Louis Couperus is niet dood Hoe maken we literatuurgeschiedenis weer urgent?

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Lesgeven over duurzame ontwikkeling
Advertisements

Over honden en over mensen…
Senegal Senegal.
Van harte welkom op de ouderavond HAVO-4
“Het is allemaal toch maar gedoe”
De beroemdste persoon die er is …
Ethiek Welkom! Waarden & normen kritisch bekeken.
“Een reis naar Licht”.
Waar staan we voor met ons onderwijs?
Tussen Pasen en Pinksteren.
De leeskring een inspirerende leergemeenschap Gertrud Cornelissen lid kenniskring geïnspireerd leren Lector: Maarten Dolk Onderzoek geletterde leerkrachten.
Leiden met verwachting en geloof. Waarom leid jij eigenlijk?
Woord van Leven April 2014.
Lesgeven over duurzame ontwikkeling
HET PEDAGOGISCH IDEAAL (VAN GROENLINKS?) Siebren Miedema.
John Locke: tabula rasa. Door ervaring leven vullen…
Welke boeken kies ik voor mijn kinderen?
De schaduw en het licht Tekst Toon Hermans Muziek James Galway
De rijkdom van de arme kunst
Nieuwe encyclopedie van de Vlaamse Beweging Frankie Schram 1 Nieuwe encyclopedie van de Vlaamse Beweging Werken met een webstek Fr. Schram 26/02/2000.
Het Potlood.
Rol van de gemeente. 1.Ons onderwijs is uitstekend, maar… Hoge pieken, maar ook brede en diepe dalen De overgang van lager naar middelbaar onderwijs verloopt.
TOV! Openingsavond Het thema is Spreuken. Bidden.
Belangrijke namen In de 18de en 19de eeuw
Inleiding Filosofie en Ethiek Vierde Bijeenkomst: De tweede wetenschappelijke revolutie (2) Dinsdag 28 september 2004.
Overdenking 17 januari 2010 Vissen met Jezus n.a.v. Lukas 5:1-11.
H. House of terror in Boedapest  Wat is het?  Wat verwachtte we er van ?  Wat hebben we geleerd?  Pluspunten  Minpunten.
Docentendag Talen Lidewij Hamstra
Interpreteren van data
Het project en de site beogen huidige en toekomstige generaties kunstdocenten op te leiden in het ontwikkelen en geven van kunstlessen op het snijvlak.
TEVREDENHEIDONDERZOEK 2014 GEMAAKT DOOR: NICK HENRIQUEZ.
Het komt er dus op aan ‘het’ te zien?
Cultuurprofieldoelen;
LES 2 LESMODULE LAAGGELETTERDHEID
Preek Johannes 9:39 God wint, dat kun je zien ..
Welkom 3e Lijdenszondag 2015.
Kvl, 26 ad 1) Tacitus, Josephus, Suetonius ad 2) met vele tijd-en plaatsgegevens, NT volledige manussripten uit 350 n.Chr.
Multatuli Eduard Douwes Dekker (1820 – 1887).
Herhaling. examen hand-outs powerpoints notities referaten andere studenten (geen details) examen.
Kom hoger #1. Jozua Terwijl zij nu voor Israel vluchtten en zij juist op de helling van Bet- choron waren, wierp de HERE uit de hemel grote stenen.
Volksuniversiteit Zwolle
Aanvaarding en tolerantie
Onze doelen en visie in beeld
Hoge en lage cultuur Slotdebat Frits van Oostrom Voorzitter van de Canoncommissie Gawie Keyser Journalist Groene Amsterdammer Walter Groenen Directeur.
“de liefde van God”.
Een voorbeeld dat navolging verdient
19de van de Tijd door het Jaar B Laat ons bidden bij het beluisteren van de zeer mooie muziek van het “Heer Jezus” van Th. L. De Victoria Regina.
Het doek gaat op PROLOOG (p. 9 – 15). Het doek gaat op PROLOOG (p. 9 – 15)
De Bijbel Inleiding.
De Bijbel Inleiding. Opvattingen over de bijbel Opvattingen over de Bijbel.
13 november 2015 Concert Dead Metal. Ik had een heel leven voor mij, was het niet dat een kogel het kwam stelen. Caroline.
Mapping the field. ALEX KLAASEN Eigen website Beginpagina is stijlvol en nodigt uit om verder te kijken op de site. Helaas is de inhoud.
Vanavond: Heeft zuid een sing – in! Iedereen is welkom! Let op! 19:00 Voor jong en oud.
De Bijbel Inleiding. Opvattingen over de bijbel Opvattingen over de Bijbel.
In deze dienst zal Ds. Blijdorp voorgaan Na de zegen zingen we Lb. 1 Schriftlezing: Zondag 15 Tekst: Kol. 1: 15 – 20.
Bibliotheek. Wij zijn naar de presentatie van Tosca Menten geweest. Wij zijn met groep 7 naar een presentatie van Tosca Menten geweest. Het was heel leuk.
Schokkende beelden in de media Media begrip week
Mogen identiteitsgebonden organisaties een eigen toelatingsbeleid voeren? Jan van der Stoep.
26 juni 2016 Zoetermeer. de voorzegging in Jesaja 28 1 de voorzegging in Jesaja 8 2 Paulus' commentaar in Romeinen 9/10 3.
DE BIBLIOTHEEK STIMULEERT LEESPLEZIER: ÓÓK BIJ ZWAKKE LEZERS 4you! IN DE BIBLIOTHEEK.
H4 – Comenius College Laagland. Lezen ‘De minzame moordenaar’ Waarom lees je? Effect Leesmotivatie: plezier, ontspanning, ontsnappen aan werkelijkheid,
Met alleen Google komen we er niet
Nijmegen, 25 januari 2017.
Zorgethiek als ethisch perspectief – de goede dingen doen
DE CANON.
Vwo 6 – literatuur Week
Moeilijke Bijbelpassages: een vloek of een zegen?
Vakdidactiek 2 Doelen van het vak
Opdracht: Noteer de visie van de verschillende personages die aan bod komen. Enkele actuele problemen binnen.
Onderzoekend leren in de natuurwetenschappen
Transcript van de presentatie:

Louis Couperus is niet dood Hoe maken we literatuurgeschiedenis weer urgent?

Groningen 22 januari Christiaan Weijts

Groningen 22 januari “Laat dit het jaar van het lévende boek worden, waarin jongeren elkaar via apps of webportals hun opwindendste boeken aanraden. Fuck de canon. Lezen is vrijheid, avontuur. Geen enkel boek is geschreven om als afschrikwekkend museumstuk te eindigen dat genot doet omslaan in angst en weerzin. Geen enkel boek hoort het geestelijk equivalent te zijn van een besnijdenis”. Christiaan Weijts

Groningen 22 januari “Laat dit het jaar van het lévende boek worden, waarin jongeren elkaar via apps of webportals hun opwindendste boeken aanraden. Fuck de canon. Lezen is vrijheid, avontuur. Geen enkel boek is geschreven om als afschrikwekkend museumstuk te eindigen dat genot doet omslaan in angst en weerzin. Geen enkel boek hoort het geestelijk equivalent te zijn van een besnijdenis”. Christiaan Weijts Karel ende Elegast, Vondel, Hooft, Bilderdijk, Rhijnvis Feith, Lodewijk van Deyssel, Marcellus Emants en natuurlijk Max Havelaar…

Groningen 22 januari “Laat dit het jaar van het lévende boek worden, waarin jongeren elkaar via apps of webportals hun opwindendste boeken aanraden. Fuck de canon. Lezen is vrijheid, avontuur. Geen enkel boek is geschreven om als afschrikwekkend museumstuk te eindigen dat genot doet omslaan in angst en weerzin. Geen enkel boek hoort het geestelijk equivalent te zijn van een besnijdenis”. Christiaan Weijts Karel ende Elegast, Vondel, Hooft, Bilderdijk, Rhijnvis Feith, Lodewijk van Deyssel, Marcellus Emants en natuurlijk Max Havelaar… Gimmick!, Tirza, Joe Speedboot, Kartonnen dozen, Giph, De helaasheid der dingen

Groningen 22 januari Literatuurgeschiedenis

7 Het ‘gouden tijdperk van de literatuur’ Jacques Rancière: ‘Het tijdperk bracht niet alleen Thomas Mann, James Joyce en Marcel Proust voort, het zorgde er ook voor dat wat zij te zeggen hadden ertoe deed’ William Marx: ‘Creatief talent koos bij uitstek voor de literatuur om hun visie op de wereld vorm te geven’ Susanne Janssen: ‘Het soortelijk gewicht van literatuur was hoog’ Groningen 22 januari 2016

8 Het ‘gouden tijdperk van de literatuur’ Jacques Rancière: ‘Het tijdperk bracht niet alleen Thomas Mann, James Joyce en Marcel Proust voort, het zorgde er ook voor dat wat zij te zeggen hadden ertoe deed’ William Marx: ‘Creatief talent koos bij uitstek voor de literatuur om hun visie op de wereld vorm te geven’ Susanne Janssen: ‘Het soortelijk gewicht van literatuur was hoog’ Institutionele infrastructuur Groningen 22 januari 2016

9 Het ‘gouden tijdperk van de literatuur’ Jacques Rancière: ‘Het tijdperk bracht niet alleen Thomas Mann, James Joyce en Marcel Proust voort, het zorgde er ook voor dat wat zij te zeggen hadden ertoe deed’ William Marx: ‘Creatief talent koos bij uitstek voor de literatuur om hun visie op de wereld vorm te geven’ Susanne Janssen: ‘Het soortelijk gewicht van literatuur was hoog’ Institutionele infrastructuur Boekhandels Bibliotheken Literatuurkritiek Prijzen Subsidies Groningen 22 januari 2016

10 Het ‘gouden tijdperk van de literatuur’ Jacques Rancière: ‘Het tijdperk bracht niet alleen Thomas Mann, James Joyce en Marcel Proust voort, het zorgde er ook voor dat wat zij te zeggen hadden ertoe deed’ William Marx: ‘Creatief talent koos bij uitstek voor de literatuur om hun visie op de wereld vorm te geven’ Susanne Janssen: ‘Het soortelijk gewicht van literatuur was hoog’ Institutionele infrastructuur Boekhandels Bibliotheken Literatuurkritiek Prijzen Subsidies Literatuuronderwijs Groningen 22 januari 2016

11 Einde van ‘gouden tijd’ en literatuuronderwijs? Is het inderdaad niet meer opportuun om met middelbare scholieren Multatuli of Louis Couperus te bespreken?

Groningen 22 januari Is het inderdaad niet meer opportuun om met middelbare scholieren Multatuli of Louis Couperus te bespreken? Wat rechtvaardigt (nog) de bijzondere positie van literatuurgeschiedenis in middelbaar onderwijs? Muziek-, film- of mediageschiedenis? Is literatuur voor scholieren venster op de wereld of het verleden? Einde van ‘gouden tijd’ en literatuuronderwijs?

Groningen 22 januari Het dilemma onder Weijts’ stuk: direct naar de canon (“laat ze Louis Couperus lezen!”) of via hedendaagse populaire literatuur naar de canon (“wanneer ze nu lezen wat ze willen, lezen ze misschien later Couperus”) Einde van ‘gouden tijd’ en literatuuronderwijs?

Groningen 22 januari De urgentie van literatuurgeschiedenis

Groningen 22 januari De urgentie van literatuurgeschiedenis Literatuurgeschiedenis is de reeks van achtereenvolgende literaire meesterwerken die het waard zijn gekend te blijven Literatuurgeschiedenis is een dynamisch cultureel proces waarin onderhandeld wordt over waarde, kwaliteit, identiteit, rechtvaardigheid…

Groningen 22 januari De urgentie van literatuurgeschiedenis Leesplezier Kennis van de canon Algemene ontwikkeling Literatuurgeschiedenis is de reeks van achtereenvolgende literaire meesterwerken die het waard zijn gekend te blijven Literatuurgeschiedenis is een dynamisch cultureel proces waarin onderhandeld wordt over waarde, kwaliteit, identiteit, rechtvaardigheid…

Groningen 22 januari De urgentie van literatuurgeschiedenis Leesplezier Kennis van de canon Algemene ontwikkeling Kritische weerbaarheid t.o. talige representatie t.o. ‘worldmaking’ t.o. narratieve procedés mechanismen van in- en uitsluiting toe-eigening Literatuurgeschiedenis is een dynamisch cultureel proces waarin onderhandeld wordt over waarde, kwaliteit, identiteit, rechtvaardigheid… Literatuurgeschiedenis is de reeks van achtereenvolgende literaire meesterwerken die het waard zijn gekend te blijven

Groningen 22 januari De urgentie van literatuurgeschiedenis Leesplezier Kennis van de canon Algemene ontwikkeling Kritische weerbaarheid t.o. talige representatie t.o. ‘worldmaking’ t.o. narratieve procedés mechanismen van in- en uitsluiting toe-eigening autonome opvatting instrumentele opvatting

Groningen 22 januari De urgentie van literatuurgeschiedenis Leesplezier Kennis van de canon Algemene ontwikkeling Kritische weerbaarheid t.o. talige representatie t.o. ‘worldmaking’ t.o. narratieve procedés mechanismen van in- en uitsluiting toe-eigening ‘Mij maak je niks wijs’: vaardig met tekst en beeld autonome opvatting instrumentele opvatting

Groningen 22 januari De urgentie van literatuurgeschiedenis Niet het (canonieke) werk is het uitgangspunt, maar de (historische) lezer die het zich toe- eigent Belangrijkste leerdoelen hebben niet te maken met kennis van de canon of de traditie, maar met de mechanismen van representatie en appropriatie ‘Mij maak je niks wijs’: vaardig met tekst en beeld

Groningen 22 januari Louis Couperus

Groningen 22 januari Louis Couperus

Groningen 22 januari Louis Couperus

Groningen 22 januari Louis Couperus

Groningen 22 januari Louis Couperus 4

Groningen 22 januari Louis Couperus 3

Groningen 22 januari Louis Couperus 2

Groningen 22 januari Louis Couperus 1

Groningen 22 januari Eline Vere

Groningen 22 januari Eline Vere

Groningen 22 januari Eline Vere

32 Of toch Max Havelaar

33 Of toch Max Havelaar

34Groningen 22 januari 2016 Of toch Max Havelaar

Groningen 22 januari Canoniciteit is beweeglijkheid

Groningen 22 januari Canoniciteit is beweeglijkheid ≠≠≠

Groningen 22 januari Canoniciteit is beweeglijkheid ≠≠≠

Groningen 22 januari Canoniciteit is beweeglijkheid ≠≠≠

Groningen 22 januari Canoniciteit is beweeglijkheid ≠≠≠

Groningen 22 januari Canoniciteit is beweeglijkheid ≠≠≠ Achtereenvolgende lezers hanteren andere verwachtingen, ze hebben andere vooronderstellingen en beschikken over andere kennis

41Groningen 22 januari 2016 Beweeglijkheid en politiek: Max Havelaar

Groningen 22 januari De dynamiek van de toe-eigening Historisch Empirisch

Groningen 22 januari Historisch: Van Oostrom over de Reinaert “Voor ons is, tegenwoordig, de Reinaert synoniem met noties als anti-autoritair, progressief en democratisch. Dit humanistische Reinaertbeeld is bij ons zo diep geworteld dat we ons nauwelijks kunnen voorstellen dat iemand op een ándere wijze tegen de Reinaert zou kunnen aankijken. En toch blijkt, niet meer dan één generatie terug, een Reinaert te hebben gefungeerd als literaire legitimering van vuig fascisme”. Reinaert-bewerking door Robert van Genechten: Jodocus de neushoorn, pleitbezorger van de rassenvermenging F.P. van Oostrom, ‘Reinaert en de NSB’. In: Literatuur 1, p

Groningen 22 januari Historisch: Buelens over Van Ostaijen de humanitaire dichter vlak na WOII (Walravens) De taalgoeroe in de jaren vijftig (Rodenko) de autonome geluksdichter in de jaren zestig (De Roover), de luchtige goochelaar (Gils), de bijna volstrekt onthechte Zen-metafysicus (Van Ruysbeek) de Peetvader van de Concrete Poëzie (De Vree) de Moeder van alle dandy's (Pink Poets) de wegwijzer naar de werkelijkheid (Nieuw-Realisten) de uitvinder van het literaire cabaret (Lanoye) de subliem-subversieve experimentator (Van Bastelaere) “Van Ostaijen has been there, done that”... (p.36)

Groningen 22 januari Historisch: Meijer over Székely-Lulofs Over loonslaven op Sumatraanse rubberplantages Ten tijde van verschijning: ‘ongepast’ ‘nestbevuiling’ ‘uit de school klappen’ In postkoloniaal perspectief: Terechte aanklacht tegen wantoestanden in koloniën Maar ook: Inheemse bevolking gerepresenteerd als ‘dierlijk’ 1931

Groningen 22 januari Empirisch Leerling (lezer) als uitgangspunt Niet in de context van ‘leesdossiers’ o.i.d., maar: De leerling velt kritische oordelen heeft intertekstuele associaties (transmediaal) kent betekenissen toe

Groningen 22 januari De dynamiek van de toe-eigening Historisch Empirisch oordelen associaties betekenissen

Groningen 22 januari De dynamiek van de toe-eigening Historisch Empirisch Verschillen: niet wegpoetsen (‘dé interpretatie’) benoemen verklaren oordelen associaties betekenissen

Groningen 22 januari Fuck de canon? “Geen enkel boek is geschreven om als afschrikwekkend museumstuk te eindigen”