Vroegtijdig signaleren van VSV Inspiratiebijeenkomst ‘Aanval op schooluitval zuidoost Brabant’ Carlos van Kan Onderwijskundigonderzoeker

Agenda 1.Signalen voor uitval 2.Rolverdeling rond signalering 3.Naar proactief signaleren van onderwijsuitval 4.Met elkaar in gesprek

signaleren-van-onderwijsuitval.aspx

Signalen voor uitval

Signalen voor schooluitval: docentperspectief Discontinuïteit in gedrag van studenten Erkenning van ‘het probleem’ door de student Signalen hebben betrekking op: Leerproces Betrokkenheid Persoonlijke omstandigheden

Signalen voor schooluitval: instellingsperspectief De betekenis die docenten geven aan signalen is belangrijkste onderdeel van het VSV Docenten concentreren zich op signalen waar ze zelf invloed op uit kunnen oefenen (studievoortgang, gedragsmatige betrokkenheid) Veel docenten maken onvoldoende gebruik van signalen die het vmbo door geeft (nieuwe start, privacy)

Signalen voor schooluitval: onderzoeksperspectief Onderzoek naar risico factoren is niet een-op-een te vertalen naar een lijst met signalen die docenten kunnen benutten Het voorspellen van onderwijs uitval vraagt een structurele monitoring van studenten (ook zicht hebben op wat zich buiten de klas afspeelt) Schooluitval blijft moeilijk te voorspellen, het gaat om een set van risicofactoren (overbelaste jongeren vs. geruisloze opstappers)

Signalen voor uitval: leerproces

Signalen voor uitval: betrokkenheid

Signalen voor uitval: persoonlijke omstandigheden

Stelling 1: Meer feitenkennis over signalen voor uitval zal docenten helpen om uitval eerder te voorspellen

Rolverdeling rond signalering

Rolverdeling rond signalering: Docent perspectief Doorverwijzen naar tweede en derde lijn gaat niet vanzelf: De lijnen moeten kort zijn Snelle reactie tijd Vertrouwen op een vervolg Wederkerige samenwerking Teams gaan verschillend om met doorverwijzen Behoefte aan eenduidigheid bij doorverwijzing

Rolverdeling rond signalering: instellingsperspectief Taak van een docent moet beperkt blijven tot het onderwijzen en begeleiden van het onderwijsproces; zorgtaken liggen bij de tweede en derde lijn Hiaat bij signalering is vaak het gebrek aan procedure kennis bij docenten; docenten weten vaak niet wat ze met een signaal aan moeten Werken aan verbetering van de samenwerking tussen de lijnen: gespecialiseerde studieloopbaanbegeleider Verzuim medewerker bij teamoverleg Vertrouwen tussen vmbo en mbo versterken Verbeteren terugkoppeling aan docent

Rolverdeling rond signalering: onderzoeksperspectief Organise to learn en WRR: Docenten zien uitval verreweg het vaakst aankomen Reactie vermogen van docenten echter ingeklapt Instellingen zijn nog zoekende naar een adequate rol en taakverdeling: Er bestaat een spanning tussen de organisatie aanpak die docenten omschrijven als complex en onpersoonlijk en een meer persoonlijke aanpak door docenten (kan mogelijk leiden tot overbelasting van docenten)

Stelling 2: Docenten hebben gebrek aan procedure kennis bij het doorverwijzen van hun studenten

Naar proactief signaleren van onderwijsuitval

Uitdaging voor docenten:

Uitdaging voor instellingen: Tijd voor kennis: meer aandacht voor dit onderwerp onderwerp bij de professionalisering van docenten Tijd voor contact: ondanks acute vraagstukken continu blijven agenderen van vroegtijdig signaleren Inrichting leeromgeving: condities scheppen waaronder docenten en tweedelijns professionals elkaar informeel ontmoeten Inrichting onderwijs: denk bijvoorbeeld aan de richtlijnen voor LOB-gesprekken en/of extra aandacht voor de studenten in de eerste periode van het schooljaar

Uitdaging voor onderzoekers: Onderzoeksresultaten opleveren over voortijdige schooluitval die behulpzaam zijn voor docenten in hun onderwijspraktijk

Met elkaar in gesprek

Cirkel van invloed & cirkel van betrokkenheid Werk in groepjes van drie á vier personen: 1.Waar ‘schuurt’ het bij jullie bij de vroegtijdige signalering van schooluitval? 2.In hoeverre liggen deze schuurpunten in jullie cirkel van invloed (datgene waar je zelf iets aan kunt doen) en in hoeverre liggen deze schuurpunten in jullie cirkel van betrokkenheid (datgene wat zich in de omgeving afspeelt waar je niks aan kunt doen) 3.Welke mogelijkheden zien jullie om je cirkel van invloed t.a.v. deze schuurpunten te vergroten?

Bedankt voor je actieve en constructieve bijdrage! E