Missie & Visie Tongerlo, 29 maart 2013, gemeenschappelijk conclaaf van MAT en CBS

Heist is een landelijke, levendige en solidaire gemeenschap en een gemeente die bergen verzet voor een kwaliteitsvolle dienstverlening op maat. We willen een levendige gemeenschap waaraan verenigingen en gemeente samenwerken en waarbij we onze eigen troeven uitspelen, in de gemeente en in de regio. We willen een aangenaam woon- en werkklimaat met respect voor groen en het plattelandskarakter. We willen een zorgzame en warme gemeente waarin iedereen kansen krijgt en waarin respect is voor iedereen. We willen een professionele organisatie zijn met tevreden en betrokken medewerkers, die streeft naar een financieel haalbaar en duurzaam beleid.

Eenvoud met ambitie Beleidsverklaring CD&V/sp.a/Open-VLD gemeenteraad 11 juni 2013

Huidige beleidsverklaring Gaat om het gewenste beleid Visie, principes, inzichten, & enkele geselecteerde concrete beleidsdoelstellingen (beoogde effecten) hieruit afgeleid die het gewenste beleid het best typeren zeker geen volledige lijst. Volledige lijst concrete (prioritaire & andere) beleidsdoelstellingen: in het MJP (najaar)

Huidige beleidsverklaring Niet een beleidsnota of strategische nota : Maken (verplicht) deel uit van resp. Budget 2014 en MJP : voorgesteld in najaar Zullen bestaan uit prioritaire en “andere” doelstellingen op basis van belangrijkheid en financiële haalbaarheid geselecteerd uit alle gewenste concrete doelstellingen (alle gewenste effecten, resultaten) Zijn dus wél een resultaatsverbintenis: we geven aan waarop we willen afgerekend worden MJP in de maak door MAT & CBS, sommige keuzes vergen uitgebreide & grondige analyses

Beleidsverklaring met 2 uitgangspunten –Eenvoudig uitgangspunt: “Erken huidige bestuurscontext voor steden & gemeenten”: is erg verschillend van voorheen! –Ambitieus uitgangspunt: ondanks deze context verder bouwen op de 5 strategische doelstellingen van : platteland met pit 2.0 met extra- aandacht voor milieu/duurzaamheid en gemeentelijke interne organisatie & financiën Eenvoud met ambitie

I. De bestuurscontext 2013 Maatschappelijke veranderingen: –Toenemende bevolking –Toenemende individualisering –Toenemende kansen tot digitalisering –Toenemende dualisering –Toenemende zorg voor energie & klimaatverandering* –Toenemende financiële zorgen* (*: belangrijkste)

I. De bestuurscontext 2013 Toenemende financiële zorgen: –Verhoogde uitgaven: Pensioenen & personeel OCMW-dotatie (cfr. maatschappelijke tendensen) Politie & Brandweer Uitgebreid wegennet  enorme onderhoudskost! Rioleringsprogramma Hidrorio –Minder ontvangsten: Besparingen federaal/gewestelijk Wegvallen inkomsten: dividenden, effect crisis op persoons- belasting (cfr. voorstelling jaarrekening)

I. De bestuurscontext 2013 Consensus: in deze context moet modern lokaal bestuur 5 ambities hebben. 1.Besturen vanuit strategische MJP en duurzaamheidsperspectief 2.Integraal denken hanteren als ‘gewone’ manier van denken 3.Beleid voeren door uitvoeren én regisseren 4.Besturen door zoeken van samenwerking 5.Zorgzaam financieel beleid voeren

I. De bestuurscontext Besturen vanuit strategische MJP en duurzaamheidsperspectief BBC verplicht om ver vooruit te kijken, langetermijndoelstellingen te bepalen, beleid en financiën nauwer aan elkaar te koppelen BBC mag niet alleen verplichting zijn, ook gebruiken als beleidsondersteuning doch eveneens flexibel te hanteren

I. De bestuurscontext Integraal denken hanteren als ‘gewone’ manier van denken Integrale beleidsplanning Collegiaal bestuur ipv solistische schepenen Burgemeester als inspirerend generalist & verbindend leider

I. De bestuurscontext Beleid voeren door ageren én regisseren Beleid voeren is niet altijd beleid uitvoeren Actorrol blijft belangrijk (witte plekken opvullen, toegankelijkheid garanderen, prijszetting & kwaliteit sturen…) Steeds meer regierol tav instellingen, organisaties, vrijwilligers op vlak van welzijn (vrije tijd (sport, cultuur, recreatie), vorming en onderwijs, zorg en wonen), lokale diensteneconomie

I. De bestuurscontext Besturen door zoeken van samenwerking Problemen & uitdagingen van lokaal bestuur steeds complexer (vaak gemeente-overstijgende problemen, meerdere actoren in het spel, neveneffecten van beslissingen op andere domeinen…) Strategische samenwerking met OCMW en andere gemeenten nodig om bestuurskracht te versterken (schaalvergroting) Bijkomende behoefte aan middengrootschalige (#: +/- 8) intergemeentelijke samenwerking (overzichtelijk, beheersbaar met eenvoudige CBS- of GR- beslissingen…)

I. De bestuurscontext Zorgzaam financieel beleid voeren Waarheden: –Saneren wordt het leidmotief IN ALLE GEMEENTEN –Keuzes maken: nieuwe dingen doen = afstoten van andere zaken Onze houding: –Belangrijkst: »Grondig kerntakendebat (wat afstoten, behouden?). Niet alleen op financiële basis, doch niet-verplichte taken met verlies worden extra kritisch bekeken »Grondige, kritische doorlichting van eigen manier van werken (efficiëntie verhogen, uitbesteden, samenwerken, herorganiseren…?). Enorm werk: vergt tijd! SANEREN OP ALLE DOMEINEN

I. De bestuurscontext 2013 –Minder uitgaven : »Minder personeels- en werkingsuitgaven: 1) beperkte kaasschaaf, eerder als resultaat van efficiëntie-onderzoek, 2) eindigen waar dienstverlening binnen kerntaken in gedrang komt »Minder investeringen: eindigt waar structureel onderhoud in gedrang komt –Meer inkomsten: NA besparen op uitgaven: »Goede producten hebben hun prijs, niks mis met juiste tarieven & retributies »Indien nodig en als laatste optie: rechtvaardige, gedifferentieerde fiscaliteit, echter steeds met sturend effect. »Fiscaliteit: wat moet, moet, doch we doen niets wat niet moet!

I. De bestuurscontext 2013 Besluit: in deze algemene bestuurscontext… is zonder ingrijpende saneringen het gemeentelijke bestuursniveau op termijn financieel niet meer haalbaar, ook niet in Heist! zal veel creativiteit nodig zijn om het geïnspireerde maar ambitieuze beleid van de laatste jaren verder te zetten.

II. Platteland met pit 2.0 Lijkt logisch Heist verder uit te bouwen op basis van de 5 krachtlijnen van de beleidsverklaring van januari 2007 Grootste verschil met 2007-verklaring: owv gewijzigde bestuurscontext meer expliciete aandacht voor milieu/duurzaamheid en gemeentelijke interne organisatie & financiën

De 5 krachtlijnen 1.Opwaardering van het Heistse platteland 2.Versterking van Heist-op-den-Berg als regionaal centrum 3.Modernisering van het gemeentebedrijf 4.Meer en beter welzijnsaanbod op het vlak van vrije tijd (sport, cultuur, recreatie), vorming en onderwijs, zorg en wonen 5.Meer welvaart door een bedrijfsvriendelijk klimaat en sociale tewerkstelling

Typerende concrete beleidsdoelstellingen Afgeleid uit de 5 strategische doelstellingen Concrete beleidsdoelstellingen: geformuleerd in termen van een beoogd resultaat of – effect Nu: enkele (prioritaire én andere) typerende doelstellingen. Weerhouden van prioritaire doelstellingen = opmaak MJP. Nog maanden werk. Geen concrete actieplannen & acties: later

Beoogde, concrete beleidsdoelstellingen: ‘het gewenste beleid’ Prioritaire beleidsdoelstellingen: MJP najaar Typerende, illustrerende beleidsdoelstellingen: in de verklaring van vandaag Andere beleids- Doelstellingen: MJP Najaar

1. Opwaardering van het platteland Positief plattelandsbeleid verderzetten: inrichting van verdichte, niet-verkrotte, karaktervolle, levende dorpskernen, toeristisch toegankelijke maar open ruimten waar landbouw & natuur samengaan, parken en domeinen, trage wegen, proper platteland Brede, multidisciplinaire plattelandsbeleidsstijl hanteren bij het organiseren van welzijn, zorg onderwijs, cultuur, sportinfrastructuur, wonen, werken, mobiliteit, toerisme, recreatie, natuurbeleid,… Verder werken aan specifieke plattelandsprojecten: vb. Goren, Grote Nete, Park van Riemen, wandel-, en fietsroutes, ruiterpaden,…

1. Opwaardering van het platteland Platteland combineren met zorg (ADL, Beschut Wonen,…) Buurthuizen/dienstencentra, buurtwerking en verenigingsleven tegen anonimiteit, armoedebestrijding, optimalisatie aanbod van de bib, cultureel medegebruik van scholen en kerken,… Landbouwbeleid: cfr. gem. beleid lokale economie, bescherming bestaande landbouwgronden, waterhuishouding, verkeersmaatregelen, stimuleren v combinaties: groene, blauwe lb, agro-aannemingen, hoevetoerisme, zorg,…

1. Opwaardering van het platteland Toegangswegen, openbaar vervoer (acties tav Lijn, vnl tbv Schriek, Goor, Grootlo, Lo…), kwaliteitsvolle (zo veel mogelijk vrij liggende) fietspaden tussen kernen, rondweg, rioleringsachterstand wegwerken Erfgoedwerking (erfgoedcel, bovenlokale samenwerking), kerkhofreglement, verder zetten restaureren kerken Doortochten verder herinrichten, kerkhoven verder verfraaien & inrichten Werken aan parkings: Hallaar, Itegem, Booischot- Station, Heist-Station, centrumparkings (CDO, KTA,…)

2. Versterking van het centrum Kernvernieuwing die streeft naar een eigenzinnige combinatie van een landelijke woongemeente met een performant regionaal centrum op basis van het masterplan en met veel kunst & cultuur Communiceren/ uitwerken/ uitvoeren/ delen van masterplan Verlanglijstje grote projecten: Park van Riemen met zwembad, academie, strategische aankoop CDO- site

2. Versterking van het centrum Regionale uitstraling: Heist upgraden tot structuurondersteunend regionaal centrum, bovengemeentelijke samenwerking/pleitbezorging, HOB2020 verderzetten, Ontsluiting via openbaar vervoer: verhoging capaciteit spoorlijn A’pen-Leuven, behoud stopplaats Booischot, verbeteren toegankelijkheid spoorinfrastructuur, betere aansluiting openbare vervoersmodi, ontwikkeling stationsomgeving koppelen aan Lijn-planning Ontsluiting via personen- en vrachtvervoer: doorstroming N15, N10, spooroverbrugging Lo, betere verbinding met R6, Bxl, A’pen, Oostelijke Rondweg door hogere overheid, vrachtroute, verfijnen parkeerbeleid

3. Een modern gemeentebedrijf Gemeente IS geen bedrijf, moet wel worden geleid ALS een bedrijf Naar een volledige bedrijfsstructuur, managerscultuur ipv schepencultuur, grootst mogelijke efficiëntie met adequate managementtechnieken m.b.t. organisatie en processen, personeel en klanten (burgers) 3.1.Interne organisatie en processen volwaardig algemeen management (visie, missie, strategische doelen, SWOT-analyse met marktpositiebepaling, geen middelengestuurd maar behoeftegestuurd beleid, integraal management & resultaatgericht denken & meetbare doelstellingen,…), marketingstrategie, promotie voor het bedrijf, procesmanagement, interne terugkoppelingssystemen/communicatie

3. Een modern gemeentebedrijf beheers- en beleidscyclus (BBC) als instrument Max. samenwerking Gemeente - OCMW, intergemeentelijke samenwerking 3.2.Personeel –volwaardige HRM (functionerings- en evaluatiegesprekken, flexibele statuten, werk- en zorgprojecten, intrinsieke incentives), organigrammen vervolledigen, rechtspositieregeling actualiseren 3.3 Klanten Generaliseren methodiek loketten, aandacht voor klantvriendelijkheid, terugkoppeling bij vragen

3. Een modern gemeentebedrijf –Volwaardige digitale informatie- en communicatiedraaischijf (interactieve website, sociale media, digitale poorten voor loketten) –Actieve communicatiestrategie, communicatie/participati- paragraaf bij wegenwerken/grote projecten –Hervormen GR: commissies, voorzitter… 3.4. Financieel Zoveel mogelijk investeren ondanks de crisis = beleidskeuze: grote projecten, belevingsaspect van de gemeente, wegen & rioleringen zijn belangrijk PPS-constructies, intergemeentelijke samenwerking, samenwerking OCMW, ingrijpende organisatorische maatregelen, duidelijke keuzes op basis van kerntakendebat Reeks financiële ingrepen m.b.t. uitgaven en inkomsten

3. Een modern gemeentebedrijf Niet meer dan gemiddelde belastingen Gedifferentieerd fiscaal beleid, ook op basis van niet- financiële argumenten Goede producten hebben hun prijs Rondweg,… : bepleiten op bovenlokaal niveau Continu zorgzaam financieel beleid, overal, altijd 3.5. Informatisering –E-government verhogen om online dienstverlening te verhogen & om interne samenwerking te bevorderen 3.6 Bedrijfscultuur HOB2020 verderzetten

4. Het welzijnsaanbod 4.0. Algemeen Welzijn: zeer breed begrip Kwaliteit-van-leven (KvL) voor iedereen, ook voor niet- behoeftigen. Belevingsaspect v gemeente is ook belangrijk element van KvL Duidelijkheid in ruimtelijke structuur (overzichtelijkheid) en bestuur (transparantie, samenhang) Veiligheidsgevoel verhogen Gespecialiseerde sport- en cultuurinfrastructuur, maar ook nabije basisvoorzieningen in deelkernen. Zorg op maat vh platteland, combinaties van zorg met wonen, werken, vrijetijd

4. Het welzijnsaanbod 4.1. Onderwijs –Flankerende gemeentelijke maatregelen, samenwerking tussen (secundaire) scholen (cfr MEGA) onderling en met gemeente, academies & verenigingen stimuleren, oog voor capaciteitsgebrek van scholen 4.2. Vrijwilligerswerking –Werkgroep & expliciete werking 4.3. Europa –Twin city projecten (oude & mogelijke nieuwe) oordeelkundig onderzoeken: “externe betrekkingen met interne effecten” –Bevorderen Europees bewustzijn: mogelijke informerende, sensibiliserende, coördinerende & ondersteunende gemeentelijke rol ad hoc onderzoeken

4. Het welzijnsaanbod 4.4. Noord-Zuid –Draagvlak voor NZ-samenwerking verbreden langs middenveld, systematische, brede aanpak van ontwikkelingseducatie, evt stedenbandakkoord, stimuleren maatsch verantwoord ondernemen, interlokale vereniging OS, peters & meters & taalcursussen voor nieuwkomers, Fairtrade-label

4. Het welzijnsaanbod 4.5. Veiligheid –Veiligheidsgevoel verhogen: consequent bestuur, integrale & geïntegreerde aanpak (burger betrekken: cfr.BIN), snelle & performante hulpdiensten (onderzoek brandweerkazerne, uitbouw HIT, meer BW-vrijwilligers, parate veiligheidscel, actuele NIPs), overlast (vooral sluikstorten) bestrijden, sociale controle verhogen –Verkeersveiligheid: bijzondere aandacht voor fietsers, uitvoering & evaluatie gedifferentieerd snelheidsbeleid, verkeerseducatie voor lln. (dode hoek, FiZo,…)

4. Het welzijnsaanbod 4.6. Cultuur-sport-toerisme-doelgroepenwerking Cultuur –Cultuureducatie in scholen bevorderen, culturele intergemeentelijke samenwerking, promotie Heist als cultuurgemeente, cultuur fysisch & mentaal zo toegankelijk mogelijk maken, cultuurinitiatieven steunen & zelf nemen –Dienstverlening hoofdbib en uitleenposten grondig herdenken: vernieuwen, informatiseren, optimaliseren: centrale balie, WIMS, bib als info-huis ipv boekenplank, plaats v bib op nieuwe cultuurplein?

4. Meer welzijnsaanbod –Cultuurcentrum: kinderziektes wegwerken, fase 4 afwerken, werken aan stevige concerttraditie met nationale rol, rol als expo aantrekkelijker maken, nog meer eigen initiatieven met participatie v scholen & verenigingen, –Stuurgroep cultuur wordt beleidsvoorbereidend-orgaan, nieuwe vorm cultuurprijs, G-muziek, quid Jazz-collectie Jules Anthonissen?,… Sport en spel –Masterplan en RUP Park van Riemen, zwembad, voetbaloverleg, lokale behoeften onderzoeken,…

4. Het welzijnsaanbod Toerisme –Samenwerking toerisme-cultuur versterken door uitbouw gemeentelijke & bovengemeentelijke uitbouw erfgoedwerking, evenementengehalte hooghouden, aanbod toeristische winkel verhogen, Goren toeristisch uitwerken, toeristische samenwerkingsverbanden evalueren, Doelgroepwerking (jongeren, senioren,…) verder uitbouwen –Werking jeugddienst verder versterken en bekendmaken, samenwerking versterken tussen jeugddienst & andere diensten (OCMW, N-Z-dienst, sportdienst, duurzaamheidsambtenaar, academies, scholen, cultuurdienst, mobiliteitsambtenaar,…) –Seniorenbeleidsplan uitwerken

4. Het welzijnsaanbod 3.7 Milieu Algemeen –Milieubewuste insteek in alle beleidsdomeinen: uitgebreid actiedomein Klimaatneutrale organisatie –2020 klimaatneutraal werken & Convenant of Mayors ondertekenen, systematisch energiebesparende keuzes ivm gemeentelijk patrimonium en –voertuigen, rationeel energieverbruik bij burgers stimuleren,… Waterbeheer en –beleid –Verdere uitbouw gescheiden rioleringsnetwerk ism Hidrorio, flankerende maatregelen tvv getroffen landbouwers & toeristische exploitatie nav gevolgen Sigma-plan

4. Het welzijnsaanbod Afvalbeleid –Blijvend aandacht voor selectieve inzameling & afvalpreventie, betere soc correctie van Diftar, containerparken omvormen tot Diftar-parken, zwerfvuilacties, sluikstorten beter bestrijden, soc tewerkstellingsprojecten om openbaar domein rein te houden Milieu & ondernemers –Speciale milieu-service met proactieve acties ivm milieuproblemen en -vergunningen naar bedrijven toe Openbaar groen –Pogen milieuvriendelijk te onderhouden

4. Meer welzijnsaanbod Natuurbehoud & Landschapszorg Samenwerking met Kempisch Landschap en Regionaal Landschap Rivierenland blijven ondersteunen, Mina- werkers, Landschapsdokters inzetten, terreinbeherende verenigingen ondersteunen Dierenvriendelijke gemeente –Aandacht voor wilde circusdieren, zwerfkatten, hondenweiden, quid huisdieren in soc woningen 4.8. Duurzaamheidsbeleid –Beleid op 3 dimensies: ecologisch, sociaal, economisch –Duurzaamheidsambtenaar aanduiden voor interne & externe sensibiliserende, ondersteunende, promotende, coördinerende,…duurzaamheidsacties

4. Het welzijnsaanbod 4.9. Woonbeleid –Voldoende woonaanbod in elke kern, voldoende winkels en aangename dorpskernen, kleinschalige, overzichtelijke woongebieden met groene omkadering, aandacht voor verschillende vormen van woonzorgcombinaties, levenslang wonen, leegstand & verkrotting, wonen-boven-winkels, sociale koopwoningen… –Woonbeurs uitbouwen, overleg met Kempens Wonplatform, in Lokaal Woonoverleg Beleid ruimtelijke ordening –Ook in dienst stellen van een kwaliteitsvol leven in Heist

4. Het welzijnsaanbod Zorgbeleid door OCMW Belangrijke maatschappelijke evoluties voor Heists OCW-welzijnswerk: –Toenemende vergrijzing, armoede, individualisering, verkleuring, levensduurte, verdunning v gezinskernen, hoge graad van onderbescherming, verspreiding OCMW-diensten Visie van het OCMW: –Kwalitatieve, laagdrempelige dienstverlening, preventief werken & aandacht voor kansengroepen, medewerkers zijn tevreden ambassadeurs, verantwoord omgaan met beschikbare middelen, transparantie & open communicatie,

4. Het welzijnsaanbod Concrete OCMW-doelstellingen: –BBC realiseren op welzijnsvlak –Maatschappelijke ondersteuning van behoeftigen als kerntaak –Uitdenken van campus-concept: combinatie van huisvesting van OCMW-diensten, andere (welzijns)diensten en van wonen & winkelen in centrum –Op economisch verantwoorde manier organiseren van verschillende thuiszorgdiensten (vb. poetsdienst) in een (al dan niet commerciële) dienstenchequeonderneming – betaalbare (ook voor gemeente) kinderopvang dicht in de buurt & zonder wachtlijsten, loket kinderopvang, armoede en gezondheidsproblemen door preventie aanpakken

4. Het welzijnsaanbod –Proactief handelen tegen onderbescherming maar ook overbescherming vermijden, werktrajecten tegen soc. uitsluiting, samenwerking met kansarmenvereniging, integratiedienst en lokaal diversiteitsbeleid, buurtwerking stimuleren, vrijwilligerswerking ondersteunen, arbeidszorg organiseren, toets van beleidsbeslissingen t.a.v. kansarmen, senioren en gehandicapten, mindermobielencentrale en dienst aangepast vervoer ondersteunen, vijetijdskaart, budgethulp en schulden –Synergieën tussen gemeente en OCMW onderzoeken, fusie waar kan

5. Meer bedrijvigheid en tewerkstelling Ondernemingsvriendelijkheid als dagdagelijkse instelling Een aangename gemeente om te werken, handel te drijven en te ondernemen. Bedrijven betrekken als “actieve, diep gewortelde maatschappelijke actoren”: (pro)actief betrekken bij beslissingen Sociale tewerkstelling

5. Meer bedrijvigheid en tewerkstelling Verder gaan op de ingeslagen weg ivm: – de promotie van onze gemeente (HOB2020), – de opwaardering van de raad lokale economie, de gemeentelijke dienstverlening aan handelaars, horeca en bedrijven, – het vergunningenbeleid, – de dienstverlening in en het optimaliseren en de uitbreiding van industriezones en KMO-zones –Werkloosheid bestrijden door bevorderen economische ontwikkeling –de ontsluiting van de gemeente (vrachtroute, rondweg,…) en het parkeer- en mobiliteitsbeleid.

5. Meer bedrijvigheid en tewerkstelling Inschakelingsprogramma’s in gemeentelijke en OCMW-diensten, personen met handicap aanwerven bij gemeente, gemeente als voorbeeld van actief kansenbeleid, bijkomende manieren zoeken om doorstroming van sociale naar reguliere economie kan bevorderd worden, verstandig activeringsbeleid tav werklozen, streven naar schoolopleidingen die nuttig zijn voor de lokale economie Aandacht voor basishandel in de verschillende dorpskernen

Traject Mei jl.: Budgetwijziging 2013, hoefde nog niet in een MJP te passen maar bevatte toch al enkele acties (+ financiële vertaling) voor 2013 in het licht van de concrete beleidsdoelstellingen van Juni 2013.: Beleidsverklaring CD&V-sp.a- VLD-meerderheid, het gewenste beleid, de visie + enkele belangrijke, typerende concrete beleidsdoelstellingen

Traject Najaar 2013: MJP, prioritaire doelstellingen financiële vertaling, het gegarandeerde beleid. Niet-prioritaire doelstellingen worden ondergebracht in rubriek ‘overig beleid’. Afgeleid uit & gelijktijdig gepresenteerd met MJP: budget 2014, de prioritaire en andere doelstellingen voor 2014.