Ontwikkelingen in het recht van de aansprakelijkheidsverzekering

Presentatie over: "Ontwikkelingen in het recht van de aansprakelijkheidsverzekering"— Transcript van de presentatie:

1 Ontwikkelingen in het recht van de aansprakelijkheidsverzekering
Pieter Leerink 7 november 2014 ACIS-symposium

2 Claims made Voorwaarde voor dekking is dat tijdens de looptijd van de verzekering de aanspraak tegen de verzekerde is ingesteld en bij de verzekeraar is gemeld Inloop- en uitloopproblemen

3 Drie verzachtende mogelijkheden:
Omstandighedendekking Inloopdekking Nameldingsdekking

4 Omstandighedendekking
NBA 2007: “een of meer feiten waaruit een reële dreiging van een aanspraak kan worden afgeleid. Als zodanig worden beschouwd feiten ten aanzien waarvan verzekerde concreet kan meedelen uit welk handelen of nalaten de aanspraak kan voortvloeien en van wie de aanspraak kan worden verwacht.”

5 Omstandighedendekking
Spier en Haazen: “De clausule moet niet worden uitgelegd als een uitnodiging om een verhuiswagen vol met gegevens omtrent feiten en omstandigheden naar de verzekeraar te brengen.” Reële dreiging van een schadeclaim

6 Inloopdekking Mogelijkheid speelt vooral bij oversluiting geldt in de regel niet voor aanspraken en omstandigheden waarmee de verzekeringnemer en/of verzekerde bekend was bij het aangaan van de nieuwe verzekeringsovereenkomst. Grenzen aan de inloopdekking (duur, bepaalde activiteiten, bekende omstandigheden)

7 Inloopdekking Geen enkele inloopdekking, mag dat? Waarschuwingsplicht ten aanzien van de verstrekkende consequenties die (het overstappen naar) een aansprakelijkheidsverzekering zonder inloopdekking kan hebben Taak tussenpersoon en direct writer en ondersteunende taak nieuwe verzekeraar (zie ook circulaire Verbond)

8 Inloopdekking Ondersteunde taak m.i. niet licht opvatten Een dergelijke waarschuwing van de zijde van de inkomende verzekeraar zou m.i. in beginsel alleen achterwege kunnen blijven indien de verzekeringnemer wordt bijgestaan door een beursmakelaar, die veelal in de praktijk immers zelf aan de verzekeraar het voorstel formuleert van de gewenste (mate van inloop-)dekking.

9 Nameldingsdekking ‘recht om vóór de beëindigingsdatum de termijn van aanmelden tot één (1) jaar te verlengen voor aanspraken, die voortvloeien uit een handelen of nalaten, dat heeft plaatsgevonden vóór de beëindigingsdatum. Vaak tegen aanvullende premie en/of tegen aangepaste voorwaarden.

10 Nameldingsdekking Onderscheid in beëindigingsgronden Opzegging door verzekeraar Opzegging door verzekeringnemer Beëindiging beroep of bedrijf Faillissement

11 Nameldingsdekking Vrijheid verzekeraar Wansink: maar art. 6:248 BW en de goede naam van het verzekeringsbedrijf kunnen meebrengen dat de verzekeraar gehouden is tot het doen van een aanbod. NJ 1995/285: soms waarschuwingsplicht verzekeraar voor bezwarende dekkingsbepalingen

12 Nameldingsdekking Gedragsregel 6 van de Gedragscode Verzekeraars 2011: ‘Wij hebben een product goedkeuringsproces, met een zorgvuldige afweging van de risico’s en zorgvuldige toetsing van andere relevante aspecten, waaronder de zorgplicht jegens de klant.’ België en Frankrijk kennen minimale termijn van 3 resp. 5 jaar.

13 Nameldingsdekking ECLI:NL:RBMNE:2014:507 (curatoren RWP/MediRisk) in strijd met de redelijkheid en billijkheid dat (a) MediRisk de curatoren niet direct na het uitspreken van het faillissement heeft geïnformeerd over het ontbreken van uitloopdekking, althans de visie van MediRisk daarop

14 Nameldingsdekking en (b) dat MediRisk zich ten opzichte van RVP in de correspondentie kort na het faillissement heeft beroepen op het ontbreken van uitloopdekking onder de polis nu ter zitting is gebleken dat deze omstandigheid eerder nooit een bezwaar is geweest voor het (onderhandelen over het) verlenen van uitloopdekking

15 Nameldingsdekking voldoende aannemelijk dat de bodemrechter de omstandigheid dat MediRisk geweigerd heeft een aanbod te doen om de uitloopdekking te verzekeren in strijd zal achten met de redelijkheid en billijkheid

16 Nameldingsdekking dat de curatoren in de visie van MediRisk niet adequaat hebben gehandeld en volgens MediRisk meerdere beroepsfouten zouden hebben gemaakt bij het behandelen van dit aspect van het faillissement doet naar het oordeel van de voorzieningenrechter niet af aan de mededelingsplichten...

17 Nameldingsdekking …die op MediRisk als professioneel verzekeraar tegenover haar lid/verzekerde RVP, althans de curatoren daarvan na het uitspreken van het faillissement rustten ten tijde van het uitspreken van het faillissement en haar overige verplichtingen in de daaropvolgende periode

18 Nameldingsdekking Kritische noot Wansink Van curatoren met juridische deskundigheid had bij uitstek verwacht mogen worden dat zij de verzekeringsvoorwaarden kenden en op de juiste wijze zouden interpreteren

19 Nameldingsdekking Mocht MediRisk er redelijkerwijs op vertrouwen dat de curatoren voldoende doordrongen waren van het belang van (het onderhandelen over) nameldingsdekking? MediRisk heeft de (mogelijkheid van onderhandelen over) nameldingsdekking in het geheel niet ter sprake gebracht.

20 Nameldingsdekking Daarbij lijkt ook relevant dat MediRisk wist dat de nieuwe aansprakelijkheidsverzekering van de rechtspersoon die het ziekenhuis heeft doorgestart, niet voorzag in inloopdekking.

21 Nameldingsdekking Naar mijn oordeel kan een tijdige en gerichte waarschuwing van de zijde van de aansprakelijkheidsverzekeraar omtrent de nadelige gevolgen van beëindiging van een claims made-dekking in beginsel alleen achterwege blijven, indien de verzekeringnemer wordt bijgestaan door een beursmakelaar.

22 Nameldingsdekking Onvoldoende is een naderhand gezonden royementsaanhangsel waarin staat dat aan de verzekering geen rechten meer kunnen worden ontleend. Zie ook mijn hoofdstuk 23 in de nieuwe druk van Verzekeringsrecht praktisch belicht (verschijnt eind 2014)

23 Nameldingsdekking Door het faillissement en het einde van de dekking van de aansprakelijkheidsverzekering van het ziekenhuis, kunnen de aldaar werkzame artsen niet meer rekenen op bescherming tegen claims van patiënten, terwijl zij veelal wel jegens deze patiënten hoofdelijk (samen met het ziekenhuis) aansprakelijk zijn.

24 Nameldingsdekking Is kopen van uitloopdekking in het belang van de boedel (gezamenlijke crediteuren)? In hoeverre moet/mag de curator maatschappelijke belangen mee laten wegen? Keuze wetgever: art. 7:954 ipv art. 6 WAM Maatschappelijk verantwoord verzekeren?

25 Dank voor uw aandacht!