Thea van Vulpen Lou Ritzen Clem Bongers Ambassadeurs roze50+ Bijscholingsochtend SBOG Vrijwillige ouderenadviseurs “Seksuele diversiteit” 5 april 2016

Inhoud  Seksuele diversiteit  Kenmerken LHBT(roze) 50-plussers  Roze geschiedenis  Belweken  De Roze Loper en de tolerantiescan  Tips

Fragment uit “Stormachtig stil” van Eveline van de Putte

1Hoeveel procent van de Nederlandse bevolking is lesbisch, homo, biseksueel of transgender? O 0,2 procent O 6 procent O 14 procent 2Homoseksualiteit komt voor: O Alleen bij mensen O Alleen bij mensen en apen O Alleen bij mensen, apen en pinguïns O Bij mensen en tal van diersoorten

3Een transgender is: OEen man die graag vrouwenkleding draagt OIemand die zich geen man en geen vrouw voelt OAlle bovenstaande antwoorden zijn juist 4Hoeveel LHBT-senioren (55+) zijn er naar schatting in Nederland? OTussen 5000 en OTussen en OTussen en OTussen en

5.Sinds welk jaar is seks van een volwassene (m/v) met een jongere (m/v) tussen 16 en 21 jaar niet meer strafbaar in Nederland? ODat was nooit strafbaar OSinds 1850 OSinds Waar komt de term ‘roze’ ouderen vandaan? ORoze is de lievelingskleur van de meeste homo’s OHomo’s moesten een roze driehoek dragen in de Duitse concentratiekampen ODe eerste openlijke homoseksuele oudere op de Nederlandse t.v. heette Jan Roze

Vervelend gedrag Homo-manHetero-manLesbische vrouw Hetero vrouw Roddelen77%51%83%53% Irritante aandacht voor privé leven 52%18%22%3% Beledigende grappen44%8%22%3% Ongevraagde opmerkingen 52%25%52%25%

 Onzichtbaarheid, angst voor afkeuring, buitensluiten  Schaamte, beperkte zelfacceptatie  Sociaal isolement, beperkt netwerk  Angst voor discriminatie  Angst voor slechtere zorg  Eenzaamheid, verwaarlozing  Alcohol en middelengebruik  Psychische problemen  ….

Bij LHB 50-plussers:  meer arbeidsongeschiktheid  meer gedachten aan zelfmoord of pogingen daartoe  minder goede band met kinderen  een op de 10 negatieve reacties op zijn/haar seksuele oriëntatie  drie op de tien heeft niemand in de omgeving die weet dat zij zich aangetrokken voelen tot seksegenoten  een op tien verwacht dat zorgverleners niet goed met hun seksuele oriëntatie kunnen omgaan  een op de vijf verwacht uitsluiting van medebewoners

Roze geschiedenis  Roze driehoek  Nazi concentratiekampen  1946 oprichting van de Shakespeareclub door Nico Engelschman  1949 officieel omgedoopt tot Cultuur- en Ontspannings Centrum (COC)

 Tot 1971 (Afschaffing van art. 248bis) was COC verboden terrein voor jongeren onder 21 jaar.  1973 Homoseksualiteit geen ziekte meer (uit de DSM-II gehaald).  2001 Wettelijke openstelling van het huwelijk voor paren van gelijk geslacht.  2012 einde van ‘Weigerambtenaren’?

2 e Belweek 2011 Belangrijkste signalen (1)  Het blijft van belang om zichtbaarheid en bespreekbaarheid van roze ouderen te vergroten  Veel positieve verhalen: over acceptatie, trots, jezelf kunnen zijn en vreugde over het leven (als roze oudere)  Negatieve verhalen over gebrek aan acceptatie en feitelijke discriminatie, uitsluiting of geweld in de woonomgeving  Eenzaamheid en de wens/noodzaak om meer ontmoetingsmogelijkheden voor roze ouderen te creëren

Belangrijkste signalen (2)  Het belang van LHBT-vriendelijke verzorgingshuizen (en thuiszorgorganisaties) en het belang van een goede opleiding voor degenen die daar werken  Huwelijk en roze ouderen: ouderen die pas op late leeftijd – vaak na het overlijden van hun heteroseksuele partner – voor het eerst uiting geven aan hun homoseksuele gevoelens

TVV Online 2010: Cijfers  ‘Nee, nooit,‘’33% van de verzorgenden.  45% gaf reden dat er geen homoseksuele cliënten zijn.  9 % praat weleens over homoseksuele cliënten.  13 % gaf aan dat er op hun werk zeker aandacht is voor homoseksuele ouderen.  In totaal stemden 475 personen.

 COC Nijmegen, notitie Op Leeftijd en ZO! in 2004 voor het eerst gesproken over een roze keurmerk  Roze Loper Nijmegen, 1e 6 huizen krijgen in 2008 Roze loper als aanmoedigingsprijs voor homovriendelijkheid

Doelen - Bewustwording medewerkers en cliënten van de specifieke problematiek roze oudere - Ondersteunen zorginstellingen bij de aanpak - Stimuleren emancipatie van Roze Ouderen - Bevorderen dat elke bewoner zichzelf kan zijn - Profileren als moderne zorginstelling

Tolerantiescan: Thuiszorginstellingen en welzijnsorganisaties kunnen de tolerantiescan online invullen en daarmee toetsen of hun aanbod aansluit bij de wensen van roze 50-plussers. Vijf thema’s worden getoetst.

Waarde voor de instelling:  Belang gaat verder dan de Roze cliënten / bewoners!  Positief onderscheiden van andere instellingen  Certificaat dat instelling vooroordelen tegengaat  Instelling waar men graag werkt en verblijft  Modern Beleid: Sociale acceptatie en maatschappelijk verantwoord ondernemen

 Waarde voor de cliënt:  Iedereen voelt zich welkom!  Aandacht voor wezenlijke identiteit is gewaarborgd  Rekening houden met, en erkenning van diversiteit  Iedereen kan zijn wie hij/zij is!

Is de instelling/zorgaanbieder homovriendelijk? Tips  Vraag naar partner i.p.v. man/vrouw  Vraag naar belangrijke personen in iemands leven  Blijf alert wat er tussen cliënten speelt  Ken de roze sociale kaart  Kijk op  Training seksuele diversiteit binnen ouderenzorg,  Voorlichting van een roze oudere of ander instrument uit de toolkit

Wat kunnen wij voor u doen?  Samenwerkingsverband COC en ANBO  Advies en ondersteuning door ambassadeurs Roze50+   Roze zorg  (vereniging christelijke homo’s)  Ontmoeting en activiteiten (zie overzicht)  Bijscholing en training over LHBT ouderen voor vrijwilligers en professionals  Voorlichting voor professionals en cliënten door Roze 50+ ambassadeurs

 Voor info:  Zie overzicht  Thea van Vulpen  Lou Ritzen