1. Rechtengedreven, militant Hoe Kom op tegen Kanker wil opkomen tegen tabak Actieplan voor een rookvrije toekomst, 11 maart 2016 Marc Michils, Algemeen Directeur Kom op tegen Kanker

WE KOMEN VAN VER …

Effect van roken op levensverwachting en -kwaliteit Science; 1938; 87: (artikel Bodytalk september 2015) WIV-studie: - rokers leven gemiddeld bijna 8 jaar minder dan niet-rokers - rokers leven minder lang in goede gezondheid dan niet-rokers - rokers leven voor de leeftijd van 80 jaar een groter aantal jaren met beperkingen

1. Rechtengedreven, militant Missie Kom op tegen Kanker: “Opkomen voor de rechten van kankerpatiënten, voor het recht op de beste behandeling en zorg, en voor het recht op een gezonde leefomgeving.”

1. Rechtengedreven, militant “Opkomen voor een rookvrije werk- en leefomgeving: niemand mag blootgesteld worden aan schadelijke stoffen, zoals tabaksrook.”

1. Rechtengedreven, militant “Kom op tegen Kanker is ook een constructieve dwarsligger”

NAAR EEN ROOKVRIJE SAMENLEVING 2003: platformtekst over gedwongen meeroken 2004: treinen rookvrij 2006: rookvrije werkplekken 2011: rookverbod Horeca (Grondwettelijk Hof) 2015: maatschappelijk draagvlak is groot, niet-roken wordt de norm 2016: ?

2016: NIEUWE CALL TO ACTION 1. Wetgever + werkgever + andere semi-publieke stakeholders -Taak KotK: voorstellen uitwerken (in dit geval met KUL-Rechtsfaculteit) -Taak wetgever: verstrengen (verbeteren) van de wetgeving -Maatschappelijke taak werkgevers en andere semi-publieke stakeholders zoals pretparken, sportstadions, treinperrons, … 2. Publiek -Taak KotK en overheid: informatie en preventiecampagnes -Stoppen met roken (in bijzijn van anderen)

NIEUWE CALL TO ACTION 1.Uitzonderingen op rookvrije werkplek 2.Meeroken in semipublieke (half-)open ruimtes 3.Meeroken in privéomgeving 4.Bescherming van jongeren

1. UITZONDERINGEN OP ROOKVRIJE WERKPLEK Uitzonderingen op het recht op een rookvrije werkplaats (Rookwet van 22/12/2009) Gevangenissen, instellingen van maatschappelijke dienstverlening (asielcentra, jeugdinstellingen, rust- en verzorgingshuizen), werknemers in privéwoningen (poetshulpen, hulpverleners, …) Gevolg: 21% van de Belgische werknemers wordt nog steeds occasioneel/dagelijks geconfronteerd met tabaksrook in gesloten werkruimtes Actie We contacteerden minister van Werk Kris Peeters met de vraag om dit aan te pakken (bv. via de Welzijnswet)

1. UITZONDERINGEN OP ROOKVRIJE WERKPLEK Controle op rookverbod? Het rookverbod op de werkplaats moet strikt worden nageleefd, ook in de gemeenschappelijke ruimtes van de gevangenissen en instellingen voor maatschappelijke dienstverlening Actie: Wetgevend optreden We contacteerden de bevoegde ministers van de federale en Vlaamse regering, Koen Geens, Theo Francken en Jo Vandeurzen, om de gevangenissen en instellingen voor maatschappelijke dienstverlening nadrukkelijk te wijzen op het rookverbod

1. UITZONDERINGEN OP ROOKVRIJE WERKPLEK Oproep tot pioniers die zich willen engageren Werkgevers van mensen die in privéwoningen werken, kunnen via contractuele bepalingen afspraken maken dat de cliënten niet roken tijdens de aanwezigheid van hun medewerker Actie Familiehulp: op vraag van Kom op tegen Kanker engageert Familiehulp zich om in 2016 zijn rookbeleid te evalueren en uit te breiden, cliënten via verschillende kanalen te sensibiliseren Vlaamse Vereniging van Diensten Gezinszorg: gaat met KotK charter opmaken De volgende?

2. MEEROKEN IN SEMIPUBLIEKE (HALF-) OPEN RUIMTES Voetbalstadions Club Brugge en Anderlecht voerden in 2014 een rookverbod in, incl. een preventiecampagne met spelers. Andere voorbeelden: Premier League (2007), Ajax (2008), FC Barcelona (2012), Juventus (2014), … Voetbalclubs hebben de juridische vrijheid om een rookverbod in te stellen voor personen die de ruimte betreden Actie: pioniers oproepen: profclubs + Pro League KotK roept alle Belgische profclubs op om de sigaret uit hun stadion te bannen en vraagt de Pro League om deze oproep te ondersteunen Afspraken gepland

2. MEEROKEN IN SEMIPUBLIEKE (HALF-)OPEN RUIMTES Ook pretparken, dierentuinen, de NMBS en andere openbare plaatsen (waar veel kinderen komen) hebben een voorbeeldfunctie Voorbeelden pretparken: Disneyland en de Walt Disney Studios Voorbeelden rookvrije perrons: Wales, Engeland, Noorwegen, Victoria & New South Wales (Australië) Actie: Pioniers oproepen Overleg met Plopsaland en Belgoparcs om alle pretparken rookvrij te maken Overleg met dierentuinen Overleg met NMBS: rookvrije perrons De volgende? sportmanifestaties (Ronde van Vlaanderen, atletiek, …), publieke speeltuinen, …

3. MEEROKEN IN PRIVÉOMGEVING Thuis roken TNS Dimarso eind 2014: vandaag zitten in Vlaanderen nog steeds zo’n kinderen elke dag thuis in de tabaksrook Kinderen zijn extra kwetsbaar voor tabaksrook, zij kunnen niet kiezen Actie: KotK-sensibiliseringscampagnes Cf. vele campagnes in het verleden Recent: “Binnen roken is nooit oké”

3. MEEROKEN IN PRIVÉOMGEVING In de auto roken Roken in de auto veroorzaakt tot 27 keer hogere concentraties aan kankerverwekkende stoffen dan roken in huis Er is een breed draagvlak voor het invoeren van een rookverbod in de auto: 91% gaat akkoord, zelfs 87% van de rokers is er voorstander van Voorbeelden: Ierland, Engeland, Wales, Italië, Frankrijk, Australië, Zuid-Afrika… Actie: wetgevend optreden KotK is in overleg met politiek

3. MEEROKEN IN PRIVÉOMGEVING Tussen individuele burgers Burgers kunnen zelf (contractuele) afspraken maken ter bescherming van zichzelf of van de kinderen, bv. buren, verhuurder in huurovereenkomst, … Modelclausules uitgewerkt door KUL-Rechtsfaculteit Actie: informeren Burgers informeren over hoe ze overlast door roken gerechterlijk kunnen tegengaan Rechters, advocaten en bemiddelaars informeren over hoe bestaande juridische instrumenten kunnen aangewend worden in conflicten over rookhinder

4. BESCHERMING VAN JONGEREN Probleem: 90% van de rokers begint te roken voor de leeftijd van 18 jaar Meest kwetsbare leeftijd om te beginnen roken: 11 à 12 jaar en 15 à 16 jaar Niet beginnen roken is makkelijker dan achteraf te moeten stoppen Actie: sensibiliseren Meer inspanningen van Vlaamse overheid KotK gaat volop campagne voeren om jongeren van de sigaret te houden

4. BESCHERMING VAN JONGEREN Breed anti-tabaksplan een forse verhoging van de prijs van roltabak en van de sigaretten volledig verbod van tabaksreclame op de verkoopplaats verbod op zichtbaar presenteren en uitstallen van tabak op de verkoopplaats beperking van het aantal verkooppunten invoering van neutrale verpakkingen betere controle op de naleving van het verkoopverbod aan min-16-jarigen optrekken van de minimumleeftijd van 16 tot 18 jaar een betere controle op de sigarettenverkoop via sigarettenautomaten een beleid dat vermijdt dat e-sigaretten voor jongeren een opstapje worden

1. Rechtengedreven, militant “One day we will beat cancer, help us make it sooner”

Dank voor uw aandacht