Schadevergoeding rechtmatige overheidsdaad Wanneer, waarom, hoe en hoeveel? 10 april 2013 Handboekredactie digitaal handboek

Presentatie Introductie Algemeen Aanvraag-besluit Wat is normaal? Casus Afsluiting

Infrastructurele projecten Schadeschap Luchthaven Schiphol € 30 mln Aanleg Noord/Zuidlijn € 30 mln (LJN: BC7607) Herinrichting binnenstad Vlissingen € 6 ton (reservering/ LJN: BV2706) Herinrichting binnenstad Groningen € 2 mln Nieuw winkelcentrum Zoetermeer € (LJN: BP3670) Den Haag (tunnel) en Utrecht (HOV-baan)

Infrastructurele werkzaamheden Alkmaar: € 1 ton Arnhem: € 1 mln Groningen: € 2 mln Onderhoudswerkzaamheden € (LJN: AR7595) Ombouw rijksweg/snelweg € (LJN: AY4261/omrijschade) Geslotenverklaring € (LJN: BD3621) Onttrekking openbaarheid € (LJN: AE2594)

Overige oorzaken Vergunning mechanische kokkelvisserij € 92 mln Intrekking vergunning standplaatsvergunning Winterswijk € (LJN: BQ2645) Verlenen exploitatievergunning coffeeshop € (LJN: BI8464) Verruiming openingstijden horeca € (LJN: BM6842) Verbod nevenwerkzaamheden € 3000 (LJN: BX1310) Aziatische boktor in Winterswijk Verlenen vergunning Paul Krugerbrug: 5 mln gulden (LJN: AM7385)

Grondslag vergoeding rechtmatige schade égalitébeginselevenredigheidsbeginsel rechtszekerheids- en vertrouwensbeginsel art. 1 EP Waarom?

Egalitébeginsel Kernvoorwaarden (art. 4:126 lid 1 Awb) 1.Rechtmatige uitoefening publiekrechtelijke taken en bevoegdheden 2.Abnormale last 3.Speciale last Vestiging/omvang aansprakelijkheid Corrigerende factoren (casus) Stb. 2013, 50

Onzuiver schadebesluit Schade door appellabel besluit Zuiver schadebesluit (= hoofdregel) Onzuiver schadebesluit Evenredigheidsbeginsel Vertrouwensbeginsel Belangenafweging (art. 3:4 lid Awb/alleen via) ABRvS 28 november 2012, LJN: BY4425 (terugkomen op gedoogbesluit) Onderzoeksplicht ABRvS 5 december 2012, LJN: BY5135 NB. Geen einde onzuiver schadebesluit

Aanvraag - Besluit Aanvraag (art. 1:3 Awb) Wel of geen rechtmatige schade Besluit (beschikking) Elektronisch als Aanvraagformulier Bij wie (juridische zaken/verordening) Heffingsrecht (art. 4:128 Awb) Wel of niet heffen Bij verordening Bagatelschade

Aanvraag - besluit Deskundige bijstand en rechtsbijstand Onderbouwen (art. 4:2 Awb) Aard schade (art. 6:96 BW) Schadeoorzaak (art. 4:127 aanhef onder a Awb) Omvang en specificatie (art. 4: 127 aanhef onder b Awb) Causaal verband (aansluiting art: 6:98 BW ) Onevenredige schade

Aanvraag - Besluit Onvolledige aanvraag Beperkte hoorplicht Geen causaal verband Drempel of korting Advisering (casus) Motivering (hoogte percentage) Beslistermijn (art. 4:130 Awb) Verjaringstermijn (art. 4:131 Awb) Bijkomende schadeposten (casus) Bekendmaking (rechtsmiddelenclausule) NB. Te laat beslist/betaald?

Wat is normaal?

Normaal maatschappelijk risico Nmr invullen wie Wetgever Open norm (art. 4:126 lid 1 Awb ) Bestuursorgaan (voorlopig) Besluitmodel Bestuursrechter (laatste woord)

Normaal maatschappelijk risico ‘’Vooropgesteld wordt dat de vaststelling van de omvang van het normaal maatschappelijk risico of normaal ondernemersrisico in de eerste plaats aan het bestuursorgaan is. Deze komt daarbij beoordelingsvrijheid toe. Het bestuursorgaan zal zijn vaststelling naar behoren moeten onderbouwen. De bestuursrechter toetst de besluitvorming op rechtmatigheid en daarmee dus ook op het égalitébeginsel.’’ LJN: BY5150, Gst. 2013/12

Normaal maatschappelijk risico Invullen: hoe Alle omstandigheden DrempelpercentageKortingspercentage Drempel- en kortingspercentage

Wel of geen maatwerkmethode ‘ ’In beginsel is het met het oog op uniformiteit en de voorspelbaarheid van de eventuele vergoeding van schade aanvaardbaar dat het bestuursorgaan ten aanzien van het normaal maatschappelijk risico of normaal ondernemersrisico werkt met een vaste drempel of korting of met een vaste drempel in combinatie met een korting bovenop het schadebedrag. Dat komt de rechtszekerheid ten goede, nu de vraag of er sprake is van onevenredigheid daarmee aanstonds eenvoudig kan worden beantwoord.’’ LJN: BY5150, Gst. 2013/12

Infrastructuur ‘’ Het treffen van een verkeersmaatregel moet als een normale maatschappelijke ontwikkeling worden beschouwd, waarmee een ieder kan worden geconfronteerd en waarvan de nadelige gevolgen in beginsel voor rekening van getroffenen mogen worden gelaten. Dat neemt niet weg dat zich feiten/en omstandigheden kunnen voordoen, waardoor een individueel belang ten gevolgen van ene dergelijke maatregel zodanig zwaar wordt getroffen, dat het uit die maatregel voortvloeiende nadeel redelijkerwijs niet ten laste van betrokkenen dient te blijven.’’ LJN: AQ1051

Drempel en/of korting Drempel Ondergrens van 15% van de gemiddelde omzet op jaarbasis bij infrastructurele werkzaamheden = redelijk (LJN: AD3527) Uitzondering Niet zonder meer (LJN: BY5150) Voor- en nadelen Korting Percentage 15%-25% = redelijk (LJN: AE2592) Schadeoorzaak Hogere korting = zwaardere motivering (LJN: BY5150) Maatwerkmethode: redelijk en consistent beleid!

Casus Een supermarkt lijdt schade door het autoluw maken van de binnenstad (half jaar). Verzoek om schadevergoeding. Schadeoorzaak: verkeersbesluiten en wegwerkzaamheden. Huidig en nieuw recht. Vraag 1: Eén of meer aanvragen om nadeelcompensatie-besluit met bezwaar en beroep (ja/nee)

Casus Een supermarkt lijdt schade door het autoluw maken van de binnenstad. Verzoek om schadevergoeding. Schadeoorzaak: verkeersbesluit en wegwerkzaamheden. Huidig en nieuw recht. Vraag 2: Geen bezwaar en beroep tegen verkeersbesluit ingesteld. Van belang? Ja/nee

Casus Een supermarkt lijdt schade door het autoluw maken van de binnenstad. Verzoek om schadevergoeding. Schadeoorzaak: verkeersbesluit en wegwerkzaamheden. Verbouwing vlak voor de uitvoering. Huidig en nieuw recht. Vraag 3: Welke methoden zijn er voor het bepalen van de grens tussen normaal en abnormaal ondernemersrisico? Wat zijn de bijkomende schadeposten?

Casus Een supermarkt lijdt schade door het autoluw maken van de binnenstad. Verzoek om schadevergoeding. Schadeoorzaak: verkeersbesluit en wegwerkzaamheden. Huidig en nieuw recht. Vraag 4: De aanvrager moet een adviseur inschakelen. Ja/nee. Het college moet advies inwinnen. Ja/nee

Afsluiting