewerker(s) (meestal zonder (pedagogische) vooropleiding) 50% - 110% tijdelijk: medewerkers artikel 60, web-plus… vaste vrijwilligers occasionele vrijwilligers stages; brugproject (deeltijds s.o.), vspw, ergotherapie, PJK …

Kerntaken sot-verantwoordelijke Runnen dagelijkse werking: praktisch, fin., inhoudelijk… Aanwezigheid tijdens openingsmomenten: contact en vertrouwensrelatie met ouders en kinderen opbouwen en onderhouden Coachen medewerkers evaluaties, functionering… Organiseren activiteiten voor ouder en kind en grotere evenementen zoals paaseierenraap, projecten… Registratie, planning, evaluatie Overleg: intern en buurtoverleg, sotog, intervisie opvoedingswinkel… EEN JOB MET VARIATIE EN UITDAGINGEN!

??? Vragen omtrent de spelotheken ???

3. Speelotheek Snuffel Een praktijkvoorbeeld

Speel-o-theek Snuffel Ligging Speel-o-theek snuffel Ligging: Nieuw-Gent, nabij uz Hoogbouw / verouderde sociale woningen ‘Chicago’ van Gent, gevaarlijk imago Transitwijk, veel verloop, veel nieuwkomers

Speel-o-theek Snuffel Doelgroep / wie bereiken we? Kinderen van 0-12 jaar én hun ouders 200-tal actieve leden Grote diversiteit qua sociale achtergrond (niet enkel kwetsbare doelgroep) Grote diversiteit qua afkomst (meer dan 20 verschillende origines!!!)

Speel-o-theek Snuffel - Functies 1. Uitleen van spelmateriaal Wekelijks uitleenmoment op woensdag van 13u tot 19u Elke tweede en vierde zaterdag van 10u tot 13u Uitgebreid aanbod aan materiaal (speelgoed, boekjes, dvd’s…)

Speel-o-theek Snuffel - Functies 2. Onthaal & ontmoeting Gelegenheid voor ouders en kinderen tot ontmoeting en uitwisseling van ervaringen via koffietafel en speelhoek

Speel-o-theek Snuffel - Functies 3. Opvoedingsondersteuning een impliciete manier van opvoedingsondersteuning door activiteiten aan te bieden voor ouder en kind (samenspel, kin- ou-doe). Ondersteuning bij (eenvoudige) opvoedingsvragen doorverwijzing waar nodig.

Samenspel KIN-OU-DOE: activiteiten voor ouder en kind: i.s.m. inloopteam Reddie Teddie – enorm succes!!! Knutselen, koken, uitstap,gezondheidspreventie, wijk van de maand met de schepen… globale promotie via de buurtscholen (groeps)proces met ouder en kind veiligheidsaspect in de groep is belangrijk

Thema’s opvoedingsvragen Meestal indirecte vragen (aanvoelen) Meestal één op één gesprekken Uitwisseling aan koffietafel soms meerwaarde Typische vragen over voeding, slapen, school… Omtrent gedrag thuis; te aanhankelijk, te druk… Isolement mama’s, combinatie werk-gezin…  Soms al voldoende dat er geluisterd wordt (zonder te oordelen). Schouderklopjes!!!  Soms verdere doorverwijzing nodig!!!

Veelal vragen omtrent opvoedingsthema’s, vrije tijd en onderwijs MAAR ook vragen over andere thema’s die indirect wel een grote invloed hebben op de leefsituatie van de kinderen, bvb de zoektocht naar werk, financiële problemen of problemen omtrent huisvesting, gezondheidspreventie…

Speel-o-theek Snuffel - Functies 3.Informatie & begeleiding Informatieaanbod omtrent opvoeding en onderwijs, buurtgebonden activiteiten… Aanspreekbaarheid van de medewerkers voor vragen en info

Speel-o-theek Snuffel - functies 4. Maatschappelijke betrokkenheid Actieve deelname aan buurtoverleg, netwerken Meewerken aan/ organiseren van buurtgebonden activiteiten Samenwerken met (buurt)organisaties: inloopteam, wgzc, scholen…

Speel-o-theek Snuffel- maatschappelijke betrokkenheid Samenwerking met buurtscholen Voorstellingen speel-o-theek adhv speelse workshops, in aanwezigheid van ouders Driewekelijkse uitleen van spelmateriaal voor kleuterklassen + koffietafel ouders Spelnamiddagen; gezelschapsspelletjes (ook ouders) Partner in brede-schoolproject in de wijk

Vragen, meer info: Vzw Jong Antwerpsesteenweg Sint-Amandsberg 09/