ROSJ HASJANA: Welzalig het volk dat de SJOFAR hoort !

Presentatie over: "ROSJ HASJANA: Welzalig het volk dat de SJOFAR hoort !"— Transcript van de presentatie:

1 ROSJ HASJANA: Welzalig het volk dat de SJOFAR hoort !
Welzalig het volk dat de jubelroep kent (Ps. 89:16) en beseft dat het eens voor de Rechter moet verschijnen…(2 Cor. 5:10)

2 Najaarsfeesten Rosj Hasjana (feest der bazuinen; letterlijk: “het nieuwe jaar” of het hoofd/begin van het jaar; de eerste 2 dagen van de maand Tisjrie) Grote Verzoendag (Jom Kippoer, de 10e dag) Loofhuttenfeest (vanaf de 15 dag tot en met de 22ste dag) 1 + 2 = “de Ontzagwekkende dagen”. Rosj Hasjana leidt de Tien Boetedagen in, die hun hoogtepunt vinden in de tiende dag, Jom Kippoer. Tien dagen van berouw, Tien dagen van terugkeer tot God. “teshoeva” = spijt hebben en leven beteren.

3 De feesttijden des Heren
Lev. 23:2 Dus: geen Joodse feesten, maar Gods feesten. Wat betekent het dan voor ons: gelovigen uit de volkeren? Hebben wij zicht op de profetische betekenis van de najaarsfeesten? Deze studie geeft een algemene introductie op de najaarsfeesten en focust vervolgens op de betekenis van Rosj haSjana.

4 In schema: Rosj Hasjana, Grote Verzoendag en Loofhutten
1 en 2 Tisjri 1= Jom T’roe’ah = dag des geklanks, jubeldag 2 dagen = 1 nieuwjaarsdag Begin van de grootste feestmaand van de joodse kalender; men leest Gen.22 Num29:1e.v.; Neh8:1-3,14; Lev..23:24e.v. 1 tot 10 Tisjri Jamim Noraim = Ontzagwekkende Dagen (10=ook ontzagwekkend), 10 boetedagen Zonden overdenken en je verootmoedigen; God is rechter Zie hierboven 10 Tisjri Jom haKippoerim of Jom Kippoer = ‘dag der verzoening(en)’, Grote Verzoendag = “de dag” De voornaamste en ernstigste vastendag van het joodse jaar, grote jaarsabbat Lev.23:27e.v. Hebr.brief 15 tot 22 Tisjri Chaq haSoekkot, Loofhuttenfeest = ‘het feest’ = het feest van de inzameling 7e feest, 7e maand, 7 dagen lang; 7e dag:7 stieren; in totaal 70!; Prediker Deut.16:13e.v. Deut.31:10e.v. Neh8:15e.v.; 22 Tisr. Sj’mini ‘Atseret’ Sj’mini=8; = slotfeest Joh.7:37 22 en 23 Tisjri 23ste = 9 dag= Simchat Torah, vreugde der wet; 22+23= 1 grote dag Heel oude traditie Geen direct Bijbels voorschrift

5 Najaarsfeesten = profetische feesten
Rosj haSjana De sjofar kondigt aan: de Koning komt er aan, de Rechter komt er aan. “all rise….”, want de Rechter staat voor de deur… De rechtzitting begint, maar het vonnis (het oordeel) wordt nog niet uitgesproken. De Rechter heeft geduld.. Grote Verzoen-dag De dag des oordeels = de Dag des Heren. Op de 10e dag wordt door de Rechter het oordeel (het vonnis) uitgesproken Loofhuttenfeest Het feest van de Vader: al zijn kinderen mogen feestvieren in zijn Tent (tabernakel, loofhut). Sukkot = loofhutten.

6 Rode draad in de najaarsfeesten: verootmoediging
Oproepen tot verootmoediging: begint al in de maand ervoor (“elloel”) Zonder verootmoediging geen verzoening Zonder verzoening geen toegang tot Het Feest. Dus: zonder verootmoediging geen verzoening en zonder verzoening geen toegang tot Het Feest.

7 Grote Verzoendag (de 10e Tisri): een opdracht tot verootmoediging
Leviticus 16:31 Het zal u een volkomen sabbat zijn en gij zult u verootmoedigen, het is een altoosdurende inzetting. Leviticus 23:27 Maar op de tiende van die zevende maand is de Verzoendag; een heilige samenkomst zult gij hebben en gij zult u verootmoedigen en de HERE een vuuroffer brengen. Leviticus 23:32 Het zal u een volkomen sabbat zijn en gij zult u verootmoedigen. Op de negende van de maand, des avonds, van avond tot avond , zult gij uw sabbat vieren. N.B. dit zijn de enige drie teksten in de Bijbel die expliciet spreken over een opdracht tot verootmoediging. Alledrie gaan ze over de verootmoediging op de Grote Verzoendag.

8 Verschil tussen Jood en niet-Jood?
Romeinen 2:9-11: “Verdrukking en benauwdheid zal komen over ieder levend mens, die het kwade bewerkt , eerst de Jood en ook de Griek; maar heerlijkheid, eer en vrede over ieder, die het goede werkt, eerst de Jood en ook de Griek. Want er is geen aanzien des persoons bij God.” Dus: wat God’s oordeel betreft is er geen enkel verschil tussen Jood en niet-Jood (de kop in de NBG is dus zeker niet door de Heilige Geest geinspireerd….)

9 Rom. 2:3-11 (NBG) “Rekent gij wellicht hierop, o mens, die oordeelt over hen, die zulke dingen bedrijven , en ze zelf doet, dat gij het oordeel Gods ontgaan zult? Of veracht gij de rijkdom van zijn goedertierenheid, verdraagzaamheid en lankmoedigheid, en beseft gij niet, dat de goedertierenheid Gods u tot boetvaardigheid leidt? Maar in uw weerbarstigheid en onboetvaardigheid van hart hoopt gij u toorn op tegen de dag des toorns en der openbaring van het rechtvaardig oordeel Gods, die een ieder vergelden zal naar zijn werken: hun, die, in het goeddoen volhardende, heerlijkheid, eer en onvergankelijkheid zoeken, het eeuwige leven; maar hun, die zichzelf zoeken, der waarheid ongehoorzaam en der ongerechtigheid gehoorzaam zijn, wacht toorn en gramschap.Verdrukking en benauwdheid zal komen over ieder levend mens, die het kwade bewerkt , eerst de Jood en ook de Griek; maar heerlijkheid, eer en vrede over ieder, die het goede werkt, eerst de Jood en ook de Griek. Want er is geen aanzien des persoons bij God.”

10 Rom. 2:3-11 (Het Boek) “Of denkt u misschien dat u, die anderen veroordeelt voor dingen die u zelf ook doet, Gods straf zult ontlopen? Bent u dan niet blij dat God zoveel liefde toont en trouw en geduldig is? Begrijpt u niet dat Hij zo lang met Zijn straf wacht om u de kans te geven met de zonde te breken? Maar nee, u blijft hardnekkig weigeren uw leven te veranderen. Het is uw eigen schuld als de toorn van God u treft op de dag van het rechtvaardige oordeel. Als Hij de wereld oordeelt, zal Hij ieder geven wat hij verdient.Hij geeft eeuwig leven aan hen die geduldig de wil van God doen, op zoek naar de glorie en eer en het leven dat nooit eindigt. Anderzijds zal Hij Zijn strenge straf laten neerkomen op hen die alleen maar aan zichzelf denken en die, in plaats van zich aan de waarheid te houden, onrecht doen.Wie liever kwaad doet, zal vreselijke pijn en ellende te verduren krijgen. Dat geldt voor iedereen: Niet alleen voor de Joden, maar ook voor alle andere mensen. Maar ieder die het goede doet, zal door God worden verhoogd en vrede ervaren. Ook dat geldt niet alleen voor de Joden, maar eveneens voor alle andere mensen.Want voor God zijn alle mensen gelijk.”

11 Feesten voor de volkeren
Zacharia 14:16-18: “Allen, die zijn overgebleven van al de volken, die tegen Jeruzalem zijn opgerukt, zullen van jaar tot jaar heentrekken om zich neer te buigen voor de Koning, de HERE der heerscharen, en het Loofhuttenfeest te vieren. Maar wie uit de geslachten der aarde niet naar Jeruzalem zal heentrekken om zich voor de Koning, de HERE der heerscharen, neder te buigen, op hem zal geen regen vallen, en indien het geslacht der Egyptenaren niet zal heentrekken en komen, op wie geen regen valt, dan zal toch komen de plaag waarmee de HERE de volken zal treffen , die niet heentrekken om het Loofhuttenfeest te vieren.”

12 De feesttijden des Heren voor de volkeren
Dus we kunnen vaststellen op grond van Gods Woord: Ook de volkeren kunnen het oordeel van God niet ontlopen. Dan kunnen ze toch beter nu reeds gehoor geven aan de Sjofar (de aankondiging van Gods oordeel)? Ook de overgeblevenen uit de volkeren zullen het Loofhuttenfeest in Jeruzalem vieren. Dan kunnen ze zich toch beter nu reeds verootmoedigen, zodat ze verzoening kunnen ontvangen en vervolgens toegang mogen verkrijgen tot het Feest van de Vader?

13 Voorbereiding op Rosj Hasjana
In de maand die voorafgaat aan Tisjrie, de maand Elloel, wordt op weekdagen (dus niet op de Sjabbat) op de Sjofar geblazen, om de gelovigen aan de naderende Hoge Feestdagen te herinneren. In de laatste week voor het begin van het Nieuwjaar worden gedurende de weekdagen speciale smeekbeden van vergeving van zonden gebeden.

14 Verschillende namen voor Rosj Hasjana
Jom Hadien = de Dag van het Oordeel, of: de Dag van de Rechtspraak Jom Haziekaron = de Dag van de Herinnering; God herinnert zich alles en iedereen; hoe zit het met onze herinnering? Jom Teroeá = de Dag van het Bazuingeschal (Num. 29:1). Dit is de oorspronkelijke Bijbelse naam voor Nieuwjaar. Dus: een ernstige feestdag.

15 De sjofar Ramshoorn Geluid: verschillende tonen.
Wanneer wordt er op geblazen? In de maand die voorafgaat aan Rosj Hasjana (elloel) op de weekdagen. Op beide dagen van het Nieuwjaarsfeest, maar niet op de sjabbat. In de bijzondere nieuwjaarsdienst: 100 tonen uit de Sjofar.

16 De bedoeling van het blazen op de sjofar
De vermaarde joodse geleerde uit de Middeleeuwen, Maimonides, over de bedoeling van het blazen op de sjofar: “Ontwaakt, gij die slaapt, en denkt na over Uw daden: gedenk Uw Schepper, en keer in tot Hem in boete. Behoort niet tot hen die de werkelijkheid uit het oog verliezen in hun jacht op schaduwen: die hun jaren verkwisten in hun streven naar ijdele zaken die niet kunnen baten of verlossen. Beschouwt Uw ziel zorgvuldig, en overweegt Uw daden; laat een elk van U zijn boze handelingen en gedachten opgeven en laat hem terugkeren tot God, zodat Hij U genade bewijst...”

17 Het geluid van de sjofar doet ons er aan denken dat…
het nieuwe jaar begint (ook bij het begin van de nieuwe maand (Nieuwe Maan) wordt er op de Sjofar geblazen God de wereld geschapen heeft (de verjaardag van de wereld) God de Torah op de Sinai gaf. God voorzag in een offer (ram met gekromde horens) om de plaats van Izaak op het altaar in te nemen (Gen. 22). Ook doet het geluid van de Sjofar ons denken aan: de komst van de Messias de opstanding der doden de Dag des Oordeels

18 De sjofar (bazuin) in de Bijbel
In de Bijbel gaat het over de bazuin o.a. in: Ex. 19:16.19, 20:18 (toen de Here zich openbaarde en zijn wet gaf op de Sinaï), Lev. 25:9v (bazuingeschal kondigt het jubeljaar aan), Num. 29:1 (nieuwjaar, rosj hasjana, heet hier jom teróea, ‘dag des geklanks’), Joz. 6 (het bazuingeschal rond Jericho), Hos. 5:8, Joël 2:1, Amos 3:6 (als een alarm-roep), (Zef. 1:16, 1 Kor. 14:8 (als oorlogsgeluid en oproep tot strijd), Ps. 47:6, 98:6, 150:3, 1 Kron. 15:28 (naast andere muziekinstrumenten), 1 Kor. 15:52, 1 Tess. 4:16 (aankondiging van de Dag des Heren), Opb. 8, 9, 11:15 (zeven engelen blazen op de bazuin).

19 De geluiden van de sjofar
4 soorten geluiden: Eén langgerekte, ongebroken toon Drie korte tonen Drie keer drie korte storten Nogmaals (a)

20 De geluiden van de sjofar
Er wordt op verschillende manieren geblazen: Teki’a = één lange toon, langgerekte stoot, oproep tot bezinning Sjewariem = stotterende toon. 3 korte stoten: oproep tot vernietiging van het kwaad Teroe’a = serie korte tonen, verbrokkelde stoot, symboliseert vernietiging van het kwaad Teki’a (nog eens) = langgerekte stoot, weest waakzaam!

21 Wat doet de Sjofar met ons?
“Wordt wakker, let op”, willen de tonen zeggen. Je wordt opgeroepen om naar jezelf te kijken: hoe heb je het afgelopen jaar geleefd? De sjofar roept als het ware: “Laten we trachten ons gereed te maken om voor de Koning/Rechter van de wereld te verschijnen.” Of: “Wees op je hoede. Er is gevaar, als je niet oppast! De Koning van de Wereld zal als Rechter over ons allen oordelen.”

22 Gewoonten en gebruiken
Schijfje appel in honing dopen en eten, nadat een zegenwens (gebed) is uitgesproken voor een goed en zoet jaar (op de 1e avond). Geen zure of zoute spijzen nuttigen. Nieuwjaarskaarten: standaardwens “Lesjana Towa Tikatéwoe” (mogen jullie ingeschreven worden voor een goed jaar) Het wegwerpen van zonden in de rivier/de zee (“Tasjliech”): vgl. Micha

23 Gebed tijdens Rosj Hasjana: “Onze Vader, Onze Koning”
Een gedeelte: “Onze Vader, onze Koning! (deze zin na elke volgende zin steeds herhalen) Wij hebben tegen u gezondigd. (…) Moge het nieuwe jaar ons slechts geluk brengen. (…) Mogen de plannen van onze vijanden geen succes hebben. (…) Houdt ziekte, oorlog, hongersnood van ons weg. (…) Schenk ons vergiffenis voor onze zonden. (…) Zend ons spoedig uw Messias.”

24 Afrekenen met “evangelische fast-food methoden”
“evangelische vooroordelen”: - herstel en genezing nu ! - belijdt je zonden, en “klaar is kees”; nu mag je het herstel, de genezing gaan claimen… Geneigd tot “vluggertjes”. Lessen uit de Najaarsfeesten: Tijd nemen voor verootmoediging. Zonder verootmoediging geen verzoening (herstel); zonder verzoening geen toegang tot het Feest van de Vader (Loofhuttenfeest). Bij God is geen aanziens des persoons. De Bijbelse waarheden t.a.v. de najaarsfeesten gelden gelijk voor Jood en niet-Jood.

25 Verzoening met God en met je mede-mens
Matt. 5:22-24 “Maar Ik zeg u: Een ieder, die in toorn leeft tegen zijn broeder, zal vervallen aan het gerecht. Wie tot zijn broeder zegt: Leeghoofd, zal vervallen aan de Hoge Raad, en wie zegt: Dwaas, zal vervallen aan het hellevuur. Wanneer gij dan uw gave brengt naar het altaar en u daar herinnert, dat uw broeder iets tegen u heeft, laat uw gave daar, voor het altaar, en ga eerst heen, verzoen u met uw broeder en kom en offer daarna uw gave.” Vgl. David Stern in zijn commentaar (p. 28): “Het traditionele Judaisme drukt dit als volgt uit in de Mishna: “De Grote Verzoendag verzoent iemands overtredingen tegenover God, maar het verzoent niet iemands overtredingen tegenover zijn medemens, totdat de mens zich met zijn medemens verzoent.” Zie: Yoma 8:9.

26 God = Rechter, de mens dus niet !
Jakobus 4: “Spreekt geen kwaad van elkander, broeders. Wie van zijn broeder kwaad spreekt of hem oordeelt, spreekt kwaad van de wet en oordeelt haar; en indien gij de wet oordeelt, zijt gij geen dader, doch een rechter der wet. Een is wetgever en rechter, Hij, die de macht heeft om te behouden en te verderven. Maar wie zijt gij, dat gij uw naaste oordeelt? Jakobus 5:9 “Broeders, zucht niet tegen elkander , opdat gij niet onder het oordeel valt; zie, de Rechter staat voor de deur.”

27 De vreze des Heren is het begin der wijsheid….
Lukas 12:2-5 “Er is niets bedekt, of het zal geopenbaard worden, en verborgen, of het zal bekend worden. Daarom, al wat gij in het donker gesproken hebt, zal in het licht gehoord worden en wat gij aan het oor gezegd hebt, in de binnenkamer, zal van de daken gepredikt worden. Ik zeg u, mijn vrienden, vreest hen niet, die het lichaam doden en daarna niets meer kunnen doen. Ik zal u tonen, wie gij vrezen moet. Vreest Hem, die, nadat Hij gedood heeft, macht heeft om in de hel te werpen. Voorwaar, Ik zeg u , vreest Hem!”

28 We moeten allen eens verschijnen voor Gods rechterstoel….
Romeinen 14:10 Gij echter, wat oordeelt gij uw broeder? Of ook gij, wat minacht gij uw broeder? Want wij zullen allen gesteld worden voor de rechterstoel Gods. 2 Corinthe 5:10 Want wij moeten allen voor de rechterstoel van Christus openbaar worden, opdat een ieder wegdrage wat hij in zijn lichaam verricht heeft, naardat hij gedaan heeft, hetzij goed, hetzij kwaad.

29 Genade en/of het oordeel ?
Wanneer je je zonden belijdt en gelooft de de Vader heeft voorzien in een volmaakt verzoeningsoffer – Zijn Zoon – dan mag je zijn genade aannemen. Door genade ben je gered. En toch: God zal een ieder oordelen naar zijn werken (o.a. Openbaring 20:13). Al jouw daden/werken worden opgetekend in het “boek des levens”.

30 Nu is het nog genade-tijd !
2 Petrus 3:9 De Here talmt niet met de belofte, al zijn er, die aan talmen denken, maar Hij is lankmoedig jegens u, daar Hij niet wil, dat sommigen verloren gaan , doch dat allen tot bekering komen .

31 Neem de tijd in het kader van de Najaarsfeesten
Gods plan: Het oordeel wordt tijdig aangekondigd (Rosj Hasjana). “Wij zullen vandaag nog geen besluit nemen, maar eerst nog ruim een week wachten om te zien of deze mensen werkelijk spijt hebben en hun leven beteren en dan zal Ik pas een besluit nemen op de tiende dag van de maand.” Hoe bereid jij je voor op de Grote Verzoendag?

32 Laat het geluid van de bazuin tot je doorklinken…
Het ‘bazuingeschal’ roept op tot bezinning en tot denken aan het oordeel dat komt: “Ontwaakt, gij slapers, uit uw slaap, gij die sluimert uit uw sluimering! Onderzoekt uw daden en keert boetvaardig om! Gedenkt uw Schepper!”